Regelmatig komt de situatie naar voren dat een patiënt met medische aandoening niet in Suriname geholpen kan worden. Jammer genoeg zijn niet alle specialisaties  aanwezig in het land, waardoor het nodig is om de patiënt uit te zenden naar het buitenland.

De werkwijze is dat de behandelende  specialist een verzoek neerlegt bij de Geneeskundige Commissie.  Deze commissie valt direct onder het ministerie van Volksgezondheid. Als ze een verzoek binnen heeft van de specialist met betrekking tot zijn patiënt, dan gaat de commissie onderzoeken wat de mogelijkheden zijn. Kan een patiënt met leukemie of een andere aandoening geholpen worden in Colombia, Cuba of Nederland? Als het antwoord 'ja' is gaat de commissie in een vergadering beslissen of de aanvraag wordt goedgekeurd. Als deze wordt goedgekeurd wordt het doorgezet naar SZF Armulov.  

SZF is de instantie die gaat over het financiële gedeelte. Als patiënt naar Nederland kan, dan wordt vooruitbetaling gevraagd van de offerte. Als de patiënt naar Colombia kan, dan kan patiënt weggestuurd worden nadat de tickets, reisverzekering en covid testen geregeld zijn. En dat is nu het probleem.

De schulden zijn nu dermate hoog (SRD 80.000.000/80 miljoen) dat Colombia weigert om nieuwe patiënten te behandelen, en zelfs niet meer wilt communiceren.  Daarnaast zijn er ook niet genoeg middelen, waardoor vooruitbetaling aan een Nederlandse ziekenhuis ook niet mogelijk is.

Het is zo erg dat de Geneeskundige commissie het verzoek heeft gekregen om tot nader orde geen goedkeuringen door te sturen naar SZF. Deze heeft op het moment immers geen middelen om hiermee verder te gaan.

Het ministerie van Financiën is om een reactie gevraagd, en deze geeft aan dat er bedragen worden overgemaakt naar SZF Armulov,  maar deze zijn niet in verhouding met de hoogte van de schulden. Daarnaast heeft Volksgezondheid nog veel meer schulden en projecten waarvoor financiën nodig zijn.

Gezien de economische situatie van het land kunnen niet alle schulden in één keer worden afgelost. Echter wilt dit zeggen dat geen enkele Surinamer, ongeacht zijn toestand, uitgezonden kan worden. Nu komt dit bij ons binnen als een zeer grote dreiging. Dit wilt zeggen dat de zieke patiënt niet de nodige behandeling kan krijgen, en het risico loopt op verergering van de ziektebeeld, of zelfs overlijden.

Wij hebben geprobeerd info te winnen bij bovengenoemde instanties, maar deze geven aan niet meer op deze manier verder te kunnen. Het is dweilen met de kraan open! Een ding is zeker, er is met zeer grote SPOED een oplossing nodig. Het kan niet zo zijn dat de samenleving de dupe gaat worden.

Rayeed Nasibdar
Gloria Bottse

Reactie minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid
Er is een grote betalingsachterstand overgenomen. Wij hebben die langzaam ingelopen. Terwijl we dat deden hebben we ook mensen weggestuurd en de koersontwikkeling heeft natuurlijk ook ervoor gezorgd dat er een hoge druk is gelegd op de begrootte middelen. Er was een tijdje sprake van een stop, maar er is onderhandeld en nu is het weer mogelijk om de patiënten te sturen. We lopen de betalingsachterstand langzaam in, soms niet volgens het geplande tempo vanwege de vele recus.  Wat ook niet gezegd wordt, is dat de prognose ook mede bepalend is voor een uitzending
 Wij hebben in oktober 2022 een evaluatie van de Armulov regeling gedaan.

De laatste evaluatie was van 1995. Het grootste deel van uitzendingen zijn voor kinderen. Het beste is dat wij de lokale opbouw van voorzieningen moeten stimuleren. We hebben de kinderhartmissie gehad, niertransplantatie, kinderurologie binnenkort, neurochirurgie missie. Dit kost ons veel goedkoper en is voor de patiënt ook beter. Verder moeten we gaan naar een solidariteitsfonds omdat ik van mening ben dat wij als samenleving met zijn allen ook kunnen bijdragen aan de hulp voor personen die een zeldzame of wel een niet te lande beschikbare zorg kunnen krijgen.

Het kan een ieder overkomen, dat je een kind met een hartafwijking krijgt of een kind met een tumor in de hersenen of zo. Laten we liever een solidariteitsfonds opzetten, misschien betaald uit een algemene inkomstenbron of een gezamenlijk public private initiatief. Maar ook de aanbieding van een patiënt moet niet meer in handen gelegd worden van één specialist, maar een multidisciplinaire commissie. We zijn de aanbevelingen van het rapport aan het implementeren nu.
Voor nu is er een betaalrekening met het ziekenhuis en kunnen we weer wegsturen.