Portaalkranen staan ​​bij scheepscontainers in de haven van Yangshan buiten Shanghai, China. (Foto: Reuters)
De Verenigde Staten kondigden dinsdag aan dat invoerrechten van 104% op importen uit China kort na middernacht van kracht worden. Tegelijkertijd is de regering-Trump gestart met gesprekken met andere handelspartners die geraakt worden door het ingrijpende tariefplan van president Donald Trump.

Amerikaanse aandelen daalden dinsdag voor de vierde handelsdag op rij sinds Trumps aankondiging van de tarieven vorige week. De S&P 500 sloot voor het eerst in bijna een jaar onder de 5.000 punten en staat inmiddels 18,9% lager dan het recente hoogtepunt op 19 februari — dicht bij de grens van 20% die een bearmarkt aanduidt.

Bedrijven in de S&P 500 hebben sinds de aankondiging vorige week woensdag zo’n 5,8 biljoen dollar aan beurswaarde verloren. Volgens gegevens van LSEG is dat het grootste verlies in vier dagen sinds de index in de jaren vijftig werd ingevoerd.

Wereldwijde markten boekten eerder nog winst, in de hoop dat Trump bereid zou zijn te onderhandelen over de reeks handelsbarrières die hij opwerpt rond ’s werelds grootste consumentenmarkt.

De VS plannen gesprekken met Zuid-Korea en Japan — twee nauwe bondgenoten en belangrijke handelspartners. Ook de Italiaanse premier Giorgia Meloni brengt volgende week een bezoek aan Washington.

"Dit zijn zeer op maat gemaakte deals," zei Trump tijdens een evenement in het Witte Huis, waar hij uitvoeringsbesluiten ondertekende ter bevordering van de kolenproductie. "We spreken met meer dan 70 landen. Ze willen allemaal meedoen. Ons probleem is dat we niet met iedereen tegelijk kunnen onderhandelen."

Het Witte Huis benadrukte echter dat de landspecifieke tarieven tot 50% zoals gepland om 00:01 uur Eastern Time van kracht worden. China wordt daarbij het hardst getroffen: Trump verhoogde de invoerrechten naar 104%, als vergelding voor de tegentarieven die Beijing eerder aankondigde. China noemt het "chantage" en heeft aangegeven "tot het einde toe" te zullen vechten.

Amerikaanse regeringsfunctionarissen verklaarden dat onderhandelingen met China momenteel geen prioriteit hebben.

De ingrijpende tarieven van Trump hebben de zorgen over een recessie versterkt en de wereldwijde handelsorde op losse schroeven gezet.

"Eerst onze bondgenoten, zoals Japan en Korea," zei economisch adviseur Kevin Hassett op Fox News. Volgens Witte Huis-woordvoerster Karoline Leavitt zouden de onderhandelingen per land ook buitenlandse en militaire hulp, evenals economische factoren in overweging nemen.

Trumps handelsvertegenwoordiger, Jamieson Greer, liet het Congres weten dat zijn kantoor snel te werk probeert te gaan, maar dat er geen harde deadline is. "De president heeft duidelijk gemaakt dat er voorlopig geen uitzonderingen of vrijstellingen worden toegestaan," aldus Greer.

Intussen bereidt China zich voor op een langdurige strijd. Fabrikanten waarschuwen voor winstdalingen en haasten zich om productie naar het buitenland te verplaatsen. Citi heeft zijn prognose voor de Chinese BBP-groei in 2025 verlaagd van 4,7% naar 4,2%, vanwege toenemende externe risico’s.

Ook Canada reageerde fel. Premier Mark Carney kondigde een tegenmaatregel aan van 25% op bepaalde voertuigen, eveneens van kracht om middernacht. "President Trump heeft deze handelscrisis veroorzaakt en Canada reageert doelgericht en krachtig," zei hij op X.

Canada en Mexico zijn uitgezonderd van de nieuwe tarieven die vorige week werden aangekondigd, al blijven eerdere heffingen gelden. De meeste goederen die onder de bestaande handelsdeal tussen de drie landen vallen, blijven buiten schot.

Amerikanen bezorgd over prijsstijgingen
Volgens een peiling van Reuters/Ipsos verwacht 75% van de Amerikanen dat prijzen zullen stijgen als gevolg van de tarieven. Bedrijven reageren al: chipmaker Micron rekent vanaf woensdag een toeslag door aan klanten, en Amerikaanse kledingretailers stellen bestellingen en personeelsaanwerving uit. Hardloopschoenen uit Vietnam, momenteel geprijsd op $155, zullen $220 kosten zodra het tarief van 46% in werking treedt.

Consumenten slaan massaal in. "Ik koop het dubbele van alles — bonen, blikvoer, meel, noem maar op," zei Thomas Jennings (53), terwijl hij zijn winkelwagentje voortduwde in een Walmart in New Jersey.

De effecten van de tarieven worden mogelijk pas later zichtbaar, omdat deze niet gelden voor goederen die al onderweg zijn.

De recente beursdaling heeft ertoe geleid dat sommige zakenleiders — ook uit Trumps directe kring — hem oproepen tot heroverweging van zijn beleid.

De wereldwijde olieprijzen stabiliseerden na een daling tot het laagste niveau in vier jaar.

De Europese Commissie overweegt inmiddels vergeldingsheffingen van 25% op een reeks Amerikaanse producten, waaronder sojabonen, noten en worsten. Bourbonwhisky is voorlopig van de lijst gehaald. Europese ambtenaren zeggen klaar te staan voor onderhandelingen.

Tegelijkertijd worstelt het EU-blok met bestaande tarieven op auto’s en metalen, en vanaf woensdag komen daar heffingen van 20% op andere producten bij. Trump dreigt ook met nieuwe tarieven op alcoholische dranken uit Europa.

Europese farmaceutische bedrijven uitten hun zorgen bij Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Zij vrezen dat de tarieven de productie zullen verplaatsen van Europa naar de VS.