Manuel Noriega was in oktober 1989 aan de macht in Panama, maar in januari 1990 stond hij als aangeklaagde in Miami voor drugshandel. (Foto: AFP)
Generaal Manuel Antonio Noriega, de voormalige militaire leider van Panama, is overleden. Hij is 83 jaar geworden. Noriega heeft onlangs een operatie ondergaan voor een bloeding na een hersenoperatie.

Noriega was een belangrijke Amerikaanse bondgenoot, maar werd gewelddadig afgezet toen Amerikaanse troepen Panama in 1989 binnenvielen. Hij is later gevangen gezet in de VS op aanklachten van drugshandel en witwassen. Hij heeft de rest van zijn leven doorgebracht in gevangenschap. In zijn land moest hij terecht staan voor moord, corruptie en verduistering.

Maar de voormalige leider werd in januari onder huisarrest geplaatst om zich voor te bereiden op een operatie begin maart. Noriega is geopereerd voor een hersentumor. Na de hersenoperatie was er bloeding opgetreden, waarvoor hij opnieuw is geopereerd. Minister van Communicatie, Manuel Dominguez, heeft bekendgemaakt dat hij de operatie niet heeft overleefd en maandag is overleden in het Santo Tomas ziekenhuis van Panama.

President Juan Carlos Varela heeft getweet: "De dood van Manuel A Noriega sluit een hoofdstuk in onze geschiedenis af, zijn dochters en familieleden verdienen een begrafenis in vrede."

Hoewel hij nooit is gekozen, werd Noriega de de facto-leider van Panama, die in de jaren tachtig een zesjarig ambtstermijn als militaire gouverneur heeft vervuld. Als sterke supporter van de Verenigde Staten, werd hij een belangrijke bondgenoot in de pogingen van Washington om de invloed van het communisme in Midden-Amerika te bestrijden.

Maar op gegeven moment werd zijn toenemende repressieve rol in Panama, de VS te veel. En er waren aanwijzingen dat hij zijn diensten aan andere inlichtingendiensten verkocht. Zijn relaties met organisaties die zich bezig hielden met de drugshandel waren de VS ook bekend. Noriega is in 1988 in een Amerikaanse federale rechtbank aangeklaagd voor drugshandel, en nadat de Amerikaanse waarnemers verklaarden dat hij de verkiezingen van 1989 had gestolen, heeft president George H.W. Bush de 'Operation Just Cause' invasie, uitgevoerd. Hij had bijna 28.000 troepen voor deze operatie naar Panama gestuurd.

Noriega zocht zijn toevlucht in de Vaticaanse diplomatieke missie in Panama City. Amerikaanse troepen hebben hem uitgedreven door buiten non-stop oorverdovende pop- en heavy metal muziek te spelen. Op 3 januari 1990 heeft Noriega zich overgegeven en werd hij naar de VS gevlogen om terecht te staan voor drugshandel, witwassen en afpersing. Hij heeft 17 jaar in de gevangenis in de VS gezeten. Terwijl hij in de gevangenis zat, is hij in Frankrijk bij afwezigheid veroordeeld tot zeven jaar cel voor het witwassen van geld. Nadat de VS hem had uitgeleverd aan Frankrijk, heeft een rechtbank in december 2010 een uitleveringsverzoek van Panama goedgekeurd en werd Noriega naar huis gestuurd om opnieuw te worden veroordeeld.

In een interview twee jaar geleden op de Panamese tv heeft Noriega een verklaring van verontschuldiging gelezen. Hij zei: "Ik verontschuldig me bij iedereen die is beledigd, getroffen, beschadigd of is vernederd door mijn acties of die van mijn oversten terwijl zij mijn bevelen uitvoerden of die van mijn ondergeschikten gedurende de tijd van mijn burger- en militaire regering.”

Een subcommissie van de Senaat van de VS heeft ooit de relatie van Washington met Noriega beschreven als één van de meest ernstige buitenlandse beleidsfouten van de Verenigde Staten.