Grootschalig onderzoek naar effecten kwik en pesticiden

Onder de naam ‘Meki Tamara’ is in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) het startsein gegeven van een grootschalig onderzoek waar de effecten van kwik en pesticiden op de gezondheid van moeder en kind zullen worden gemeten. Gedurende een periode van vijf jaar zullen duizend zwangeren en de kinderen die zij baren tot de leeftijd van vier jaar gevolgd worden. Bij de baby's zal gekeken worden naar de ontwikkeling van de hersenen. Ook zullen de risico’s op belangrijke ziekten zoals diabetes en hypertensie worden gemeten.

“Meki Tamara is gericht op waarborging van een gezonde toekomst voor de Surinaamse bevolking, letterlijk en figuurlijk!” zegt Antoine Brahim, algemeen directeur van AZP. “Iedereen weet dat het gebruik van kwik en pesticiden in Suriname een probleem is.” Brahim vertelt dat het onderzoek gefinancierd wordt uit een subsidie van US$ 3 miljoen vanuit het National Institute of Health in de Verenigde Staten. Wereldwijd hebben slechts zeven landen deze financiering gekregen, waaronder Suriname als enig land in de Caribische regio. Het onderzoek moet volgens de AZP-directeur ertoe leiden dat kennis en bewustwording over dit volksgezondheidsprobleem verruimd worden.

Wilco Zijlmans, hoofd van het Scientific Research Center Suriname (SRCS), zegt dat er bij de nominatie gekeken wordt naar de training en het onderzoek. Suriname heeft van alle aanvragen over de hele wereld de hoogste score gekregen bij het trainingsgedeelte van de professoren Maureen Lichtveld van de Tulane Universiteit en Dennis Mans van de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Zijlmans zegt dat dit een bijzondere erkenning is, maar ook dat er hierdoor gewerkt wordt aan de duurzaamheid omdat de mensen een training gaan krijgen van een uitstekend niveau en we zelf onderzoeken zullen kunnen doen naar internationale standaarden.

Onderzoeksopzet
Voor het onderzoek worden 600 zwangere vrouwen uit Paramaribo, 200 uit Nickerie en 200 uit het binnenland gerekruteerd. Dit gebeurt in de ziekenhuizen, op de RGD-poli’s en in het binnenland in samenspraak met de granmans en kapiteins van de dorpen. “Wij weten al jaren dat lood, arsenic, kwik, malgaan en tin, slecht voor de mens zijn. Gezonde mensen moeten in een gezond milieu wonen. Als het milieu ziek is, zijn de mensen ook ziek. Het is heel simpel,” zegt Maureen Lichtveld. Volgens haar is de vraag echter nog hoeveel er zit en waar het zit. Lichtveld benadrukt dat kinderen het meest gevoelig zijn voor deze metalen en pesticiden.

“De regio’s die gekozen zijn, zijn heel zorgvuldig gekozen, omdat we weten dat de blootstelling daar anders is. In Nickerie maken we ons heel ongerust over pesticiden, in het binnenland maken we ons vooral zorgen over kwik in vis.” In het onderzoek worden zowel de invloeden van buitenaf en van binnenuit, zoals de rijst die opgegeten wordt, bekeken. Zijlmans legt uit dat de kinderen in twee groepen worden opgedeeld: die het minst aangedaan zijn en die het meest aangedaan zijn door de invloeden. Zij zullen gedurende een periode van 4 jaar gevolgd worden en op de leeftijd van 12 maanden, 36 maanden en 48 maanden getest worden op hun cognitieve en motorische ontwikkeling, waarna gekeken wordt naar de verschillen. Ook erfelijk materiaal van de kinderen wordt onderzocht om te kijken of ze als gevolg kan de kwik en pesticiden veranderingen hebben op hun erfelijk materiaal, omdat die voorspellen of een kind een bepaalde ziekte kan krijgen zoals suikerziekte of hoge bloeddruk. Je kan bij die kinderen vroeg maatregelen nemen. Daarmee heb je volgens Zijlmans een fantastische tool om preventief bezig te zijn.

Harde bewijzen
“Met dit onderzoek gaan we harde bewijzen kunnen leveren om te kijken of het echt een gezondheidsprobleem is of dat het misschien allemaal wel meevalt. Wij hebben zelf het idee dat het een groot gezondheidsprobleem zal zijn, omdat we de afgelopen drie jaar al gekeken hebben in vissen in allerlei rivieren in Suriname en groenten op allerlei verschillende markten in en rondom Paramaribo op bestrijdingsmiddelen en kwik. Het blijkt dat er in sommige groenten tot vier verboden middelen zitten, die je er niet van kan afwassen. We eten dus elke dag gif en we weten dus niet wat het effect op ons lichaam is” vertelt Zijlmans.

Minister van Volksgezondheid, Patrick Pengel, zegt dat het ministerie research en training als een heel hoge prioriteit heeft staan in het beleid. Hij is verheugd met de financiering die binnen is gekomen en vindt het een prachtige gelegenheid waarbij Suriname op de wereldkaart wordt gezet. “Alleen door het meten zullen we weten hoe groot het effect zal zijn en als blijkt dat het onderzoek een groot gezondheidsprobleem bevestigd, zullen er door de regering beleidsveranderingen geïmplementeerd moeten worden. Zonder intersectorale aanpak, een bijna onmogelijke taak. Dit onderzoek zal ook een praktisch voorbeeld worden van onze Health in All Policies benadering, dat gezondheid een gezamenlijke verantwoordelijkheid is.”

Het onderzoeksproject wordt door het SRCS samen met de Tulane University en de Faculteit der Medische Wetenschappen, uitgevoerd. De andere landen die ook geld hebben ontvangen zijn: Ghana, Ethiopië, India, Bangladesh, Thailand en Peru.

Raoul Lith