Toen ik in 1968 voor studie in Amsterdam aankwam, had het TET-offensief de Amerikaanse droom dat de Vietcong (Noord -Vietnamese guerillas) op de rand van een nederlaag stond, verbroken. Het TET-offensief was een zware aanval van de Vietcong die duurde van januari tot juni 1968. Dit offensief luidde de tumultueuze nederlaag en vernedering in van het machtigste leger ter wereld, het Amerikaanse leger. 

De Amerikaanse bevolking besefte dat er geen overwinning in het verschiet lag en keerde zich finaal tegen de oorlog. Niet alleen verloor het Amerikaans leger steeds meer troepen, maar Washington verloor ook de harten en geesten van het Amerikaanse volk. President Lyndon Johnson maakte ook bekend dat hij niet zou deelnemen aan de verkiezingen, presidents-kandidaat Robert Kennedy werd vermoord, Richard Nixon won de verkiezingen in 1969 onder de belofte Peace with Honor (= eervolle vrede) in Vietnam.

Komende uit Suriname waren wij, Surinaamse studenten, niet goed op de hoogte van de verschrikkingen van de oorlog tussen Zuid-Vietnam (lees de Verenigde Staten, VS) en Noord Vietnam (lees de Sovjet Unie en China) en ook niet goed geinformeerd over de talloze levens die verloren gingen in een in onze ogen zinloos conflict.

Massale protesten
Maar het gebrek aan informatie veranderde toen Surinaamse studenten voet aan wal zetten in Nederland, ik weet van vooral de studenten die in Amsterdam kwamen studeren waar zij colleges kregen van enkele kritische en links georiënteerde hoogleraren. Ik herinner mij de woede die vele studenten in de grote collegezaal van de Oudemanhuispoort voelden over de meedogenloze Amerikaanse bombardementen op de bevolking van vooral Noord Vietnam, maar ook Laos en Cambodja. De VS liet meer bommen vallen op Indo China dan op Duitsland en Korea samen. 

Op een gegeven moment waren er bijna 500.000 Amerikaanse troepen in Zuid Vietnam, bijna 60.000 werden gedood.
Terwijl het dodental opliep bleven de generaals, president Lyndon Johnson steeds om troepen vragen en hem verzekeren dat met de extra troepen de Noord Vietnamezen zouden worden verslagen.

In de VS zelf maakten dagelijkse televisie reportages de Vietnam oorlog steeds impopulairder en wakkerde de vlam aan voor de opkomst van een belangrijke anti-oorlogsbeweging. Toen vier demonstrerende studenten aan de Kent State Universiteit werden doodgeschoten door de Nationale Garde, braken overal in de VS massale protesten uit. Maar ook buiten de VS braken grote demonstraties uit in Londen, Parijs en Amsterdam waaraan ook Surinaamse studenten deelnamen. Uiteindelijk werden na vredesbesprekingen in 1973 de Parijse Akkoorden getekend waarin was vastgelegd dat de VS zich moesten terugtrekken uit Zuid-Vietnam. 

Zonder enige tijd te verliezen trok de Vietcong onder leiding van de Noord-Vietnamese generaal  Vo Nguyen Giap met Sovjet tanks de hoofdstad van Zuid-Vietnam, Saigon, binnen. In de vroege ochtend van 30 april 1975 gaf de Zuid-Vietnamese president Duong Van Minh zich over. Hij vroeg de Vietcong de aanvallen te be-eindigen, de wapens neer te leggen en droeg hierna de macht over. De val van Saigon markeert het einde van de Vietnam oorlog. Om half twaalf van woensdag 30 april 1975 is de oorlog voorbij en doopt de Vietcong de stad om tot Ho Chi Minh City naar de in 1890 geboren oud-premier en oud-president van Noord Vietnam. Op 2 juli 1976 vond de formele reunificatie van Vietnam plaats en ontstond de Socialistische  Republiek Vietnam.

Over de hele wereld brak de vreugde los, de mensen waren zeer blij dat een einde was gekomen aan de verschikkingen van de oorlog in Vietnam. De Verenigde Staten hebben circa 19 miljoen gallons van onkruid verdelgers, waarvan minstens 11 miljoen bekend staat als Agent Orange, in een militair project Operation Ranch Hand gebruikt.  Het doel van deze onkruidverdelgers was om de Vietcong geen schuilplaatsen te bieden in het bos maar ook uithongeren door vernieling van gewassen.

Alle naties kennen hun tijden van barbarij en aanvallen van razernij
De meedogenloze Amerikaanse bombardementen en het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen tonen aan dat “alle naties hebben hun rovers en hun fanatici, hun tijden van barbarij en hun aanvallen van razernij. De uitroeiing van de Europese joden door de Duitsers, de deportaties onder Stalin, de uitbranding van Dresden en Nagasaki en de terreur van de Fransen in Algerije hebben zelfs voor wie stekeblind is duidelijk gemaakt dat alle volken tot alles in staat zijn”. Anno 2024 is de wereld getuige van de terreur in India tegen religieuze minderheden en de bloedige strijd in het Midden Oosten.

De geschiedenis herhaalt zich, maar nooit op een lineaire manier, er zijn bijna altijd deviaties. Wat duidelijk is, is dat de ene oorlog nimmer dezelfde is als de vorige. Het idee dat met moderne en superieure wapens gemakkelijk overwinningen behaald kunnen worden, is gelogenstraft door de Vietcong en de Taliban, die hebben laten zien dat asymmetrische oorlogvoering meer afhangt van vastberadenheid en bereidheid om offers te brengen. De slecht bewapende Vietcong en Taliban waren ideologisch zeer gemotiveerde strijders. In beide gevallen trok de VS zich vernederd terug.
De vraag die anno 2024 gesteld kan worden is: hoe zal het aflopen in Oekraïne en het Midden Oosten?

Rudie Alihusain