Makka: Suriname zwanger van economische groei (2)
26 May, 03:36
foto
President Chan Santokhi en vicepresident Ronnie Brunswijk met een exemplaar van projecten die gerealiseerd zijn afgelopen 3 jaar.


Het boekwerk 3 jaren Santokhi-Brunswijk Suriname opwaarts en voorwaarts waarin de resultaten zijn opgenomen, is gistermiddag tijdens een regeringspersconferentie gepresenteerd. Ook een korte videocompilatie- met successen is getoond. Het concept rapport over pre dialoog met actieplan is verstrekt. In een nog te plannen 'retreat' zullen de acties maar ook de profielschetsen van de actie-eigenaren worden besproken.

Begroting SRD 53 miljard + IMF US$ 53 miljoen= inflatiebeteugeling    
Met de recente begroting van 2023 ad SRD 53 miljard, het IMF-pakket van US$ 53 miljoen, de verder afbouwende subsidie naar SRD 15 miljard, een ambtenarenbestand van ruim 87.000 en commissies, wordt er een hernieuwde relatie gelegd tussen projectuitvoering en uitdagingen als besturingsproces. Het gaat om serieuze cijfers. De kerninflatie is echter cijfermatig niet getempt, los van de prognose van het IMF. Het gaat om de onderliggende inflatiegraadmeter zonder de volatielste componenten, zodat deze een beter beeld van de inflatieontwikkeling op middellange termijn geeft. Precies hier gaat het fout en krijgen we continu koopkrachtdaling.

Ook moet er geen vergeldingsinflatie zijn, een vorm van vergelding wanneer werknemers hun reële inkomens zien dalen. Lonen hebben een langere remweg. De remweg van de loon-prijsspiraal wordt door meerjarige cao’s, acties, stakingen alleen maar verlengd. Door kern- en vergeldingsinflatie wordt gezonde ecofin vertraagd. Aan de centrale verwachting kan niet worden voldaan. Hier is er wederom een taak weggelegd voor de CBvS. Zij is de centrale bankier van de inflatie. De president heeft gisteren tijdens de persconferentie aan de governor gevraagd om meer te communiceren met de media.

De 12 pluspunten:
1. Monetaire reserves tot bijna 1.3 miljard US$
2. Staatsschulden afgelost +/- 2,5 miljard SRD
3. Schuldherschikking Oppenheimer teruggebracht met 25%
4. Btw ingevoerd, ruim 25 jaren na invoering OB
5. Begroting 2023 goedgekeurd
6. Nieuwe Bankwet afgekondigd
7. Kasreserve weer +300 miljoen
8. Dekking van de importen voor 7 maanden
9. Toerismewet goedgekeurd.   
10. Monetaristen en deviezencommissie zijn compleet
11. Geen junkstatus maar credit rating: stable
12. IMF staff level goedgekeurd, 2e tranche (US$ 53 miljoen) raakt los.

Violent agreement
Met deze 12 pluspunten en de investeringen moeten we de ecofin kunnen herstellen. Deze kunnen bijdragen aan het vertrouwen dat tegelijkertijd ook moet verbeteren. De periode 2010-2020 gaat de geschiedenis in als verloren verleden. Ongedierte en gieren profiteren als het slecht gaat, het maakt hun niet uit. We moeten dit loslaten. Vertrouwen-haat mag nu niet groter worden met plunderingen en barricades. Er is geen tijd voor 'violent agreement' met ABOP, VES, stakers, activisten en monetaristen onderling. Kaw tere maakt plaats voor “wat kan de soldaat nog zeggen”, zei de VP gistermiddag. Eerst de Pres dan de pers, werd aangevuld door de president.

Financieel inclusie
Het leningenboek wordt dunner en er komt kapitaal vrij.  En met dit kapitaal is er is nog veel te doen i.v.m. financiële educatie. In ons land is 72 procent van de volwassenen financieel inclusief, man 38% en vrouw 34%. Van jongeren tussen 15-20 jaar, heeft slechts 0,1% een lening. Dit is zorgwekkend. Het gebrek aan gezond financiën is het grootste drempel voor Surinamers voor het openen en aanhouden van een bankrekening, het lenen en sparen. Bij veel burgers is tekort aan informatie over financiële instellingen, financiële producten en diensten. Daardoor zijn zij niet financieel inclusief maken zij geen deel uit van het financieel systeem. De financiële inclusie is ingezet en moet ruimer. Zaadjes planten levert uiteindelijk ook op.

