De bemanning van Axiom-4: piloot Shubhanshu Shukla uit India, missiespecialist Tibor Kapu uit Hongarije, commandant Peggy Whitson uit de VS en missiespecialist Slawosz Uznanski-Wisniewski uit Polen, voor hun missie naar het internationale ruimtestation in Cape Canaveral, Florida, VS. (Foto: Reuters)
Een Crew Dragon-capsule met daarin voormalig NASA-astronaute Peggy Whitson en haar drie internationale bemanningsleden is maandag succesvol vertrokken van het Internationaal Ruimtestation (ISS) en onderweg naar aarde. De missie, georganiseerd door het commerciële ruimtevaartbedrijf Axiom Space in samenwerking met SpaceX, markeert opnieuw een mijlpaal voor particuliere ruimtevaart én voor India, Polen en Hongarije.

De capsule, met de bijnaam Grace, ontkoppelde om 7:15 uur lokale tijd van het ISS, dat zich op dat moment 418 kilometer boven de oostkust van India bevond. Twee korte raketstoten brachten het vaartuig veilig weg van het station. De terugreis naar aarde duurt naar verwachting 22 uur, waarna de bemanning dinsdagochtend met parachutes zal landen in de Stille Oceaan voor de kust van Californië.

Primeur voor India, Polen en Hongarije
De 18-daagse missie aan boord van het ISS was in meerdere opzichten historisch. Voor het eerst in ruim veertig jaar stuurden India, Polen en Hongarije een eigen astronaut naar de ruimte via hun nationale ruimtevaartprogramma's. De deelnemers — Shubhanshu Shukla (39, India), Sławosz Uznański-Wiśniewski (41, Polen) en Tibor Kapu (33, Hongarije) — voerden samen met Whitson tientallen experimenten uit in microzwaartekracht.

De 65-jarige Whitson, die in 2018 met pensioen ging bij NASA, leidde de Axiom-4 missie als commandant. Ze schreef eerder geschiedenis als de eerste vrouwelijke hoofdastronaut van NASA en de eerste vrouw die een ISS-expeditie aanvoerde. Met deze missie komt haar totaal aantal dagen in de ruimte op meer dan 700 — een Amerikaans record. Ze is nu directeur bemande ruimtevluchten bij Axiom Space.

Groei commerciële ruimtevaart
Axiom-4 is de vierde missie sinds 2022 waarbij Axiom, gevestigd in Houston, astronauten van overheidsprogramma’s en bedrijven naar het ISS brengt. De missie werd gelanceerd op 25 juni vanaf NASA’s Kennedy Space Center in Florida en was de eerste vlucht van de nieuwste Crew Dragon-capsule in de SpaceX-vloot — inmiddels goed voor 18 bemande ruimtevluchten sinds 2020.

Het commerciële ruimtebedrijf bouwt ondertussen aan een eigen ruimtestation dat tegen 2030 als opvolger van het ISS moet dienen. Met missies als deze blijft Axiom bouwen aan de toekomst van de internationale ruimtevaart, waarin steeds meer landen en private partners toegang krijgen tot het heelal.