De Kwinti Strijd

Velen hebben in onze historie gestreden voor vrijheid en rechtvaardigheid en daaruit roem, eer, rijkdom, etc. van overgehouden en anderen niets. Belangrijk is dat de offers gebracht en de bijdragen geleverd onafwisbaar zijn en voor vele positieve zaken toen en nu hebben gezorgd. De realiteit is dat degene die gepland/gezaaid of de offers gebracht hebben niet perse degenen zijn die de vruchten plukken of met de eer strijken.

Een sprekend voorbeeld is dat van de Kwinti’s. De minst in aantal van de zes marron stammen in Suriname. Ze zijn bekend onder de namen Kwinti’s, Coerintiërs en Kofiemakka negers. Kofiemakka verwijst naar de stamvader en leider  van de groep 'Kofie' genaamd. Hij is de persoon van Kofiedjompo/Lelydorp die na een aanval op plantages bij achtervolging met een bovenmenselijke sprong over de enorme zwamp ging. Hij is dezelfde Kofie wiens standbeeld staat in Guyana als vrijheidsstrijder en leider van de grote slavenopstand aldaar. De Kofiemakkakreek is naar hem genoemd.

Om en bij 1850 sloten de Kwinti’s onder leiding van Granman Alamoe vrede met de Matawai’s waar ze bleven wonen en vele dorpen stichten, o.a Paka Paka, Toekoesi, Makaya pingo, Kwata hede en Wana kompa faya. Ongeveer 1880 vertrokken de Kwinti’s onder leiding van dezelfde 'Granman Alamoe', na onenigheden met Granman Adrai der Matawai  naar Boven-Coppename, hun huidige woon- en leefgebied waarvan de dorpen Kaaimanston en Witagron nog permanent bewoond zijn.

Het eerste dorp dat ze in de Coppename stichten heet 'Kopakreisi' (kompo a kruisie) wat betekent verlost van het kruis of te wel juk en onderdrukking van Granman Adrai der Matawai.  

In 1887 werden de Kwinti’s (hun stam, Granman en gebied) officieel erkend door het gouvernement. In 1905 ging Granman Alamoe op uitnodiging van het gouvernement naar Paramaribo voor overleg en keerde nimmer terug.

Met Andre Mathias 2002-2018 is na bijkans honderd jaar, het Granmanschap hersteld. Maar dan weer zeer discriminerend, want de Granman der Kwinti’s en de Aluku’s krijgt niet hetzelfde honorarium, emolumenten, distinctieven, aandacht en waardering van de overheid als de overige Granmans. We kunnen zelfs spreken van een 'koprokanu'/assepoester status, die doorwerkt naar de manier waarop de Kwinti-leiding en gemeenschap benaderd en behandeld wordt. Eenieder denkt te moeten bepalen voor de Kwinti’s. Van ministers tot de laagste ambtenaar en zelfs vreemdelingen.

Zijn kabinet is een officieel instituut dat als de administratie van de stam dient en officiële informatie van de stam (historische, culturele, traditionele, structuren, bestuur etc.), onderzoekt, verzamelt, vastlegt en beheert. Het geeft ondersteuning aan het beleid van de Granman en de meest geschoolde Kwinti’s zijn hieraan verbonden.

Er was een enorme economische opleving en gemeenschapsontwikkeling vanwege de boegroemaka palm industrie in de jaren zestig en tijdens het West Suriname/Bakhuys bauxiet project. Daarna kwam de Binnenlandse oorlog die alles vernietigde. De meeste mensen vluchten toen en zijn niet terug gekeerd omdat de wederopbouw en ontwikkeling niet opgang is gekomen. Na de oorlog zijn er miljoenen Nederlandse gulden gekomen voor de wederopbouw van het binnenland. Geen cent is toegekend aan de Kwinti-gemeenschap.

In  1998 werd het grootse deel van hun leef- en woongebied tot deel van het Centraal Suriname Natuur Reservaat gemaakt. Het paradepaardje, visitekaartje en gezicht van Suriname op het gebied van milieu/natuurbeheer. De Kwinti-gemeenschap moest ook daar offers brengen door haar economische inkomsten, gezag enz. in te leveren, zonder enige compensatie uit de vele miljoenen Amerikaanse dollars die vanwege het reservaat zijn verkregen.

Enkele bijzonderheden van de Kwinti’s: