President Ashraf Ghani (l) is voor de tweede keer beedigd, maar ook Abdullah Abdullah (r) heeft een eigen inhuldigingsceremonie gehouden in Afghanistan. (Foto: Reuters)
De Afghaanse president Ashraf Ghani heeft voor een tweede termijn de eed afgelegd, maar zijn belangrijkste rivaal Abdullah Abdullah heeft geweigerd de inauguratie te erkennen. Hij heeft zijn eigen eedaflegging gehouden, waardoor het land in een nieuwe politieke crisis is beland.

De Afghaanse lokale nieuwszender TOLONews meldde dat internationale vertegenwoordigers, onder wie de speciale gezant van de VS, Zalmay Khalilzad en de commandant van de VS en de NAVO-strijdkrachten, generaal Scott Miller, woonden de inhuldiging van Ghani bij in het presidentiële paleis in de hoofdstad Kabul.

Abdullah Abdullah verwierp de resultaten van de presidentsverkiezingen die vorige maand werden aangekondigd, en zei dat de winst van Ghani ongeldig was vanwege stemfraude, een herhaling van de verkiezingen van 2014 die ook waren ontsierd door fraude. Hij hield zijn eigen ceremonie samenvallend met die van Ghani, wat er ook wijst dat bemiddelingsgesprekken tussen de twee kampen en Khalilzad, de Amerikaanse gezant om te komen tot een overeenkomst zijn mislukt.

Eerder op maandag stemde Abdullah ermee in zijn inhuldiging op te schorten op voorwaarde dat Ghani dit voorbeeld zou volgen. Maar Ghani, die in september tot winnaar van de verkiezingen werd uitgeroepen, besloot zijn inhuldiging voort te zetten. De twee mannen stuurden vorige week uitnodigingen uit voor een parallelle eedaflegging op maandag, nadat Abdullah het besluit van 18 februari door de kiescommissie betwistte en zichzelf tot winnaar uitriep.

'Internationale gemeenschap kiest Ghani'
"Het lijkt erop dat de internationale gemeenschap de kant van Ghani heeft gekozen en zijn positie als president legitimeert", vertelde Faizullah Zaland, een politiek analist in Kabul, aan Al Jazeera. Hij zei echter dat "op binnenlands niveau Abdullah legitiemer lijkt omdat alle sterke politieke figuren en partijen hem steunen".

"Vandaag is het begin van een politieke beslissing in Kabul waarvoor zowel internationale als binnenlandse goedkeuringen nodig zijn om de intra-Afghaanse onderhandelingen te laten plaatsvinden", zei hij.

Ondertussen vertelde Taliban-woordvoerder Suhail Shaheen aan Al Jazeera dat de politieke impasse tussen de topleiders "geen goed teken is voor de vooruitzichten op vrede in het land".

Analisten zeggen dat de laatste politieke crisis de verwachte intra-Afghaanse gesprekken die dinsdag gepland staan, als onderdeel van het ontluikende vredesproces in Afghanistan, waarschijnlijk zal vertragen.

"Niet alleen zal dit vrijwel zeker de intra-Afghaanse gesprekken vertragen, maar complicaties zullen zeer waarschijnlijk volgen uit deze politieke impasse, als het gaat om het samenstellen van het pro-regerings onderhandelingsteam - en zijn standpunten over kritieke kwesties," vertelde Andrew Watkins, een senior analist over Afghanistan bij de International Crisis Group.

"Veel van de problemen die in het vredesproces liggen, zouden echter zijn gebleven, zelfs als de bemiddelingsinspanningen van Khalilzad erin waren geslaagd dit politieke theater op te lossen." Watkins zei verder: "De kloof tussen Ghani en veel oppositiefiguren zou inhoudelijk zijn gebleven, zelfs onder een vorm van compromis, die veel van dezelfde hindernissen in het vredesproces zou hebben veroorzaakt waar Afghanistan nu voor staat."

De politieke strijd in Kabul voorspelt niet veel goeds voor de fragiele democratie van Afghanistan nu Amerikaanse troepen zich voorbereiden om het land te verlaten na een overeenkomst met de gewapende groep van de Taliban, waarbij president Donald Trump zich ertoe verbindt de langste oorlog van de VS te beëindigen.

De speciale gezant van de VS, Zalmay Khalilzad, zou naar verluidt tot zondag laat vergaderingen hebben gehad met Ghani en Abdullah om hen te overtuigen de inhuldiging uit te stellen.

De crisis komt omdat de regering zich moet voorbereiden op gesprekken met de Taliban, als vervolg op het pact van 29 februari tussen de VS en de Taliban over de terugtrekking van de VS-troepen na 18 jaar oorlog.

Ghani en Abdullah vervulden rollen in de vorige regering onder een door de VS bemiddelde overeenkomst voor het delen van macht na de verkiezingen van 2014. Voormalig minister van Buitenlandse Zaken, Abdullah bekleedde de speciaal gecreëerde functie van chief executive in de vertrekkende regering. Volgens de kieswet moet de beëdigingsceremonie voor de president binnen 30 dagen na de bekendmaking van de winnaar worden gehouden.