Het toewijzen van het aantal zetels per district is vervangen door het stelsel van evenredige vertegenwoordiging op basis van grootste gemiddelde en voorkeurstemmen. Voorts is het districtenstelsel bestaande uit Paramaribo en 9 kiesdistricten vervangen door 1 kiesdistrict, waarvan de grenzen samenvallen met de landsgrenzen. In de oude Kiesregeling sprak men van 'goedkope' zetels en 'dure' zetels.

In Paramaribo en het kiesdistrict Wanica was sprake van 'dure' zetels, omdat het vereiste aantal uitgebrachte geldige stemmen voor het verkrijgen van 1 zetel in De Nationale Assemblee (DNA) heel hoog was.

In de overige acht kiesdistricten was sprake van relatief 'goedkope' zetels, omdat het vereiste aantal uitgebrachte geldige stemmen voor het verkrijgen van 1 zetel in DNA veel lager was dan in Paramaribo en in het kiesdistrict Wanica.

In Paramaribo en in het district Wanica was de kiesdeler dus veel hoger dan in overige 8 kiesdistricten. De oude Kiesregeling zorgde er onder meer voor dat de minderheid van het aantal uitgebrachte geldige stemmen (32%) de meerderheid in DNA koos (53%).

De nieuwe Kiesregeling zorgt ervoor dat elke stem even zwaar telt bij het bepalen van de uitslag van de verkiezingen van 25 mei 2025. Dit vanwege het feit, dat in de nieuwe Kiesregeling sprake is van één uniforme kiesdeler (op basis van grootste gemiddelde en voorkeurstemmen), die voor geheel Suriname geldt.

Nagegaan wordt nu wat de uitslag van de verkiezingen op 25 mei 2020 zou zijn geweest, indien de nieuwe Kiesregeling toen van toepassing was geweest. Hiertoe wordt de uniforme kiesdeler voor 25 mei 2020 berekend door het totaal aantal uitgebrachte geldige stemmen (= 274.714) te delen door het aantal DNA zetels (=51). De uitkomst is een uniforme kiesdeler van 5.387 voor de verkiezingen van 25 mei 2020.    


Uit tabel 2 blijkt dat er geen 'goedkope' en 'dure' zetels meer zijn, omdat één uniforme kiesdeler is gebruikt voor alle deelnemende politieke partijen.

Conclusies
Voorzichtigheid is geboden bij de interpretatie van de cijfers uit tabel 2, omdat het niet zonder risico is om op de uitslag van de verkiezingen van 5 jaar geleden de nieuwe Kiesregeling toe te passen en vervolgens conclusies te trekken voor de mogelijke uitslag van de verkiezingen van 25 mei 2025.

Op basis van de cijfers uit tabel 2 kunnen de volgende voorzichtige conclusies worden getrokken ten aanzien van de mogelijke uitslag van de verkiezingen op 25 mei 2025: dat de NPS en wellicht ook de PL onder de nieuwe Kiesregeling meer zetels zullen halen lijkt aannemelijk. Dat de ABOP en de BEP onder de nieuwe Kiesregeling minder zetels zullen behalen, lijkt ook aannemelijk. Het is onzeker of de NDP onder de nieuwe Kiesregeling haar huidige 16 zetels zal kunnen behouden; dit hangt mede af van het feit of en zo ja, hoeveel niet traditionele VHP-stemmers op 25 mei 2025 gaan stemmen op de NDP in plaats van wederom op de VHP.

Bovendien heeft de NDP veel van haar huidige 16 zetels op 25 mei 2020 behaald in de districten waar de kiesdeler relatief laag was onder de oude Kiesregeling. Of de VHP haar huidige 20 zetels zal kunnen behouden, is in hoge mate afhankelijk van het feit of de niet traditionele achterban, evenals 5 jaar geleden, haar stem wederom zal uitbrengen op de VHP.

Door met name deze laatste onzekerheid is het zeer waarschijnlijk, dat de zwevende groep van kiesgerechtigden vrijwel zeker de winnaar zal bepalen op 25 mei aanstaande. Voorts blijft het interessant welke partijen c.q. partij combinaties er vandoor gaan met de 4 zetels, zoals vermeld bij 'overige' in tabel 2.

Laten wij tenslotte hopen op eerlijke en fatsoenlijke verkiezingen op 25 mei aanstaande en dat herhaling van het intrieste schandaal in de Anthony Nesty Sporthal van 5 jaar geleden is uitgesloten!

Drs. Kenneth C.M. Lalji