80.000 ballonnen en evenveel duiven werden losgelaten op de Hemelse Plein van de Vrede in Beijing, China. (Foto's: Indra Toelsie)
Het is muisstil op het Tian’anmenplein. Ongelooflijk stil. De ‘Mars van de Vrijwilligers’ – het volkslied – begint, terwijl de roodgele vlag wordt gehesen in de warme ochtendzon. De aanwezigen zingen uit volle borst mee en zwaaien met hun vlaggen. Het militaire orkest van duizend muzikanten – het grootste ooit in de Chinese geschiedenis – zet de toon met klassieke militaire composities en speciaal voor dit evenement geschreven stukken.

Honderden journalisten uit bijna alle delen van de wereld mogen dit historische spektakel meemaken. Als deelnemers aan het 2025 China International Press Communication Centre Media Exchange Programme kijken we onze ogen uit. Op de twee gigantische schermen zien we president Xi Jinping zijn gasten begroeten, onder wie de presidenten van Rusland, Noord-Korea, Turkije, Iran, Wit-Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Turkmenistan en Oezbekistan.

Vol verwachting kijkt iedereen om zich heen. Van welke kant zullen de gasten het podium betreden? Ik weet dat Xi spreekt vanaf het balkon met het iconische portret van Mao Zedong. Mijn camera is daarop gericht. Dan zie ik ze komen: Xi, gevolgd door onder anderen de Russische president Vladimir Putin en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un. Het gevoel om deze leiders zo 'dichtbij' te zien is overweldigend. Ik denk niet dat iemand op het plein hen ooit zo dichtbij heeft waargenomen. Vastbesloten om mijn 'lucky shot' -hoe krom of scheef, licht of donker - te maken, zoom ik in. Na een paar keer klikken, lukt het. En niet dankzij die hinderlijke man die voor mij zat en het zicht belemmerde met waarlijk een grote vissershoed.

En dit is mijn lucky shot, de wereldleiders op het podium. (Foto's: Indra Toelsie)

Het was niemand toegestaan te staan nadat het programma was begonnen. Iedereen blijft op zijn stoel, rekkend en strekkend met telefoons om toch de beste foto te maken. Ik begrijp het, maar die man voor mij was toch zeker hinderlijk, vooral toen hij probeerde de beveiliging te slim af te zijn door met een been over zijn stoel te gaan en daarbij op mijn voet trapte. Een van de bewakers kwam meteen te hulp: “Sir, sir, please sit.” Op dat moment waren dat de mooiste woorden die ik kon horen, en ik glimlachte van oor tot oor. 'Kis' moi', dacht ik.

Dan klinkt het salvo van 80 kanonschoten, één voor elk jaar sinds de herdenking van de overwinning in de Chinese Volksbevrijdingsoorlog tegen de Japanse agressie en het fascisme. Het plein vult zich met gejuich en driftig wapperende vlaggen. President Xi spreekt de 50.000 aanwezigen toe en benadrukt dat de mensheid opnieuw voor de keuze staat: "tussen vrede en oorlog, dialoog en confrontatie, wederzijds voordeel en nulsomspel."

Ik probeer zoveel mogelijk indrukken vast te leggen. Natuurlijk hebben anderen betere beelden, maar iedereen wil zijn eigen moment bewaren. Ik heb mijn persoonlijke trofee. Een foto van het balkon met de wereldleiders. Hoe ver dan ook, het is herkenbaar en het is mijn foto. Kent u dat gevoel?

Later verschijnt president Xi in een zwarte limousine met open dak. Hij rijdt bijna een half uur langs 45 militaire eenheden, met zo’n tienduizend manschappen en kolommen modern militair materieel. We kunnen zijn inspectie alleen via het grote scherm volgen. Ik denk aan de parades in ons land. Die vergelijking gaat niet op, maar zo krijgt u een idee van wat wij hier meemaken. Op het plein zelf valt er tijdens Xi’s inspectie weinig bijzonders te beleven; alle blikken zijn gericht op de limousine die na de inspectie terugkeert naar het podium. Dan begint de parade.

Troepen in synchroon perfecte rijen komen voorbij. En weer proberen enkelen hun geluk door op te staan voor een betere foto. De beveiliging staat op scherp. 'Sit, sit, sir..madam please sit'. Nee we ontkomen er niet aan. Regels zijn regels, iedereen zit. Dan maar weer rekken en strekken. Net als de anderen kijk ik mijn ogen uit bij dit vertoon van magnifieke perfectie. Het doet niet onder voor wat volgt. Het wapentuig is indrukwekkend, maar ik besef ook dat het wapens zijn die tegen de mensheid worden ingezet. 

China heeft een reden voor dit vertoon van militaire kracht en eenheid. Het Chinese volk heeft het meest geleden onder de 14 jaar durende Japanse agressie. De wonden zitten diep. China geeft de boodschap luid en duidelijk: 'Nooit meer'.


Het wordt steeds warmer ondanks het vroege uur. Mijn mobiel slaat alarm: overheated. Veel anderen hebben hetzelfde probleem. De gevoelige apparatuur kan de intense hitte niet aan. Gelukkig draagt mijn collega uit Grenada een kleine ventilator, waarmee zij zich continu verkoelt. Dit minuscule apparaat wordt mijn redding. Hoesje van de mobiel eraf en fan ertegen aan. Bidden dat het goed gaat, ik heb immers nog meer foto's om te maken. Ik schakel over op mijn Nikon-camera, mijn tweede keuze. Ik gebruik liever mijn telefoon waarmee ik Kim en Putin kon vastleggen.

Ik had het geluk de oefening van de luchtmacht mee te maken, dus ik wist wat te verwachten. Het geronk vult de lucht. Iedereen draait tegelijk het hoofd. Helikopters in formatie, gevolgd door oorlogsvliegtuigen, imponeren iedereen. De zon staat voor ons, die kant op fotograferen is lastig, maar ik blijf blind schieten en hoop op het beste.


Het hoogtepunt van de parade is symbolisch: 80.000 duiven en 80.000 ballonnen worden losgelaten in de lucht boven Beijing, als teken van vrede en hoop op een stabiele toekomst. Het militaire orkest sluit af met een krachtige uitvoering van de 'Ode aan het Moederland.'

Na anderhalf uur is het voorbij. De ballonnen stijgen hoger en hoger, terwijl een gevoel van ontspanning neerdaalt. Iedereen heeft naar dit moment uitgekeken en er maandenlang aan meegewerkt. Het is voorbij…dit ontzaglijke vertoon. De boodschap is helder: 'De Chinese natie is een grote natie die zich nooit laat intimideren door pestkoppen.'

Het ontruimen begint. We worden aangespoord onze zitplaatsen te verlaten. Net als bij de aankomst verloopt het vertrek keurig en ordelijk. Maar er is iets anders: trots en vreugde zijn voelbaar. Het is goed gegaan, een job well done. Nu wacht ons opnieuw een lange wandeling, maar dan in de verzengende hitte. De weg lijkt langer terwijl het plein langzaam leeg stroomt. We haasten ons naar de bussen die ons terug naar het Media Center brengen. Eenmaal in de koelte van de airconditioning ploffen we neer. Wat een verademing. Maar waar we allemaal naar verlangen is een koude douche. Het lichaam voelt plakkerig aan. Niemand spreekt een woord. Het duurt nog uren voordat we ‘thuis’ zijn. Niemand denkt eraan later op de dag nog actief te zijn...

De weg terug...

Na uren van indrukwekkende beelden en eenheid keren we terug, uitgeput, maar voldaan en trots. Een dag om nooit te vergeten.

Indra Toelsie