In VN-afscheidstoespraak: Biden roept op tot einde van conflicten

In zijn laatste toespraak bij de Algemene Vergadering van de VN herhaalde de Amerikaanse president Joe Biden zijn oproep voor een staakt-het-vuren in Gaza, nu de bloedige operatie van Israël tegen Hamas in Gaza bijna een jaar duurt, terwijl hij waarschuwde voor een "complete" oorlog in Libanon.

"Een complete oorlog is in niemands belang", vertelde Biden de Algemene Vergadering van de VN nadat Israëlische aanvallen in Libanon gericht op Hezbollah minstens 569 mensen het leven kostten.

Bidens verschijning voor de internationale organisatie bood hem ook een van zijn laatste opvallende kansen als president om te betogen dat hij de robuuste steun voor Oekraïne zou behouden, wat twijfelachtig zou kunnen zijn als voormalig president Donald Trump, die de kosten van de oorlog belachelijk heeft gemaakt, vicepresident Kamala Harris in november verslaat. Toch hield Biden vol dat hij ondanks wereldwijde conflicten hoopvol blijft voor de toekomst.

Biden drong er bij landen op aan te stoppen met het bewapenen van rivaliserende generaals in Sudan. Ook gebruikte hij zijn breedvoerige toespraak om op te roepen tot een einde aan de burgeroorlog die daar een grote humanitaire crisis heeft veroorzaakt.

Bidens woorden echoën die van VN-secretaris-generaal Antonio Guterres die eerder op dinsdag wereldleiders waarschuwde dat straffeloosheid, ongelijkheid en onzekerheid een "onhoudbare wereld" creëren waarin een groeiend aantal landen gelooft dat ze een "get out of jail free"-kaart zouden moeten hebben.

"We kunnen zo niet doorgaan", zei hij toen het jaarlijkse debat van de Algemene Vergadering tussen presidenten, premiers, monarchen en andere leiders begon.

'Kruitvat'
Hij verwees naar diepere geopolitieke verdeeldheid, oorlogen zonder einde in zicht, klimaatverandering en nucleaire en opkomende wapens, en zei dat de mensheid "afstevent op het onvoorstelbare - een kruitvat dat de wereld dreigt te verzwelgen".

Maar, zei hij, "de uitdagingen waar we voor staan ​​zijn oplosbaar" als de internationale gemeenschap de onzekerheid van onbeheerde risico's, de ongelijkheid die ten grondslag ligt aan onrechtvaardigheden en grieven en de straffeloosheid die het internationaal recht en de grondbeginselen van de VN ondermijnt, onder ogen ziet.

"Vandaag de dag vindt een groeiend aantal regeringen en anderen dat ze recht heeft op een 'get out of jail free'-kaart, zei hij in een verwijzing naar het klassieke bordspel Monopoly.

De bijeenkomst van wereldleiders begon in de schaduw van toenemende wereldwijde verdeeldheid, grote oorlogen in Gaza, Oekraïne en Sudan en de dreiging van een nog groter conflict in het bredere Midden-Oosten.

Guterres gaf een voorproefje van zijn openingstoespraak op de 'Summit of the Future' van zondag, waarin hij wees op conflicten van het Midden-Oosten tot Oekraïne en Sudan en op het wereldwijde veiligheidssysteem, waarvan hij zei dat het 'wordt bedreigd door geopolitieke verdeeldheid, nucleaire houdingen en de ontwikkeling van nieuwe wapens en oorlogstheaters'.

Hij noemde ook enorme ongelijkheden, het ontbreken van een effectief wereldwijd systeem om te reageren op opkomende en zelfs existentiële bedreigingen, en de verwoestende impact van klimaatverandering.

Lijst van sprekers
Andere sprekers die gepland stonden voor de openingssessie van dinsdag waren onder meer de Braziliaanse president Luiz Inacio Lula da Silva, de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, koning Abdullah II van Jordanië en de nieuwe president van Iran, Masoud Pezeshkian.

