Column: Open Market Operaties van Centrale Bank

De Centrale Bank van Suriname (CBvS) heeft als belangrijke doelstelling om prijsstabiliteit te realiseren. Het is algemeen aanvaard dat een stabiel prijsniveau goed is voor economische stabiliteit en - groei. Wereldwijd zetten centrale banken zich dan ook in voor het doel van prijsstabiliteit.

Om dit doel te bereiken hebben centrale banken verschillende middelen ter beschikking. Zo voert de centrale bank van de VSA bijv. een rentebeleid om inflatie te beheersen: daarbij wordt de rente verhoogd wanneer inflatie toeneemt en omgekeerd en wel zodanig dat prijzen op termijn niet meer dan 2% per jaar stijgen: er is een soort maatschappelijke consensus dat prijsstabiliteit belangrijk is en dat 2% variatie in prijzen acceptabel is. Hoe zit dat in Suriname?

Monetair Regime Suriname
Suriname heeft geen directe inflatiedoelstelling. Wij kennen allemaal wel de gevolgen van stijgende prijzen en hoge inflatie en zijn het er over eens dat prijsstabiliteit belangrijk is. Echter is er geen maatschappelijke consensus geformaliseerd welk inflatieniveau op termijn acceptabel en realistisch is: is dat 5% of 10% per jaar?

De CBvS heeft sinds het jaar 2016 het zogenaamde Reserve Money Targeting (RMT) regime geadopteerd. Het belangrijkste doel van dit regime blijft om een "zo laag mogelijke inflatie per jaar" te realiseren, echter wordt er geen specifiek cijfer of range aangegeven. Om deze lage inflatie te bereiken, streeft de CBvS ernaar om een bepaalde hoogte van de basisgeldhoeveelheid aan te houden. Deze basisgeldhoeveelheid bestaat uit de door de CBvS in omloop gebrachte bankbiljetten en de tegoeden van de algemene banken bij de CBvS.

De gedachte is dat deze basisgeldhoeveelheid zorgt voor verdere geldschepping via kredietverlening door de algemene banken waardoor de geldhoeveelheid verder toeneemt.

De CBvS vindt kennelijk comfort in de economische theorie die stelt dat er een sterk verband bestaat  tussen de groei van de geldhoeveelheid en inflatie. Dus, redeneert onze CBvS: "door het beheersen van de basisgeldhoeveelheid wordt de groei van geld in de gehele economie op een gewenst niveau gehouden ten einde de door de Bank vastgestelde inflatietarget te behalen." (Bron: CBvS)

En zo zijn de beroemde Open Markt Operaties (OMO) van de grond gekomen, waarbij via een veilingsysteem van termijndeposito’s of waardepapier, het liquiditeitsniveau van het bankwezen wordt beïnvloed. Er wordt als het ware geld afgeroomd om de basisgeldhoeveelheid op een niveau te maximeren. De volumes die gepaard gaan met deze OMO’s alsook de rentes die worden betaald leveren veel kritiek op van de samenleving op dit beleid. Veel lezers hebben dan ook gevraagd naar meer toelichting.


De basisgeldhoeveelheid stijgt hardnekkig: de gemiddelde groei sinds 2006 is maar liefst 1.7% per maand en is zelfs 2.4% per maand voor de afgelopen 2 jaren. Sinds januari 2023 lijkt de groei onder controle te komen: de basisgeldhoeveelheid overschrijdt de SRD 30 miljard niet en neigt te dalen. Werpt de OMO vruchten af? Zal deze beheersing inderdaad leiden tot lagere inflatie? En wat zijn de maatschappelijke kosten van deze operatie? Daarover meer in de volgende column.

Sira Capital
Ajay Surjbalisingh