Kopkracht voor koopkracht
Suriname kan met deze herstelplannen het land worden met een snelgroeiende economie precies als Guyana. Maar dan zonder 'grens', met Guyana en diaspora, met een echte ecofin machine, gedreven en data-gedreven. Reshuffeling en expert mutaties moeten gewoon doorgaan zoals we nu hebben gehad met de nieuwe ministers H. Ori (MinOWC) en M. Dasay (ROM). De nieuwe SLM-airbus A340-300 is woensdag aangekomen in ons land, zodat er meer kopkracht is voor koopkracht. Binnen enkele dagen gaat deze in de lucht voor meer 'kopkracht'. Want ook de SLM kent een schuldherschikking van US$ 20 miljoen.

Al gaan de elektriciteitstarieven per 1 juni a.s. verder omhoog, de koopkracht moeten wij verbeteren, vooral via ministerie van sociale zaken. Het gaat om de juiste en eerlijke politiek. Politiek is als elektriciteit. Als de stekker er niet in zit, heb je geen contact. Daarom zijn nationaal dialoog, food basket, betrekken van de samenleving, commissies en werkgroepen belangrijk. De structuur volgt de strategie. De eco groei komt zeker.

Loopbaan als een A-film
Santokhi is een kat met 9 levens. Na politie, Rotary, minister Juspol, DNA-lid, Cicad voorzitter, VHP voorzitter, president, voorzitter Caricom, heeft hij nog een 9e leven. Hij denkt na. Die gaat komen. Zijn loopbaan gaat als een A-film. Er zijn nog 24 maanden te gaan. Die heeft hij nog niet allemaal verbruikt. Dat het niet makkelijk voor hem zal zijn, staat vast. Succes is niet verzekerd. Maar hij poogt constant. Er is een kabinet met veel din/dien gehalte. In Sarnami betekent din/dien, licht en overdag. Met Ramadhin, Siwdien, Ramdin, Gajadien en Hardien (in India), moet de economie licht geven. Het licht in de tunnel. Een oproep aan totaal kabinet om met gewicht, te zorgen voor licht voor een goed zicht, anders klappen we dicht.  

Mag morgen eerlijker?
Morgen kan eerlijker worden, linksom of rechtsom. Het kiesstelsel wordt gewijzigd, uiterlijk in 2024. Er is een tijdslijn uitgezet. Suriname wordt democratischer en eerlijker. Heb vertrouwen in vertrouwen. De nieuwe lijn na 25 mei 2023 moet zijn: een ander marketingstrategie, de vliegen snel afvangen (niet als de vliegende brigade), geen spoortje irritatie, jezelf goed presenteren, veel en duidelijke interviews en professionele communicatie ook door CBvS, OM en Rechterlijke Macht.
De president zal formeel vragen aan deze instanties.

Met de 12 pluspunten en communicatie kan je alleen dan het herstel voortzetten bij een afnemende inflatie. De economische groei zal dan naar verwachting (nu zwanger) zeker herstellen tot 2,3% in 2023 en stijgen naar zo'n 3% in 2024. Alle lichten kunnen op 'oranje'. Voor de strategen: wie weet is het mogelijk: killing two birds with one stone. Of om te kunnen zeggen op het tactiekbord: deze meesterzet van Chan werd de andere schaakmeester fataal. Het verschil zit in Santokhi.

Ecofin Analist
Mr. Robby Makka Msc.

Zie ook deel 1

Makka is in het dagelijks leven manager op het ministerie van financiën in Nederland; hij becommentarieert de Surinaamse economie op persoonlijke titel. "Eenieder mag zijn politieke voorkeuren hebben, stelt hij. Niks mis mee. Het gaat echter om de kwaliteit van de argumentatie onderbouwd met cijfers en stellingen bij het samenstellen van een bijdrage".
Advertenties

Saturday 10 June
Friday 09 June
Thursday 08 June