De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva opende zijn toespraak tot de Algemene Vergadering met een oproep aan de wereld om meer te doen om klimaatverandering te bestrijden, waarbij hij de branden noemde die het Braziliaanse regenwoud in zijn thuisland teisteren.

De Turkse president Tayyip Erdogan vertelde de Vergadering dat de waarden van het systeem van de Verenigde Naties en de westerse wereld in Gaza sterven terwijl het conflict daar voortduurt, en riep op tot een "alliantie van de mensheid" om Israël te stoppen.

"Naast de kinderen in Gaza sterft ook het systeem van de Verenigde Naties, de waarheid sterft, de waarden die het Westen beweert te verdedigen sterven, de hoop van de mensheid om in een eerlijkere wereld te leven sterven één voor één", zei hij.

President van het International Rescue Committee, David Miliband, herinnerde zich dat op de conferentie van San Francisco in 1945, waar de VN werd opgericht, de toenmalige Amerikaanse president Harry Truman de afgevaardigden smeekte om de premisse dat "macht recht maakt" te verwerpen en deze om te draaien naar "recht maakt macht", wat was vastgelegd in het Handvest van de VN.

"Bijna 80 jaar later hebben we de verschrikkelijke gevolgen gezien van het falen om deze vergelijking om te draaien," zei Miliband."“In contexten als Gaza, Sudan en Oekraïne is macht goed maken."

Geconfronteerd met toenemende wereldwijde humanitaire behoeften, ongebreidelde conflicten, ongemitigeerde klimaatverandering en toenemende extreme armoede, daagde Miliband wereldleiders uit met de vraag: "Hoe ga je de principes van het VN-Handvest versterken, in plaats van verzwakken, voor de komende 80 jaar?"

'Pact voor de toekomst'
De jaarlijkse vergadering van de vergadering, die eindigt op 30 september, volgde op de tweedaagse Summit of the Future, die een blauwdruk aannam die gericht was op het samenbrengen van de steeds meer verdeelde naties van de wereld om de uitdagingen van de 21e eeuw aan te pakken, van conflicten en klimaatverandering tot kunstmatige intelligentie en vrouwenrechten.

Het 42 pagina's tellende "Pact voor de toekomst" daagt leiders van de 193 VN-lidstaten uit om beloften om te zetten in echte acties die een verschil maken in het leven van de meer dan 8 miljard mensen ter wereld.

"We zijn hier om het multilateralisme van de rand van de afgrond te halen", zei Guterres.

Door het pact aan te nemen, hebben leiders de deur geopend, zei hij. "Nu is het ons gemeenschappelijke lot om er doorheen te lopen. Dat vereist niet alleen overeenstemming, maar ook actie."

Tijdens de wereldwijde bijeenkomst van de VN van vorig jaar stonden Oekraïne en zijn president, Volodymyr Zelensky, centraal. Maar nu de eerste verjaardag van de dodelijke aanval van Hamas in Zuid-Israël op 7 oktober nadert, zal de schijnwerper zeker gericht zijn op de oorlog in Gaza en het escalerende geweld aan de grens tussen Israël en Libanon, dat nu dreigt zich uit te breiden naar het bredere Midden-Oosten.

De president van de Palestijnse Autoriteit, Mahmoud Abbas, zal naar verwachting donderdagochtend spreken en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu donderdagmiddag.

Zelensky zal twee keer in de schijnwerpers staan. Hij zal dinsdagmiddag spreken op een vergadering op hoog niveau van de VN-Veiligheidsraad, bijeengeroepen door de Verenigde Staten, Frankrijk, Japan, Malta, Zuid-Korea en Groot-Brittannië, waarvan de ministers van Buitenlandse Zaken naar verwachting aanwezig zullen zijn. Hij zal ook de Algemene Vergadering toespreken op woensdagochtend.