De Amerikaanse president Joe Biden in de Oval Office waar hij zijn afscheidstoespraak tot de natie zal houden. (Foto: Reuters)
Joe Biden zei maandag dat Amerika sterker was op het wereldtoneel dan het decennialang was geweest, in een zwanenzangtoespraak over buitenlands beleid een week voor Donald Trumps comeback in het Witte Huis. De vertrekkende Amerikaanse president richtte zich op Rusland, China en Iran en drong er bij het Westen op aan om Oekraïne te blijven steunen in een toespraak op het ministerie van Buitenlandse Zaken waarin hij zijn internationale erfenis uiteenzette.

Maar Bidens onuitgesproken doelwit was Trump toen hij zijn wederopbouw van internationale allianties in de afgelopen vier jaar aanprees na de chaotische eerste termijn van zijn Republikeinse rivaal.

"De Verenigde Staten wint de wereldwijde competitie vergeleken met vier jaar geleden", zei Biden, nadat diplomaten bij het ministerie van Buitenlandse Zaken hem een ​​staande ovatie gaven.

"Amerika is sterker. Onze allianties zijn sterker, onze tegenstanders en concurrenten zijn zwakker."

De Democraat voegde eraan toe dat de banden van Amerika met zijn bondgenoten de sterkste waren "in decennia" en zei dat partners in de militaire alliantie van de NAVO nu "hun eerlijke deel betalen."

Trump heeft herhaaldelijk kritiek geuit op NAVO-landen en zei op een gegeven moment dat hij Rusland zou aanmoedigen om "alles te doen wat het wil" met bondgenoten die niet betalen.

De aantredende president heeft eerder ook zijn bewondering uitgesproken voor de Russische president Vladimir Putin, maar Biden bespotte Putin over de voortgang van de invasie van Oekraïne door Moskou.

"Toen Putin binnenviel, dacht hij dat hij Kiev binnen een paar dagen zou veroveren. De waarheid is dat ik sinds het begin van die oorlog de enige ben die in het centrum van Kiev stond, niet hij", zei Biden.

Biden werd de eerste zittende Amerikaanse president die een oorlogsgebied bezocht dat niet door Amerikaanse troepen werd gecontroleerd toen hij in 2023 een topgeheim bezoek bracht aan de hoofdstad van Oekraïne.

Hij zei dat de Verenigde Staten en zijn bondgenoten "niet weg kunnen lopen" van Oekraïne, waar Washington miljarden dollars aan militaire hulp naartoe heeft gestuurd sinds het begin van de oorlog in 2022.

China zal de VS niet 'overtreffen'
"Er is meer te doen", zei Biden.

Trump heeft beloofd om "binnen 24 uur" een vredesakkoord tussen Rusland en Oekraïne te sluiten en er zijn zorgen in Kiev dat hij een staakt-het-vuren kan afdwingen waarbij Oekraïne grondgebied aan Moskou moet afstaan.

Biden hield ondertussen vol dat China "ons nooit zou overtreffen" en dat de Verenigde Staten de dominante supermacht ter wereld zou blijven.

"Volgens de laatste voorspellingen zullen ze ons op de huidige koers van China nooit overtreffen - punt uit," zei Biden.

Hij voegde eraan toe dat Washington zijn complexe banden met Beijing onder controle had en dat de relatie "nooit in een conflict is omgeslagen" in zijn vier jaar als president.

Bidens toespraak was ingetogener over de oorlog van Israël in Gaza, waarbij zijn regering kritiek kreeg van binnen zijn eigen partij vanwege de onvoorwaardelijke steun aan Israël.

Maar hij zei dat een staakt-het-vuren in Gaza en een deal voor de vrijlating van gijzelaars "op het punt stonden" of "eindelijk tot bloei te komen."

De Democraat verdedigde ook een ander groot fiasco op het gebied van buitenlands beleid: de val van de door de VS gesteunde regering van Afghanistan door de Taliban en de bloedige terugtrekking van de VS in 2021.

"Het beëindigen van de oorlog was het juiste om te doen. En ik geloof dat de geschiedenis dat zal weerspiegelen," zei Biden.

De 82-jarige president drong er uiteindelijk bij de regering-Trump op aan om Bidens beleid voor groene energie voort te zetten, waarbij hij zei dat klimaatontkenners onder Trump "helemaal fout" waren en "uit een andere eeuw komen."

Bidens toespraak over buitenlands beleid wordt gevolgd door een afscheidstoespraak tot de natie vanuit het Oval Office op primetime op woensdag.