Nog eens 14 dagen partiële lockdown in Suriname. De vele reacties op de toespraak van president Desi Bouterse, over de verlenging van de Covid-19 (preventieve) maatregelen, laten al gauw blijken dat de burgerij niet af is van de Covid-19 realiteit. De Covid-19 realiteit en de invloed hiervan op ons dagelijks leven, valt geenszins te onderschatten. Het is een (nieuwe) realiteit die landen, dus ook Suriname, bewust(er) maakt van de uitdagingen binnen hun gezondheidszorgsysteem. Een realiteit die ons wijst op het belang van een goede hygiëne. Een ingrijpende realiteit die de fragiliteit van economieën van met name ontwikkelingslanden blootstelt. Daartegenover staat het groeiend besef bij werkgevers én organisaties om de veiligheid en gezondheid van werknemers te garanderen te midden van de Covid-19 pandemie.

Het is vandaag 28 april 2020, World Day for Safety and Health at Work. Een belangrijke dag binnen het arbeidswezen waarbij vanuit de ILO aandacht wordt gevraagd voor het vergroten van het bewustzijn over de toepassing van veilige praktijken op de werkvloer en de rol van diensten/faciliteiten die moeten zorgen voor de gezondheid en veiligheid van werknemers op het werk. Het thema van 2020 is ‘Stop the pandemic: Safety and health at work can save lives’. Een arbeidsrealiteit en uitdaging voor overheden, organisaties, werkgevers en werknemers om de Covid-19 pandemie tegen te gaan en tegelijkertijd maatregelen door te voeren die de veiligheid en gezondheid van werknemers moeten waarborgen. Dit laatste is heden ten dage onmisbaar én van de hoogste importantie bij het beheersen van de Covid-19 pandemie en het vermogen om het werk te hervatten, en de economie weer op gang te brengen. De Covid-19 realiteit!

Hoewel Covid-19 het leeuwendeel van de aandacht van de wereld trekt, zijn er ook andere factoren die kunnen bijdragen tot een onveilige en ongezonde werkplek. Eén daarvan is psychologische intimidatie op de werkvloer, het initiële thema voor World Day for Safety and Health at Work 2020. 

Geweld en intimidatie op de werkvloer vormen anno 2020 nog steeds een belangrijke en continue bedreiging voor de gezondheid en veiligheid van werknemers, terwijl de productiviteit en reputatie van een organisatie eveneens schade lijden. In juni 2019 werden tijdens de Algemene Conferentie van de ILO het Verdrag betreffende Geweld en Intimidatie (nr. 190), evenals de bijbehorende aanbevelingen (nr. 206) aangenomen waarin wordt geopperd om persten en geweld te verbieden en te voorkomen in de arbeidswereld. Bij navraag bij de dienst Arbeidsinspectie van het ministerie van Arbeid is gebleken dat dit soort gevallen niet worden geregistreerd.

Psychologische intimidatie… een nieuw begrip? Misschien een nieuwe uitvinding van psychologen? Niets is minder waar! Psychologische intimidatie is een oud fenomeen dat allereerst werd bestudeerd in de tachtiger jaren door de Zweedse psycholoog Heinz Leymann die de term mobbing gebruikte om het agressieve en intimiderend gedrag te verklaren van een of meerdere personen jegens een individu, ook wel het slachtoffer genoemd. Op zich is psychologische intimidatie geen makkelijk concept om te omschrijven, maar verwijst het veelal naar de regelmaat waarbij een persoon in een benadeelde positie terechtkomt en het doelwit wordt van systematische negatieve sociale handelingen door derden. Het psychologisch aspect hiervan benadrukt de mentale schade die kan optreden als gevolg van de voornoemde negatieve sociale handelingen die al dan niet gepaard gaan met fysiek geweld.

Er zijn diverse studies gedaan naar psychologische intimidatie en de multicausaliteit die hieraan ten grondslag ligt. De effecten op de gezondheid van werknemers zijn ook gerapporteerd. Psychopathologische (zoals depressie, angst en vermijdingsgedrag), psychosomatische (zoals migraine, buikpijn en lichaamspijnen) en gedragsstoornissen (zoals sociale isolatie, toegenomen agressie en middelenmisbruik) zijn enkele effecten op de gezondheid van werknemers. Deze effecten kunnen zich verder reiken dan slechts op de werkvloer, maar kunnen deze zich verplaatsen (spillover effect) naar sociale relaties, het gezinsleven en de kwaliteit van het leven van de persoon.

Psychologische intimidatie is een dynamisch, complex en emotioneel proces waarmee elke organisatie rekening dient te houden. Organisaties doen er goed aan diverse preventieve maatregelen door te voeren die deze arbeidskwestie kunnen inperken. De overheid heeft in deze een belangrijke taak om wetgeving te introduceren die geweld en intimidatie op de werkvloer tegengaan. 

Het valt toe te juichen dat het ministerie van Arbeid vorig jaar twee ontwerpwetten heeft ingediend bij De Nationale Assemblee ter behandeling en goedkeuring. Het gaat in deze om de wetten ‘Wet Geweld en Seksuele Intimidatie Arbeid’ d.d. 25 april 2019 en ‘Arbeidsomstandighedenwet’ d.d. 09 juli 2019. Als land zullen wij continu wetten moeten introduceren en beleid moeten ontwikkelen, conform de ILO richtlijnen en conventies, die in het belang zijn van de arbeidswereld en die de omstandigheden en rechten van onze arbeiders verder verstevigen en/of verbeteren. Het belang van de behandeling en aanname van voornoemde wetten kan in de ruimste zin des woords worden benadrukt bij onze (toekomstige) DNA leden en de regering.

Ik wens u een bezinningsvolle, Covid-19 vrije en arbeidsgezonde World Day for Safety and Health at Work toe.