India: Aantal tijgers stijgt, inheemse bewoners eisen landrechten op

Het was een feestelijke sfeer voor ambtenaren die slechts enkele uren verwijderd waren van verschillende van India's grootste tijgerreservaten in de zuidelijke stad Mysuru, waar premier Narendra Modi zondag onder luid applaus aankondigde dat de tijgerpopulatie van het land gestaag is gegroeid tot meer dan 3.000, sinds het vlaggenschip van het instandhoudingsprogramma 50 jaar geleden begon, na zorgen dat het aantal grote katten afnam.

Modi lanceerde ook de International Big Cats Alliance die zich volgens hem zal richten op de bescherming en het behoud van zeven grote kattensoorten, namelijk de tijger, leeuw, luipaard, sneeuwluipaard, poema, jaguar en cheetah.

Ondertussen vertellen demonstranten zondag hun eigen verhaal over hoe ze de afgelopen halve eeuw zijn verdreven door natuurbeschermingsprojecten.

Project Tiger begon in 1973 nadat uit een gehouden telling van de grote katachtigen bleek dat de Indiase tijgers snel aan het uitsterven waren door verlies van leefgebied, ongereguleerde sportjacht, toegenomen stroperij en vergeldingsmoorden door mensen. Er wordt aangenomen dat de tijgerpopulatie destijds rond de 1.800 lag, maar experts zijn algemeen van mening dat dit een overschatting is vanwege onnauwkeurige telmethoden in India tot 2006. Wetten probeerden de achteruitgang aan te pakken, maar het instandhoudingsmodel concentreerde zich op het creëren van beschermde reservaten waar ecosystemen ongestoord door mensen kunnen functioneren.

Verschillende inheemse groepen zeggen dat de instandhoudingsstrategieën, sterk beïnvloed door het Amerikaanse milieubewustzijn, betekenden dat talloze gemeenschappen die al millennia in de bossen leefden, werden ontworteld.

Leden van verschillende inheemse of Adivasi-groepen - zoals inheemse volkeren in het land worden genoemd - hebben het Nagarahole Adivasi Forest Rights Establishment Committee opgericht om te protesteren tegen uitzettingen van hun voorouderlijk land en een stem te zoeken in hoe de bossen worden beheerd.

"Nagarahole was een van de eerste bossen die onder Project Tiger werd gebracht en onze ouders en grootouders behoorden waarschijnlijk tot de eersten die uit de bossen werden verdreven in naam van natuurbehoud", zegt J. A. Shivu (27), die tot de Jenu Kuruba stam behoort. "We hebben alle rechten verloren om ons land, onze tempels te bezoeken of zelfs honing uit de bossen te verzamelen. Hoe kunnen we zo blijven leven?"

Jenu, wat honing betekent in de Zuid-Indiase Kannada-taal, is de belangrijkste bron van inkomsten van de stam, aangezien ze het verzamelen van bijenkorven in de bossen, om te verkopen.

De minder dan 40.000 Jenu Kuruba-mensen zijn een van de 75 stamgroepen die de Indiase regering als bijzonder kwetsbaar beschouwt. Adivasi-gemeenschappen zoals de Jenu Kuruba's behoren tot de armste in India.

Sommige experts zeggen dat het instandhoudingsbeleid dat probeerde een ongerepte wildernis te beschermen, werd beïnvloed door vooroordelen tegen lokale gemeenschappen.

Het ministerie van Stamzaken van de Indiase regering heeft herhaaldelijk gezegd dat het werkt aan Adivasi-rechten. Slechts ongeveer 1% van de meer dan 100 miljoen Adivasi's in India heeft enig recht op bosgrond gekregen, ondanks een wet op de bosrechten van de overheid, aangenomen in 2006, die tot doel had "het historische onrecht ongedaan te maken" voor bosgemeenschappen.

Het aantal tijgers in India bloeit ondertussen: de 3.167 tijgers van het land zijn goed voor meer dan 75% van de wereldbevolking van wilde tijgers.

Tijgers zijn verdwenen op Bali en Java en de Chinese tijgers zijn waarschijnlijk uitgestorven in het wild. De Sunda-eilandtijger, de andere ondersoort, komt alleen voor op Sumatra. India's project om hen te beschermen is door velen geprezen als een succes.

"Project Tiger heeft nauwelijks een parallel in de wereld, aangezien een plan van deze schaal en omvang nergens anders zo succesvol is geweest", zegt SP Yadav, een hoge Indiase regeringsfunctionaris die verantwoordelijk is voor Project Tiger.

Maar critici zeggen dat de sociale kosten van het behoud van forten - waar bosafdelingen dieren in het wild beschermen en voorkomen dat lokale gemeenschappen bosgebieden binnengaan - hoog zijn.

Sharachchandra Lele, van de in Bengaluru gevestigde Ashoka Trust for Research in Ecology and the Environment, zei dat het instandhoudingsmodel achterhaald is.

"Er zijn al verschillende voorbeelden van bossen die actief worden gebruikt door lokale gemeenschappen en het aantal tijgers is zelfs toegenomen, terwijl mensen in deze regio's hebben geprofiteerd," zei hij.

Vidya Athreya, de directeur van Wildlife Conservation Society in India, die de afgelopen twee decennia de interacties tussen grote katten en mensen heeft bestudeerd, was het daarmee eens.

"Traditioneel plaatsen we dieren in het wild altijd boven mensen", zei Athreya, eraan toevoegend dat het aangaan van samenwerkingen met de gemeenschappen de beste manier is om dieren in het wild in India te beschermen.

Ook de Kuruba-stam wil terug naar een leven waarin inheemse gemeenschappen en tijgers samen leefden. "Wij beschouwen hen als goden en wij zijn beheerders van deze bossen", zei Shivu, van de Jenu Kuruba stam.