Australië kapt met Chinese Belt and Road Initiative

Australië heeft woensdag twee deals geannuleerd die de deelstaat Victoria met China had gesloten over het Belt and Road Initiative van Beijing. Het besluit van Australië bracht de Chinese ambassade in Canberra ertoe te waarschuwen dat de al gespannen bilaterale banden ongetwijfeld zouden verslechteren.

Volgens een nieuw proces in Australië heeft minister van Buitenlandse Zaken, Marise Payne, de bevoegdheid om overeenkomsten te herzien die de deelstaten en universiteiten van het land met andere landen hebben bereikt.

Payne zei dat ze had besloten vier deals te annuleren, waaronder twee die Victoria in 2018 en 2019 met China overeenkwam. Een daarvan is het paradepaardje het Belt and Road Initiative, het kenmerkende handels- en infrastructuurprogramma van de Chinese president Xi Jinping.

"Ik beschouw deze vier regelingen als in strijd met het buitenlands beleid van Australië of in strijd met onze buitenlandse betrekkingen", zei ze in een verklaring.

De Chinese ambassade in Australië uitte woensdag laat haar "sterke ongenoegen en resoluut verzet" tegen de annuleringen. "Dit is weer een onredelijke en provocerende stap van de Australische zijde tegen China", zei de ambassade in een verklaring. "Het toont verder aan dat de Australische regering niet oprecht is in het verbeteren van de betrekkingen tussen China en Australië."

De bilaterale banden waren gespannen in 2018 toen Australië het eerste land werd dat de Chinese techgigant Huawei publiekelijk verbood zijn 5G-netwerk in het land te brengen. De betrekkingen verslechterden vorig jaar toen Canberra opriep tot een onafhankelijk onderzoek naar de oorsprong van de uitbraak van het coronavirus.

De laatste stap van Australië "zal ongetwijfeld verdere schade toebrengen aan de bilaterale betrekkingen, en zal uiteindelijk alleen Australië meer pijn doen", zei de Chinese ambassade.

Het federale parlement van Australië verleende in december het vetorecht over buitenlandse deals door staten aan de minister van Buitenlandse Zaken. Het besluit kwam te midden van de toenemende diplomatieke ruzie met China, dat een reeks handelssancties heeft opgelegd aan de Australische export, variërend van wijn tot steenkool.

De liberale premier Scott Morrison en zijn voorganger Malcolm Turnbull hadden geweigerd akkoord te gaan met een intentieverklaring op landniveau met China over het Belt and Road Initiative.

Maar Victoria's premier Dan Andrews ondertekende overeenkomsten met de Chinese Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie om het initiatief in 2018 en 2019 te promoten.

Sommige landen vrezen dat de kredietverlening die het Belt and Road-programma met zich meebrengt, zou kunnen leiden tot onhoudbare schuldniveaus in ontwikkelingslanden, waaronder de regio van de eilanden in de Stille Oceaan.

De regering van Morrison heeft ontkend dat haar nieuwe vetorecht gericht is op China, de grootste handelspartner van Australië en de grootste bron van buitenlandse universitaire studenten voordat de pandemie het land ertoe bracht zijn grenzen te sluiten.

Payne zei dat deelstaten, lokale overheden en door de overheid gefinancierde universiteiten haar hadden gemeld van in totaal meer dan 1.000 buitenlandse deals.