Column: Volk moet de democratie 'terugnemen'

'De democratie is teruggebracht op 25 november 1987'. Dat beweerden politici van het Front (NPS, VHP en KTPI), dat 40 van de 51 zetels in de schoot geworpen kreeg. De kiezers hadden, gebruik makend van hun democratisch recht, massaal frontaal gestemd. Met deze ongekende hoeveelheid zetels zou de toenmalige coalitie alle beloften kunnen waarmaken, want 'zij had de democratie teruggebracht'. Toch was een telefoongesprek voldoende om het bestuur van het land op 24 december 1990 terug te geven aan de militairen, die afgewezen waren in 1987. In 1991 werd het Front 'vernieuwd' en de SPA kwam erbij. Het aantal zetels slonk naar 30. In mei 1996 kreeg het Nieuw Front voor Democratie en Ontwikkeling maar 24 zetels, niet genoeg om alleen te kunnen regeren.

Nauwelijks had het volk 'zijn democratie' doen gelden, of politici gingen ermee aan de haal. Alle beloften die gedaan waren in de campagne, werden naast zich neergelegd, want die waren alleen maar nodig om kiezers te lokken. Vijf assembleeleden van de VHP en de complete KTPI besloten een coalitie te vormen met de NDP, waarop tijdens de race naar de stembus flink met modder was gesmeten. En wat hebben de kiezers die gestemd hebben gedaan? Niks dan wat morren. De situatie werd haast vier jaar lang gelaten geaccepteerd. Door interne strijd binnen de NDP/coalitie en protesten vanuit de oppositie, vakbeweging en bedrijfsleven werden er vervroegde verkiezingen uitgeschreven. Het Nieuw Front, waar de plaats van KTPI door Pertjajah Luhur werd ingenomen, kreeg toen 33 zetels (bijna twee derde meerderheid). Opnieuw vestigden veel kiezers de hoop op deze combinatie. Het was 'nu of nooit'.

Vijf jaar later, dan is het 2005, gaan we weer naar de stembus. Het Nieuw Front behaalt 23 zetels en ging een samenwerking aan met A Combinatie (5) en DA91 (1). De laatste verkiezing, in 2010, kreeg het Front slechts 14 zetels. De kiezers hebben glashard duidelijk gemaakt niet tevreden te zijn met het beleid. Veel politici reageerden verbitterd en zochten de fout bij het volk in plaats van bij zichzelf. De Mega Combinatie kreeg ruim 40% van de stemmen, goed voor 23 zetels. Pertjajah Luhur/Volks Alliantie behaalde 6 zetels en A Combinatie 7. De regering-Bouterse trad aan met 36 zetels, een riante meerderheid om ook dingen te doen, die niet waren aangekondigd in de verkiezingscampagne. Ronnie Brunswijk/Caprino Alendy en Paul Somohardjo die de Mega Combinatie vurig hadden bestreden, hielpen Desi Bouterse - zonder blikken of blozen - president van de republiek Suriname worden. Politici die eerder elkaar met de wapens bestreden hadden, besloten de woelige zee samen op te varen.

Het huwelijk tussen de verschillende partijen die zich niks hebben aangetrokken van de wil van het volk, was niet uit liefde gesloten, maar op basis van enge partij en persoonlijke belangen. De 36 zetels zijn intussen gemarginaliseerd tot 26. De democratie die sinds 1987 'teruggebracht' was, blijkt vooral in handen te liggen van 51 leden, het kabinet van de president, raadsadviseurs en presidentiële commissies. Op DOE na, lijken de assembleeleden zich nauwelijks iets aan te trekken van waarom ze zo graag de zo fel begeerde zetel willen bezitten. Eenmaal veroverd, willen ze er niet eens op zitten om het volk te vertegenwoordigen en wetten te maken. Ook al zou alles doorgedrukt worden door de coalitie - wat niet het geval is overigens - moet elk assembleelid op zijn post zijn om te doen wat de democratie vereist. Het parlementaire werk wordt in 's lands vergaderzaal tot uiting gebracht.

Als de democratie daadwerkelijk beleefd werd, zou Projekta geen werk hebben om vandaag voor de zevende keer de Democratiemaand te houden. Deze keer wordt stil gestaan bij de keuzes die gemaakt moeten worden over de toekomst van het land. Projekta kan nog eeuwen doorgaan om 365 dagen hierover te praten, zolang de kiezers niet zullen beseffen dat niet alleen op 25 mei voor een minuut de democratie geldt en dat er daarna weer vijf jaar gewacht moet worden. Het wordt de hoogste tijd dat het volk politici houdt aan de beloften die gedaan worden. Eist dat wat beloofd is ook uitgevoerd wordt. Democratie overlaten aan de politiek is gelijk aan de kat op de melk te laten passen. Zolang het volk niet afdwingt dat politici zich houden aan hun woord, zal de beleving van de democratie een farce blijven. Dan zal de democratie worden uitgemaakt door 51 assembleeleden die tussentijds wegens wanprestatie niet ontslagen kunnen worden.

Nita Ramcharan