President Jennifer Simons verwelkomt haar ambtgenoot Irfaan Ali. (Foto's: CDS)
De ontmoeting tussen president Jennifer Simons en haar Guyanese collega Irfaan Ali in Nieuw Nickerie, in amper een week voorbereid, heeft de bilaterale relatie een nieuwe wending gegeven. Waar de sfeer de afgelopen jaren werd gekleurd door wantrouwen en controverses, slaagde Suriname erin de belangrijkste twistpunten te neutraliseren en een basis te leggen voor samenwerking op diverse gebieden. 

Tijdens de regering-Santokhi werden er verregaande afspraken gemaakt met Guyana, vooral rond de bouw van de Corantijnbrug. Er was zelfs al een aanbesteding gehouden. In de samenleving leefde de vrees dat de afspraken onvoldoende transparant waren, en dat de belangen van het land niet altijd optimaal werden veiliggesteld. Dit leidde tot wantrouwen in de relatie en zette druk op het vertrouwen tussen beide buurlanden.

President Simons koos met haar team daarom bewust voor een andere benadering: de angels uit de relatie halen, zonder zichzelf vast te zetten in overhaaste toezeggingen.


Brug over de Corantijn: geen blanco cheque
Voor Guyana is de Corantijnbrug hét symbool van economische integratie en een toegangspoort tot Suriname en verder de Amazone in. Ali sprak in de gezamenlijke verklaring over de “transformative potential” van het project. Toch maakte Suriname duidelijk dat men de lessen van het verleden ter harte neemt.

In Nickerie werd afgesproken dat de brug er komt, maar dat eerst de juridische, technische en financiële aspecten zorgvuldig in kaart worden gebracht. De boodschap: geen blanco cheque, maar een transparant proces waarin Suriname het tempo en de voorwaarden bewaakt. Daarmee wordt voorkomen dat eerdere kritiek op achterkamerovereenkomsten opnieuw oplaait.

Visserij: naar een structurele oplossing
De visserijsector is jarenlang een bron van conflict. Het toezeggen van vergunningen aan Guyanese vissers leidde tot felle discussies en onvrede bij Surinaamse vissers. Onder de vorige regering werd dit dossier rommelig en ad hoc aangepakt, wat het wantrouwen alleen maar vergrootte. Guyana verweet de toenmalige regering dat ze zich niet aan haar woord houdt. 

In de nieuwe afspraken wordt dit pad verlaten. Er komt een gezamenlijke commissie waarin ministers, technische experts en vertegenwoordigers van de sector zelf zitting hebben. Zo wordt de besluitvorming breder gedragen en komt er ruimte voor een structurele aanpak. Het neemt de spanning niet onmiddellijk weg, maar haalt wel de angel uit het debat: de erkenning dat dit dossier niet langer eenzijdig of informeel kan worden afgedaan.

Grenskwestie: terug naar diplomatie
Ook de grenskwestie rond Tigri, altijd een beladen onderwerp, werd opnieuw op de agenda gezet. Beide landen bevestigden hun toewijding aan een vreedzame oplossing, in overeenstemming met internationaal recht. De gezamenlijke grenscommissie zal nog dit jaar bijeenkomen.

Dat betekent geen doorbraak, maar wel een herstart van de diplomatieke dialoog. Belangrijker nog: het signaal dat men kiest voor overleg en transparantie in plaats van stilstand of escalatie.


Zorgvuldige voorbereiding
Dat dit onderhoud in een week kon worden voorbereid, wijst op een intense diplomatieke inspanning. De rol van minister Melvin Bouva, die enkele dagen eerder aanwezig was bij de inauguratie van Ali, was daarin cruciaal. In de korte aanloop werden de meest gevoelige punten geneutraliseerd, zodat beide presidenten met vertrouwen de gezamenlijke verklaring konden ondertekenen.

De aanpak toont dat Suriname het belang inziet van voorbereiding en transparantie. Juist omdat er in het verleden te veel achterdocht was over de manier waarop deals tot stand kwamen, is het nu essentieel om elk proces controleerbaar en open te maken. De samenleving moet daarbij volledig worden geïnformeerd. 

Verbreding van samenwerking
Naast de gevoelige dossiers kwamen ook energie, landbouw en infrastructuur ter sprake. Suriname en Guyana zien zichzelf als sleutelspelers in de regionale energiezekerheid. Beide landen willen niet alleen olie en gas exploiteren, maar ook inzetten op duurzame alternatieven en interconnectie van elektriciteitsnetten. Ook de verbetering van de Canawaima-veerdienst en deelname aan een regionaal ferryproject werden genoemd.

Deze verbreding van de agenda geeft de relatie een steviger fundament. Door meerdere samenwerkingsgebieden te ontwikkelen, wordt voorkomen dat één conflict de hele bilaterale relatie verstoort.

Conclusie: nieuwe balans, onder voorbehoud
De top in Nieuw Nickerie markeert een duidelijke reset in de relatie met Guyana. De persoonlijke toon was vriendelijk, de verklaringen ambitieus, maar de echte winst zat in de voorzichtigheid van Suriname.

Door de brug, de visserij en de grenskwestie in een breder proces te plaatsen, zijn de meest gevoelige punten uit de frontlinie gehaald. Daarmee heeft Suriname het wantrouwen dat onder de regering-Santokhi was ontstaan, weten te neutraliseren.

Toch blijft transparantie de sleutel. Alleen door openheid over afspraken, procedures en financiële kaders kan Suriname het vertrouwen van zowel de eigen bevolking als van de buurman behouden. De angels zijn eruit, maar of de wond volledig geneest, zal afhangen van de manier waarop beide landen hun woorden omzetten in daden.