De lucky knot wordt als ook als decoratie gebruikt. In het Olympisch Stadion in Beijing hangen er honderden. (Foto's: Indra Toelsie)
Geluk, dat is toch wat eenieder wenst, voor zichzelf maar ook voor anderen. Eerst sceptisch, daarna vol enthousiasme gingen we de uitdaging aan om de 'lucky knot' zelf te maken. De "lucky knot" (geluksknoop) is een traditionele Chinese kunstvorm die diepgeworteld is in de Chinese cultuur en symboliek.

Overal waar je komt in China zie je deze knopen hangen, klein en groot, deinend in de wind of gewoon mystiek stil. Ze worden gebruikt als decoratie voor kleding, huizen, geschenken en sieraden.

De lucky knot is een soort decoratieve knoop die met een enkele, ononderbroken draad wordt gemaakt. Deze knopen zijn vaak symmetrisch en fraai van vorm.

Docent Tricia legt geduldig uit hoe een lucky knot te maken.

Tricia is onze docent. Ze wijst ons op twee soorten knopen en vertelt dat de lucky knot symbool staat voor geluk, voorspoed, eenheid en eeuwigheid. Omdat de draad doorgaand is zonder begin of einde, vertegenwoordigt het ook onsterfelijkheid en continuïteit.

Rood is een zeer belangrijke kleur, niet alleen in China maar wereldwijd. Liefde wordt immers altijd met rood afgebeeld... rode harten, rode rozen, rode lippen.

Eenieder doet zijn best om zijn eigen lucky knot te maken.

Lucky knots worden vaak gegeven als geschenk tijdens feestdagen zoals Chinees Nieuwjaar, huwelijken en andere belangrijke gebeurtenissen om geluk en voorspoed te wensen. Ze kunnen worden opgehangen als amuletten in huizen of aan tassen worden bevestigd.

Na de introductie mogen we (deelnemers aan het China International Press Communication Center 2025 Program) allemaal twee draadjes pakken, want we gaan twee soorten knopen maken. Velen kiezen de kleur rood, voor vreugde en geluk.

Elkaar helpen om toch een fatsoenlijke lucky knot te maken.

Tricia legt uit en we volgen. De draad in het midden vouwen en daarna drie 'oortjes' maken. De hilariteit begint al onder de deelnemers. Houd je het in de hand, of leg je het liever op tafel? Tricia toont het op beide manieren. Dan begint het daadwerkelijke knopen: twee over één, drie over twee, vier over drie, en dan de draad van achteren in de lus tussen de oortjes.

Het duurt zeker een vol uur om een enigszins acceptabele knoop te maken. Het is voortdurend losmaken, opnieuw beginnen, Tricia om hulp vragen, naar elkaar kijken en samen proberen, dan weer losmaken, want het kan beter. Het is gezellig rumoerig in de klas. Iedereen is echt bezig zijn lucky knot te maken. Na de eerste knoop volgt een tweede, maar als de eerste al verkeerd is, loopt het helemaal mis.

Bij sommigen lukte het aardig.

Tricia loopt langs en verfijnt waar mogelijk. Ze wordt van alle kanten gefilmd terwijl ze ons telkens weer voordoet hoe het moet. Uiteindelijk ligt er bij iedereen op tafel een fatsoenlijke lucky knot.

De vlinderknoop (in het Chinees: 蝴蝶结, húdié jié) is ingewikkelder. Degenen die de eerste knoop nog niet doorhebben, rollen al met de ogen. In de Chinese cultuur symboliseert de vlinder vaak geluk, liefde en elegantie. Het wordt ook gezien als symbool van vrijheid en transformatie. De vlinderknoop wordt vaak geassocieerd met romantiek en een gelukkig huwelijk, omdat vlinders ook symbool staan voor jonge liefde en eenheid.

En precies bij de eenheid in de knoop raken we helemaal in de war. De draad moet weer in de helft worden gehouden. Dan volgt een knoop: eerst een cirkel van achteren met de helft van de draad, daarna een cirkel van voren met de andere helft, dan gaat het ene uiteinde in een lus. De knoop moet er een zijn waarbij twee draden elkaar van elke zijde kruisen... de eenheid.


Het wordt duidelijk dat de meesten van ons waarschijnlijk na de kleuterschool niet meer bezig zijn geweest met dit soort creatieve handenarbeid. De vingers raken verward in een streng draad. Het is gezellig, we lachen om ons geklungel. We blijven ons best doen.

De knoop is er. Nu moeten we twee oortjes maken van beide helften, dan weer onderverdelen, de draden kruisen en dan rijgen en knopen. Aan het eind van de les liggen er diverse vreemde vormen van draadjes op de tafels. Wat niet acceptabel is, wordt niet meegenomen. Wie wil nu een vreemde vorm van geluk, liefde en vrijheid waar je geen weet van hebt? Dus laten we het liggen.

De vlinderknoop vertegenwoordigt schoonheid en vreugde, en wordt gebruikt als geluksbrenger die positieve energie en harmonie binnenbrengt. Het wordt vaak gebruikt in decoraties bij feesten, huwelijken en andere geluksbrengende gelegenheden. Het ontwerp is sierlijk en elegant, net als de vlinder zelf, en wordt vaak gemaakt met rode draad om het geluk te versterken.

Nu snapt u waarom veel draden op de tafels zijn achtergebleven...

Indra Toelsie