Hindostanen in Nederland ongezien en ongehoord
Bij de presentatie van Ongezien Ongehoord merkte de uitgever – die zelf met een vijftal titels over het slavernijverleden uitkomt -, op dat een column van Jaswina Elahi in de NRC, aanleiding was haar uit te nodigen dit boek te schrijven, die dat samen deed met Ruben Gowricharn, auteur van o.m. Miskend Verleden.
Waar ging die column over en wat is de achtergrond van dit boek?
“De essentie van de column was dat de koloniale geschiedenis meer is dan slavernij doch dat in het publieke debat in Nederland uitsluitend aandacht is besteed aan slavernij. Het boek is een uitwerking van deze vaststelling. Maar wij wilden naast een parallelle geschiedschrijving van Hindostanen onder de aandacht brengen, wij wilden ook inzichtelijk maken hoe de verschillende Hindostaanse gemeenschappen in Nederland, Suriname en India nog steeds met elkaar verbonden zijn”.
Ik heb de indruk dat dit boek vooral gelezen moet worden door beleidsmakers en beoordelaars van subsidieaanvragen in het kader van het slavernijverleden, waarvoor verschillende overheden en instanties zoals De Nederlandse Bank, geld hebben gereserveerd.
“Dat zou hen zeker sieren, maar ik heb niet de indruk dat ze open staan voor andere gezichtspunten of andere groepen uit de koloniën. Nederland is opgenomen in een hype die grenst aan hysterie als het gaat om koloniale geschiedenis, maar die geschiedenis is willens en wetens – ook door de academische geschiedschrijvers – gereduceerd tot de geschiedenis van de slavernij.
Creolen vinden dat Hindostanen zich niet met hun slavernijgeschiedenis moeten bemoeien. Jullie proberen juist een verbinding te maken. Hoe?
“Al vanaf het begin van de negentiende eeuw stelden planters slaven vrij. Dat gebeurde om verschillende redenen zoals slaven die overtollig of ziek waren en van wie het onderhoud op de planter kwam te rusten. Zo rond de afschaffing van de slavernij in 1863 was ongeveer een derde van het aantal slaven vrijgesteld. Een deel van deze mensen kon worden ingezet als vrije arbeiders maar zij waren schaars en dus duur. Het gouvernement streefde daarom naar de creatie van een reserve van loonarbeiders die elkaar zou kunnen beconcurreren zodat het loonpeil naar beneden zou gaan. Om onbekende redenen gebeurde dat niet. Om zo’n arbeidsreserve te creëren begon het gouvernement met de immigratie van Chinese contractarbeiders in 1853 en van West-Indische arbeiders. Vanaf 1873 begon het contractarbeid van Hindostanen en vanaf 1890 van Javanen. Deze mensen konden allemaal een stukje land krijgen in de buurt van een plantage opdat zij als arbeidsreserve dienst konden doen.
Kunt u voorbeelden geven van vooroordelen die ontzenuwd worden in dit boek?
“Creolen roepen dat Hindostanen een stuk grond en een premie van honderd gulden kregen als zij zich in Suriname als boer vestigden. Maar al in 1842 werd een wet ingevoerd die de vrijgestelde slaven een stuk grond in de buurt van Paramaribo bood en een premie variërend van 100 tot 500 gulden als zij de grond naar tevredenheid hadden bebouwd. Het idee dat Hindostanen door de Hollandse kolonialen zijn verwend met een startkapitaal en de voormalige slaven niet, berust op een hardnekkig misverstand”.
We zijn anderhalve maand na jullie boekpresentatie verder. Inmiddels hebben we 5 juni en 1 juli met excuses nu ook van de koning achter de rug. Wat is je opgevallen?
Een paar zaken, maar die zaten er al aan te komen: de exclusieve aandacht voor de slavernij, alsof alleen dat telde; dat de koning – gemeten met de normen van nu - naar het verleden terugkijkt en niet alleen excuses maakt maar ook vergiffenis vraagt alsof hij ergens te biecht is gegaan; het triomf van de Creoolse gemeenschap wat nauw samenhangt met haar sterk toegenomen etnisch bewustzijn; de ondersteuning door Nederlandse politici, gemeenten en maatschappelijk middenveld; het vooruitzicht om te rekenen op nog meer geld. Wat betreft de Hindostaanse immigratieviering, die heeft veel minder aandacht van de media, overheden en andere instellingen gekregen. Op het nieuws was het slechts een item.
