Mensenrechten geschonden door gebrekkig klimaatbeleid

Een groep oudere Zwitserse vrouwen heeft de allereerste overwinning in de klimaatzaak bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens behaald. De vrouwen, veelal in de zeventig, zeiden dat hun leeftijd en geslacht hen bijzonder kwetsbaar maakten voor de gevolgen van hittegolven die verband houden met de klimaatverandering.

De rechtbank oordeelde dat de inspanningen van Zwitserland om zijn emissiereductiedoelstellingen te halen jammerlijk ontoereikend waren.

Het is de eerste keer dat het machtige gerechtshof uitspraak doet over de opwarming van de aarde.

De Zweedse campagnevoerder Greta Thunberg sloot zich dinsdag aan bij activisten die feest vierden in de rechtbank in Straatsburg.

"We kunnen het nog steeds niet echt geloven. We blijven onze advocaten vragen: 'klopt dat?' zei Rosemarie Wydler-Walti, een van de leiders van de Zwitserse vrouwen, tegen persbureau Reuters: "En ze vertellen ons dat dit het maximale is wat je had kunnen krijgen. De grootst mogelijke overwinning."

De uitspraak is bindend en kan doorsijpelen om de wet in 46 landen in Europa, waaronder het Verenigd Koninkrijk, te beïnvloeden.

Het Hof oordeelde dat Zwitserland "niet heeft voldaan aan zijn verplichtingen uit hoofde van het Verdrag inzake klimaatverandering".

Het constateerde ook dat er "kritieke hiaten" waren in het beleid van het land om de klimaatverandering aan te pakken, waaronder het niet kwantificeren van de reducties van broeikasgassen – de gassen die de atmosfeer van de aarde verwarmen wanneer we fossiele brandstoffen zoals olie, steenkool en gas verbranden.

De Zwitserse vrouwen, genaamd KlimaSeniorinnen of Senior Women for Climate Protection, voerden aan dat ze hun huis niet kunnen verlaten en te lijden hebben onder gezondheidsproblemen tijdens hittegolven in Zwitserland.

Uit gegevens van dinsdag bleek dat de afgelopen maand de warmste maart ooit ter wereld was, wat betekent dat de temperatuurrecords tien maanden op rij zijn gebroken.

De rechtbank heeft twee andere zaken afgewezen die waren aangespannen door zes Portugese jongeren en een voormalige Franse burgemeester. Beiden voerden aan dat de Europese regeringen er niet in waren geslaagd de klimaatverandering snel genoeg aan te pakken en daarmee hun rechten hadden geschonden.

Lid van de KlimaSeniorinnen Elisabeth Smart (76) vertelde BBC News dat ze heeft gezien hoe het klimaat in Zwitserland is veranderd sinds ze als kind opgroeide op een boerderij.

Gevraagd naar haar inzet voor de zaak gedurende negen jaar, zei ze: "Sommigen van ons zijn gewoon zo gemaakt. We zijn niet gemaakt om in een schommelstoel te zitten en te breien."

Regeringen over de hele wereld hebben zich ertoe verbonden hun uitstoot van broeikasgassen drastisch te verminderen.

Maar wetenschappers en activisten zeggen dat de vooruitgang te langzaam gaat en dat de wereld niet op koers ligt om de cruciale doelstelling van het beperken van de mondiale temperatuurstijging tot 1,5 graden Celsius te verwezenlijken.