Nancy Pelosi, voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, bediscussiert de status van de afzettingsprocedure van president Donald Trump in Capitol Hill in Washington. (Foto's: Reuters)
President Donald Trump woont de NAVO-top in Watford, nabij London, op 4 december bij.

Democratische voorzitter Nancy Pelosi zegt dat het Huis van Afgevaardigden de afzettingsprocedure tegen de Amerikaanse president Donald Trump wegens vermeend machtsmisbruik zal inzetten. Ze heeft de voorzitter van de commissie voor Justitie van het Huis van Afgevaardigen gevraagd de aanklachten op te stellen die tot afzetting zouden moeten leiden.

"Onze democratie staat op het spel, de president laat ons geen andere keuze dan te handelen," zei de top gekozen democraat. Trump zei dat Democraten "gek geworden" zijn en drong er bij hen op aan snel te handelen als ze hem zouden beschuldigen.

Democraten zeggen dat Trump de militaire hulp aan Oekraïne corrupt heeft gemaakt, door deze afhankelijk te stellen van het onderzoek naar zijn rivaal, Joe Biden. De congresvrouw van Californië zei donderdagochtend op de persconferentie: "De feiten worden niet betwist. De president misbruikte zijn macht voor zijn eigen politieke voordeel ten koste van onze nationale veiligheid, door militaire hulp en een cruciale Oval Office-vergadering te houden in ruil voor een aankondiging van een onderzoek naar zijn politieke rivaal." Ze voegde eraan toe: "Helaas, maar met vertrouwen en nederigheid, met trouw aan onze oprichters en een hart vol liefde voor Amerika, vraag ik vandaag onze voorzitters om door te gaan met artikelen van beschuldiging."

Democraten willen graag vóór het einde van het jaar stemmen over afzetting in de Tweede Kamer, met het vooruitzicht op een proces in de Senaat misschien al in januari 2020. Toen ze later op de dag een nieuwsconferentie verliet, verweet Pelosi een verslaggever die vroeg of ze de president haatte. 'Ik haat niemand,' zei ze, en ze riep haar katholieke geloof op nadat ze terug was gegaan naar het podium. 'Ik bid nog steeds de hele tijd voor de president. Dus kon niet bij me aan met zulke woorden!'

Trump tweette kort voor de opmerkingen van Pelosi: "Als u me gaat beschuldigen, doe het dan nu snel, zodat we een eerlijk proces in de Senaat kunnen voeren en zodat ons land weer aan de slag kan." Perssecretaris van het Witte Huis, Stephanie Grisham, zei onmiddellijk na de opmerkingen van Pelosi dat Democraten "zich moeten schamen". Ze voegde eraan toe: "We kijken uit naar een eerlijk proces in de Senaat."

Senior Trump-adviseur Kellyanne Conway vertelde verslaggevers: "We zijn klaar voor een proces." Ze vervolgde met te zeggen: "Dat is wanneer de verdediging in de aanval gaat." Ze zei dat Republikeinen ernaar uitkijken om hun eigen getuigen te roepen.

Woensdag getuigden drie experts in het grondwettelijk recht tegenover het House Judiciary Committee dat het optreden van Trump om hulp van een vreemde natie te verkrijgen neerkwam op een onaantastbaar misdrijf. Een vierde professor zei dat de acties van Trump fout waren, maar niet onaantastbaar.

De rechterlijke commissie hoort van getuigen en is belast met het schrijven van de artikelen van afzetting waarover het voltallige Parlement later zal stemmen. Onder de formele aanklachten voor afzetting die naar verwachting door het gerechtelijk comité zullen worden overwogen, zijn machtsmisbruik, obstructie van justitie en minachting van het Congres.

Het beschuldigingsproces begon in september nadat een anonieme klokkenluider bij het Congres klaagde over een telefoontje van juli door Trump aan de president van Oekraïne, waarin Trump de militaire hulp van de VS aan Oekraïne leek te binden aan onderzoeken die hem politiek konden helpen.

Democraten zeggen dat Trump twee onderhandelingsdeals met Oekraïne heeft laten bungelen - US$ 400 miljoen militaire hulp die al door het Congres was toegewezen, en een bijeenkomst op het Witte Huis voor de Oekraïense president Volodymyr Zelensky - om onderzoek te verkrijgen. Ze denken dat deze vermeende druk op een kwetsbare Amerikaanse bondgenoot machtsmisbruik vormt.

Het eerste onderzoek dat Trump wilde uit Oekraïne was naar voormalig vicepresident Joe Biden, zijn belangrijkste Democratische uitdager en zijn zoon Hunter. Hunter trad toe tot de raad van bestuur van een Oekraïens energiebedrijf toen Joe Biden vicepresident van de VS was.

De tweede eis van Trump was dat Oekraïne een complottheorie probeert te bevestigen dat Oekraïne, en niet Rusland, zich bemoeide met de laatste Amerikaanse presidentsverkiezingen. Deze theorie is op grote schaal ontkracht en Amerikaanse inlichtingendiensten zijn het er unaniem over eens dat Moskou achter de hacking van e-mails van de Democratische Partij in 2016 stond.

Aanklagen is het eerste deel van een politiek proces in twee fasen waardoor het Congres een president uit zijn ambt kan zetten. Als de Tweede Kamer na de hoorzittingen stemt om artikelen van afzetting aan te nemen, wordt de Senaat gedwongen een proces te houden.

Een senaatsstem vereist een tweederde meerderheid om de president te veroordelen en te verwijderen - onwaarschijnlijk in dit geval, aangezien de partij van Trump de Kamer controleert.