Na de excuses en spijtbetuiging van de koning zijn er in dit herdenkingsjaar tot juli 2024 nog meer activiteiten. Hoe zou de aandacht voor de Hindostaanse immigratie ingepast kunnen worden?
“Ik heb twijfels of we excuses moeten willen hebben. Het zijn nu de Creolen, dan de Hindostanen, dan de Javanen of andere groepen, dan de boeren, dan de homo’s, dan de vluchtelingen – het is een gebed zonder eind. Bij elk excuus moet een bedrag worden gekoppeld. Het resultaat is alleen dat een paar zzp-ers steenrijk worden en dat er enkele hoge functies worden gecreëerd voor mensen uit die gemeenschappen en dat ze rustig blijven. Nee, ik heb liever dat de hele koloniale geschiedschrijving wordt herzien, dat die wordt gekoppeld aan kwesties als mensenrechten en de multiculturele samenleving, dat er nieuwe leermiddelen worden ontwikkeld en dat er nieuwe cohorten leerkrachten worden opgeleid. Dan heb je de resultaten geborgd”.
Dank voor dit interview.
roy.khemradj@gmail.com
Jaswina Elahi & Ruben Gowricharn. Ongezien Ongehoord-Hindostanen in de Nederlandse koloniale geschiedenis is uitgebracht door Walburgpers en kost € 25. Zie voor andere titels over het slavernijverleden: www.walburgpers.nl
Vandaag
-
12:25
Stemrecht op het spel voor miljoenen Indiërs
-
10:23
Fly All Ways werkt aan oplossing gestrande passagiers Bonaire
-
08:41
Waarschuwing tegen terugkeer van oude meesters in nieuwe pakken
-
06:37
Santokhi, Simons en Adhin in overleg ordentelijke machtsoverdracht
-
05:02
Steeds meer zon met wegtrekkende buien
-
03:14
Chileense gletsjers lopen verhoogd risico op instorting en aardverschuivingen
-
01:56
Rechter: OW moet aanbestedingsbesluit project Van ’t Hogerhuysstraat intrekken
-
00:59
Column: Kabinetsformatie: Competentie of beloningssysteem?
-
00:00
Slechts drie vrouwen in het nieuwe kabinet!
Gisteren
- Santokhi’s toespraak, wanvertoning hypocrisie en zelfverheerlijking
- Regering bereidt transparante machtsoverdracht voor
- Bronto Somohardjo kiest niet voor ministerspost
- De 6 namen NDP ministers bekend
- Politiek is een keuze, geen roeping van God
- Twee aanhoudingen in Regio West voor geweld en smokkelwaar
- ABOP draagt Bee, Abiamofo, Monorath en Huur voor als ministers
- Voortvluchtige verdachte dood aangetroffen na geweldsincident met ex-partner
- OM in hoger beroep tegen vonnis vrijspraak Van den Bergh
- Onweer en nog wat laatste regenbuien
- Santokhi sluit regeerperiode af met onderscheidingen
- Column: Kort door de bocht
- Door modder en manpira’s voor de mangroves van Bigi Pan
Eergisteren
- Ruim 100 decoraties met oog op 50 jaar Srefidensi
- Momar Pinas pleit voor duurzame vernieuwing openbaar vervoer
- Ancelotti krijgt voorwaardelijke celstraf voor belastingfraude in Spanje
- Cel voor verdachte die zich voordeed als politie-toppers Reumel, Palmtak en Isaacs
- Suriname eert Taskforce voor bijdrage aan malariavrije status
- Paus Leo: 'Onze wereld staat in brand'
- Man aangehouden met grote partij illegale sigaretten
- Gezin gekneveld bij brute overval
- Kan Suriname kiezen tussen China en de VS?
- Raadsman Lobo: Er vindt willekeur plaats van OM in de vervolging
- Bewolkt vandaag met kans op middagbuien
- China wijst kritiek VS over invloed in Suriname van de hand
- Voorbereidingen inauguratie Simons en Rusland in volle gang
- Getuige in strafzaak politieagenten Pikin Saron weer niet verschenen
- Geen ambtelijke status en dubbele salarissen meer voor DNA-leden