Migranten stappen aan boord van een C-17 Globemaster III-vliegtuig voor een deportatievlucht, Fort Bliss, Texas. (Foto via Reuters)
President Donald Trump zei zondag dat hij vergaande vergeldingsmaatregelen zal opleggen aan Colombia, waaronder tarieven en sancties, nadat het Zuid-Amerikaanse land twee Amerikaanse militaire vliegtuigen met migranten die werden gedeporteerd, had afgewezen als onderdeel van de immigratie-repressie van de nieuwe Amerikaanse regering.

Colombia, Amerika's op twee na grootste handelspartner in Latijns-Amerika, reageerde snel en dreigde met een tarief van 50% op Amerikaanse goederen.

Trumps strafmaatregel leek erop gericht om een ​​voorbeeld te stellen aan Colombia, het tweede geval van een Latijns-Amerikaans land dat Amerikaanse militaire deportatievluchten weigerde. Het was een demonstratie van een krachtiger Amerikaans buitenlands beleid en toonde een hernieuwde bereidheid van Trump om andere landen te dwingen zich naar zijn wil te voegen.

Trump schreef op Truth Social dat de weigering van de Colombiaanse president Gustavo Petro om de vluchten te accepteren de nationale veiligheid van de VS in gevaar bracht.

De vergeldingsmaatregelen omvatten het opleggen van 25% tarieven op alle Colombiaanse goederen die de VS binnenkomen, wat binnen een week zal stijgen tot 50%; een reisverbod en intrekking van visa voor Colombiaanse overheidsfunctionarissen; en noodsancties op het gebied van bankieren en financiën.

Trump zei dat hij ook strengere grensinspecties van Colombiaanse staatsburgers en vracht zou opleggen.

"Deze maatregelen zijn nog maar het begin", schreef hij. "We zullen niet toestaan ​​dat de Colombiaanse regering haar wettelijke verplichtingen schendt met betrekking tot de acceptatie en terugkeer van de criminelen die ze naar de Verenigde Staten hebben gedwongen!"

Amerika zal "niet langer worden voorgelogen of misbruikt", aldus de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio in een verklaring, eraan toevoegend dat Petro deze vluchten had geautoriseerd en alle benodigde autorisaties had verstrekt, maar zijn autorisatie vervolgens had ingetrokken toen de vliegtuigen in de lucht waren.

Een Amerikaanse functionaris, die anoniem wilde blijven, zei dat de militaire vliegtuigen waren vertrokken uit Californië en onderweg waren naar Colombia toen Bogota de toestemming om te landen introk.

Ingrijpende onderdrukking
De Amerikaanse president heeft illegale immigratie uitgeroepen tot een nationale noodsituatie en heeft een ingrijpende repressie ingesteld sinds hij vorige maandag aantrad. Hij gaf het Amerikaanse leger opdracht om te helpen met grensbeveiliging, vaardigde een algemeen asielverbod uit en nam maatregelen om het burgerschap van kinderen die op Amerikaanse bodem geboren zijn, te beperken.

De Colombiaanse Petro veroordeelde de praktijk zondag en suggereerde dat migranten als criminelen werden behandeld. In een bericht op het socialemediaplatform X zei Petro dat Colombia gedeporteerde migranten op burgervliegtuigen zou verwelkomen.

"De VS kan Colombiaanse migranten niet als criminelen behandelen," schreef Petro.

Petro zei dat hij, hoewel er 15.660 Amerikanen zonder legale immigratiestatus in Colombia waren, nooit een inval zou uitvoeren om geboeide Amerikanen terug te sturen naar de VS.

"Wij zijn het tegenovergestelde van de nazi's," schreef hij.

Mexico weigerde vorige week ook een verzoek om een ​​Amerikaans militair vliegtuig met migranten te laten landen.

Trump ondernam geen soortgelijke actie tegen Mexico, de grootste handelspartner van de VS, maar zei dat hij overwoog om op 1 februari 25% invoerrechten op te leggen op importen uit Canada en Mexico om verdere actie af te dwingen tegen illegale immigranten en fentanyl die de VS binnenstroomt.

De VS is de grootste handelspartner van Colombia, grotendeels dankzij een vrijhandelsovereenkomst uit 2006, met $ 33,8 miljard aan wederzijdse handel in 2023 en een zeldzaam handelsoverschot van $ 1,6 miljard in de VS, volgens gegevens van het Amerikaanse Census Bureau.

De grootste Amerikaanse importen uit Colombia dat jaar waren ruwe olie, goud, koffie en snijrozen.

"Petro komt erachter dat tweets gevolgen hebben. Hij heeft geen Amerikaanse tegenhanger die Colombia door een strategische lens bekijkt, als een belangrijke bondgenoot, maar als een land om een ​​voorbeeld van te stellen," zei Sergio Guzman, directeur van consultancy Colombia Risk Analysis, die eraan toevoegde dat financiële sancties potentieel economisch verlammend kunnen zijn.

Alejo Czerwonko, Chief Investment Officer voor opkomende markten in Amerika bij UBS Global Wealth Management, zei dat Colombia voor ongeveer een derde van zijn export, of ongeveer 4% van zijn BBP, afhankelijk was van toegang tot de Amerikaanse markt.

"Bovendien is de relatie tussen Petro en Trump verkeerd begonnen, wat kan wijzen op extra uitdagingen in de toekomst," vertelde Czerwonko aan Reuters.

Groeiende ontevredenheid
Petro's opmerkingen dragen bij aan het groeiende koor van ontevredenheid in Latijns-Amerika, nu Trumps week oude regering begint te mobiliseren voor massale deportaties.

Het Braziliaanse ministerie van Buitenlandse Zaken veroordeelde zaterdag de "vernederende behandeling" van Brazilianen nadat migranten geboeid waren op een commerciële deportatievlucht. Bij aankomst meldden sommige passagiers ook mishandeling tijdens de vlucht, volgens lokale nieuwsberichten.

Het vliegtuig, dat 88 Braziliaanse passagiers, 16 Amerikaanse veiligheidsagenten en acht bemanningsleden vervoerde, zou oorspronkelijk aankomen in Belo Horizonte in de zuidoostelijke deelstaat Minas Gerais.

Echter, bij een niet-geplande stop vanwege technische problemen in Manaus, de hoofdstad van Amazonas, gaven Braziliaanse functionarissen opdracht de handboeien te verwijderen en president Luiz Inácio Lula da Silva wees een vlucht van de Braziliaanse luchtmacht (FAB) aan om hun reis af te maken, aldus de regering in een verklaring op zaterdag.

De commerciële chartervlucht was de tweede dit jaar vanuit de VS met ongedocumenteerde migranten die terug naar Brazilië waren gedeporteerd en de eerste sinds Trumps inauguratie, aldus de Braziliaanse federale politie.

Het gebruik van Amerikaanse militaire vliegtuigen om deportatievluchten uit te voeren, is onderdeel van de reactie van het Pentagon op Trumps nationale noodtoestand inzake immigratie op maandag.

In het verleden zijn Amerikaanse militaire vliegtuigen gebruikt om personen van het ene land naar het andere te verplaatsen, zoals tijdens de Amerikaanse terugtrekking uit Afghanistan in 2021.

Dit is de eerste keer in de recente geschiedenis dat Amerikaanse militaire vliegtuigen werden gebruikt om migranten het land uit te vliegen, zei een Amerikaanse functionaris.

Amerikaanse militaire vliegtuigen voerden vrijdag twee soortgelijke vluchten uit, elk met ongeveer 80 migranten, naar Guatemala.