Het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS) is de enige instelling in Suriname die klinisch zowel poliklinische psychiatrische zorg verleent in Suriname. Er zijn ruim 250 tot 300 patiënten in de klinische setting en medewerkers zijn dagelijks bezig met mensen met psychische problemen. Jaarlijks zijn er gemiddeld 14.000 poliklinische contacten.

In het PCS werken meer dan 400 medewerkers onder wie verpleegkundigen, assistenten, ziekenverzorgenden, sociaal psychiatrische verpleegkundigen, maatschappelijke werkers, psychologen, artsen en psychiaters. Daarnaast ook ander ondersteunend en administratief personeel. Er wordt niet altijd gewerkt onder ideale omstandigheden, maar het PCS is bezig met verbetering op alle niveaus. De renovatie van de opnameafdelingen en de verblijfsafdelingen is onderdeel daarvan. Tijdens de verbouwingen treedt er ongerief voor op bepaalde afdelingen die daardoor extra belast worden.
In de afgelopen jaren is het PCS intensief bezig geweest de psychiatrische problematiek uit de taboesfeer te halen. Een ieder kan een verstoring of probleem krijgen op psychisch gebied, variërende van een lichte angststoornis tot een ernstige psychose, waarvoor er behandeling noodzakelijk, maar ook mogelijk is.

Preventief optreden
Het PCS is zoveel mogelijk voorstander van ambulante zorg, boven klinische zorg. Daarom wordt er zoveel mogelijk preventief gewerkt om opname te voorkomen. Een opname in het PCS geschiedt alleen indien het in de thuissituatie niet meer lukt met hulp van medicatie en de ondersteuning van de familie en indien de zorgvrager een gevaar blijft vormen voor zichzelf en zijn omgeving.

Iedere opname betekent een crisisinterventie voor de patiënt die op dat moment vaak niet meer zichzelf is en ander gedrag (vreemd en agressief) vertoont, in wezen psychotisch is, in de volksmond gezegd in de war of gek is. Vaak genoeg wordt iemand gebracht door de politie of opgehaald door het PCS op verzoek van de familie. De patiënt kan op die manier tot rust komen op de afdeling. Vanwege de psychische toestand waarin de patiënt verkeert, is soms afzondering van anderen noodzakelijk. Separeren, zoals dat genoemd wordt, is dan ter bescherming van de patiënt en diens omgeving, maar ook ter vermindering van prikkels. De patiënt krijgt medicatie en er worden afspraken gemaakt. In beperkte gevallen kan het voorkomen, dat patiënt gezien zijn geestelijke stoornis niet meewerkt en dat met dwang medicatie toegediend moet worden.

Behandelplan
Bij iedere patiënt wordt een behandelplan gemaakt na onderzoek en diagnosestelling. Patiënten worden dagelijks geëvalueerd, persoonlijk en in teamverband en staan onder verantwoordelijkheid van de psychiater van de afdeling. Het behandelteam bestaat verder uit één of meerdere artsen, een psycholoog, verpleegkundigen en maatschappelijke werkers. Leerlingen en medische studenten zijn voor stage aanwezig in het PCS, dat reeds jaren een opleidingsfunctie heeft. De familie is belangrijk als ondersteuningssysteem bij herstel van een patiënt, echter kan of wil men dat niet altijd geven, vandaar dat de SPD ook thuis mensen opzoekt en ondersteunt en met name psycho-educatie geeft.

Bij ons staat de mens met problematiek op psychisch gebied centraal. Wij die in de psychiatrie werken, zijn voortdurend bezig om de kwaliteit van de zorg te verbeteren met hulp van andere partners zoals Stichting Ypsilon Suriname. Intern heeft het PCS een Calamiteiten Commissie en een kwaliteitscontrole commissie die interne audits doet op de verschillende zorgafdelingen. Daarnaast is het ministerie van Volksgezondheid waar het PCS onder ressorteert, verantwoordelijk voor de externe audits (Geneeskundige Inspectie & Inspectie Verplegende en Verzorgende Beroepen). Officieel is de Procureur Generaal ingevolge de krankzinnigen wet de toezichthouder op het PCS.

Agressie en agressieve uitingen is een normaal verschijnsel binnen afdelingen van zorginstellingen in de gezondheidszorg. Vooral acute afdelingen waar het leven van de patiënt in tel is, zijn haarden van agressie. Het PCS erkent dat agressie bij patiënten en personeel in de psychiatrie een fenomeen is dat continue aandacht vergt. Daarom dat het PCS in trainingen en begeleiding investeert voor zowel medewerkers die onder niet eenvoudige omstandigheden hun werk moeten doen. Agressie vanuit de patiënten populatie naar personeel komt veel meer voor dan omgekeerd en daartoe is enkele jaren geleden de de-escalatie interventie methodiek in PCS geïntroduceerd. Overtuigd dat er nog een lange weg te gaan is in de verbetering van de geestelijke gezondheidszorg in Suriname zal het PCS met allen die een bijdrage daartoe willen geven, zich blijven inzetten om dat doel voor de totale Surinaamse gemeenschap te bereiken.

Directie PCS
Dayasankar Mathoera (Algemeen Directeur)