Op 10 november is, The 2025 Global State of Democracy Report aangeboden. Het rapport onderstreept in 2025 het huidig klimaat van ernstige onzekerheid in de wereld, bevestigd door verschillende politieke ontwikkelingen in de wereld, met name in de Verenigde Staten van Amerika. Deze ontwikkelingen roepen ernstige vragen op over de democratische weerbaarheid en het multilateralisme. Wat zich in de VS afspeelt, gebeurt niet in isolatie van de rest van de wereld. Wereldwijd is zichtbaar dat de democratie steeds meer aan het verzwakken is. In 2024, had 54% , 94, van alle landen die onderzocht zijn een afname van minimaal 1 factor van de democratische functionering vergeleken met hun eigen staat van democratie van vijf jaar geleden. Er zijn slechts 55 landen ( 32%) vooruitgegaan in op zijn minst één democratische factor van bestuur .

De indicatoren van het Global State of Democracy rapport worden vastgesteld rond vier kern categorieën voor democratisch functioneren:
- Representatie 51/173 Score van Suriname in 2024
- Rechten 47/173
- Rechtsstaat 63/173
- Participatie 29/173

Hierbinnen is er een verdere onderverdeling naar factoren zoals geloofwaardige verkiezingen of Rechterlijke onafhankelijkheid. In de categorie Representatie werd er het hoogst gescoord waarbij 47 landen ( 27%) heel hoog scoorden in 2024. De achteruitgang vond in alle delen van de wereld plaats in zowel goed functionerende als slecht functionerende democratieën.

Suriname bevindt zich in deze analyse hoofdzakelijk in de ‘mid-range’. De scores volgens de Global State of Democracy Initiative zijn hierboven vermeld. Freedom House voegt daar de volgende scores aan toe:
Politieke rechten 34 waarbij hoogste is 40, 
Burgerlijke Vrijheden:46/ 60 met een algemene indicator voor de vrijheid van onze samenleving op 80/100.
Rechtsstaat blijft wereldwijd de categorie met de zwakste prestaties. 
In 2024 werd 41% vande landen gecategoriseerd als zwak presterend. De grootste verzwakking was wereldwijd in
deze categorie. Verzwakking van de rechtsstaat was vooral geconcentreerd in de factor
rechterlijke onafhankelijkheid. 

Ons land scoort redelijk in deze sector. Het is dan ook geboden dat wij heel omzichtig omspringen met ingrijpende veranderingen en alleen die handelingen plegen die zullen leiden tot een versterking en verhoging van de score.
Binnen de categorie van de Rechten was de meest opvallende verzwakking toegang tot de rechter. De factor Persvrijheid verzwakte in 43 landen, haast een kwart van de onderzochte landen. Een ernstig signaal van een serieuze dreiging voor de publieke verantwoordelijkheid en geïnformeerde politieke participatie. Ook in ons land is de nodige waakzaamheid geboden op dit vlak.

Participatie is redelijk stabiel gebleven, waarbij slechts 11 landen opmerkelijke
veranderingen toonden wanneer 2024 wordt vergeleken met 2019. In ons eigen land zou lijken dat de participatie redelijk is, echter is de uitdaging voor ons land de geringe mate van geïnformeerde en kritische participatie.Er is ook een verband tussen wereldwijde migratie stromen en hun relatie tot democratie en democratische instituten. Heden ten dage woont 3.7% van de wereldbevolking buiten het land van hun geboorte. Wereldwijde migratie blijkt een sleutel factor te zijn in het huidig klimaat van onzekerheid. De technische, wettelijke en institutionele dimensies van het stemrecht voor burgers die in het buitenland wonen is ook van belang. Geconcludeerd kan worden dat het uitbreiden van de politieke participatie bijdraagt aan de democratische weerbaarheid en dat stemmen in het buitenland bijdraagt aan de het gevoel ergens (bij) te horen, hetgeen deze weerbaarheid voedt. Dit heeft voordelen voor zowel het moederland als de landen waar de burgers wonen.

Voor Suriname is dit elke verkiezing een belangrijk discussie punt met onze diaspora gemeenschap. Echter zonder enige concrete aanpassing van de wetgeving welke onze mede-Surinamers in het buitenland het stemrecht onthoud. DA’91 kan zich terugvinden in de conclusies van het rapport dat wanneer onze Surinamers in diaspora ook hun stem zouden kunnen uitbrengen, dat een versterking zou zijn voor onze democratische weerbaarheid.

En hoewel er geen ‘one size fits all’ systeem is, is het duidelijk dat de wettelijke en administratieve ontwikkeling van systemen om stemmen in het buitenland mogelijk te maken heel veel effect kan hebben op de participatie, niet alleen buiten onze grens maar ook hierbinnen. Volhouden in de democratie vereist geduld, onderhoud en op sommige momenten heruitvinding. Het werk in en van de democratie is nooit voltooid: migratie heeft daar invloed op en meer nog hoe serieus de corruptiebestrijding is. Democratieën, ook Suriname, zullen hun institutionele raamwerken moeten blijven onderhouden en regelmatig her-evalueren, inclusief de betekenis, grenzen en mechanismen van het bij betrekken van niet-ingezetenen

burgers in politieke besluitvorming. Suriname kan veel BETER!

Angelic del Castilho, BSc. MA.
DA’91 Voorzitter