VS zegt $ 100 miljoen toe voor multinationale strijdmacht Haïti

De regering-Biden heeft vrijdag 100 miljoen dollar toegezegd ter ondersteuning van een voorgestelde door Kenia geleide multinationale strijdmacht, om de veiligheid in het door conflicten geteisterde Haïti te herstellen. Washington drong er bij andere landen op aan soortgelijke bijdragen te leveren.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, kondigde aan dat de VS logistiek, inclusief inlichtingen, luchtbrug, communicatie en medische steun, aan de missie zouden leveren, wat nog moet worden goedgekeurd door de VN-Veiligheidsraad. Behalve Kenia, dat de operatie zou leiden, hebben Jamaica, de Bahama's en Antigua en Barbuda beloofd personeel in te zetten.

Blinken drong er bij de internationale gemeenschap op aan om extra personeel, uitrusting, logistiek, training en financiering toe te zeggen om de inspanningen succesvol te laten zijn.

"De bevolking van Haïti kan niet veel langer wachten", zei hij tegen collega ministers van Buitenlandse Zaken uit meer dan twintig landen die hun steun voor de missie hebben uitgesproken.

De Haïtiaanse premier Ariel Henry herhaalde de urgentie van Blinken en zei vrijdag tegen de Algemene Vergadering van de VN dat politie en militair personeel nodig zijn, en dat het gebruik van geweld "essentieel blijft om een omgeving te creëren waarin de staat weer kan functioneren."

Hij merkte op dat misdaden gepleegd door bendes onder meer "ontvoering, plundering, branden, de recente bloedbaden, seksueel en seksistisch geweld, orgaanhandel, mensenhandel, moorden, buitengerechtelijke executies, de rekrutering van kindsoldaten en het blokkeren van hoofdwegen", omvatten.

"De democratie is in gevaar. Ons land heeft een terugkeer naar de normaliteit nodig", zei Henry.

Blinken zei dat het absoluut noodzakelijk was dat de Veiligheidsraad de missie naar Haïti zo snel mogelijk goedkeurde, zodat de troepenmacht in de komende maanden operationeel kan zijn. Hij benadrukte echter dat internationale hulp slechts een onderdeel kan zijn van het herstel van Haïti na jaren van corruptie, wetteloosheid, bendegeweld en politieke chaos.

"Verbeterde veiligheid moet gepaard gaan met echte vooruitgang bij het oplossen van de politieke crisis", zei hij. "De ondersteuningsmissie zal geen vervanging zijn voor politieke vooruitgang."

In zijn toespraak beloofde de premier van Haïti verkiezingen te houden 'zo snel als praktisch mogelijk is'. Hij zei dat hij de komende dagen de stappen zou zetten die nodig zijn voor electorale consensus, met steun van de internationale gemeenschap, en met alle politieke actoren en leiders van het maatschappelijk middenveld zou blijven praten.

Blinken organiseerde vrijdag ook een bijeenkomst achter gesloten deuren om te praten over Haïti, de behoeften van de voorgestelde Keniaanse missie en de uitkomst van een reis naar Haïti die Keniaanse topfunctionarissen in augustus maakten. Ruim dertig landen woonden de bijeenkomst bij, en minstens elf daarvan hebben concrete steunbetuigingen gedaan, aldus een Amerikaanse hoge functionaris die op voorwaarde van anonimiteit sprak om de beraadslagingen te bespreken.

Het was niet duidelijk wat voor soort steun er werd toegezegd, en de functionaris gaf geen commentaar op de positie van China en Rusland met betrekking tot een mogelijke resolutie van de VN-Veiligheidsraad die de Keniaanse missie zou machtigen.

Woensdag zei de Keniaanse president William Ruto dat zijn land zich ertoe heeft verbonden een multinationale strijdmacht in Haïti te leiden om het bendegeweld te onderdrukken terwijl hij diplomatieke banden met het Caribische land aanknoopte. De VS heeft gezegd dat het een VN-resolutie zou indienen waarin een dergelijke missie wordt toegestaan. Er is echter geen tijdschema vastgesteld omdat internationale leiders en VN-functionarissen aandringen op onmiddellijke actie, waarbij ze opmerken dat de Haïtiaanse premier Ariel Henry het verzoek heeft ingediend voor een onmiddellijke inzet van een buitenlandse strijdmacht in oktober.

"De veiligheid, de zekerheid en de toekomst van het Haïtiaanse volk en de mensen in de hele regio hangen af van de urgentie van onze actie", zei Blinken.

Het Keniaanse aanbod om leiding te geven aan een multinationale troepenmacht stuitte op enige scepsis bij zowel Haïtianen als Kenianen.

Het bendegeweld is de afgelopen maanden toegenomen in de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince en omliggende gebieden. Van april tot juni zijn 1.860 mensen gedood, gewond of ontvoerd, een stijging van 14% vergeleken met de eerste drie maanden van het jaar volgens de laatste VN-statistieken.

"Criminelen hebben het gevoel dat ze allemaal machtig zijn, en dit is onaanvaardbaar", zei Henry.

Bendes hebben de Nationale Politie van Haïti overweldigd, die over onvoldoende middelen en personeel beschikt, met ongeveer 10.000 actieve agenten voor een land met meer dan 11 miljoen inwoners.

Naar schatting hebben bendes nu tot 80% van Port-au-Prince in handen en zijn ze machtiger geworden sinds de moord op president Jovenel Moïse in juli 2021. Bijna 200.000 Haïtianen zijn gedwongen hun huizen te ontvluchten omdat bendes de gemeenschap plunderen. Er worden mensen verkracht en vermoord die in gebieden wonen die worden gecontroleerd door rivaliserende bendes, een vertienvoudiging in de afgelopen twee jaar, volgens het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken.

Meer dan 20.000 ontheemde Haïtianen leven in afbrokkelende en onhygiënische schuilplaatsen waar bendes het op jonge kinderen gemunt hebben en hen proberen te rekruteren. Henry merkte op dat de extreme armoede van het land, waarbij ongeveer 60% van de bevolking minder dan twee dollar per dag verdient, mensen ertoe aanzet zich bij bendes aan te sluiten.

"Het is vruchtbare grond voor rekrutering", zei hij.

Bendes hebben ook de controle overgenomen over de belangrijkste wegen die naar de noordelijke en zuidelijke regio's van Haïti leiden, waardoor de distributie van voedsel wordt verstoord, aangezien Haïti zich dit jaar heeft aangesloten bij Somalië en andere landen die al met hongersnood te maken hebben of dreigen te krijgen. Volgens het Wereldvoedselprogramma van de VN lijden meer dan 4 miljoen mensen in Haïti acute honger, en 1,4 miljoen mensen bevinden zich in een noodsituatie.

"Ik roep om steun", zei Henry, "zodat we de bladzijde van deze donkere tijd in onze geschiedenis kunnen omslaan."