Samenloop merkwaardige discontinuïteiten en mogelijk gevolg?

In twee artikelen op 19 en 28 oktober 2020 zijn issues over de betalingsbalans, die de Centrale Bank van Suriname (CBvS) publiceert, aan de orde geweest. De aanleiding voor het eerste artikel was de constatering dat vanaf 2011 de instroom van buitenlandse valuta, het resultaat van eigen economische activiteiten, spectaculair was afgenomen. Opmerkelijk daarbij was dat de positieve instroom vanuit de goederenrekening werd opgeslokt door een aanzienlijk grotere netto uitstroom van valuta voor betalingen aan het buitenland voor Diensten en Inkomens. Dergelijke betalingen waren in de periode 2006 - 2010 een factor 15 minder.

Het tweede artikel is gewijd aan het verschijnsel van onevenwichtigheden in de betalingsbalans die na 2011 structureel groteske vormen aannamen. Deze onevenwichtigheden, aangeduid als 'Errors and Omissions', waren in de orde grootte van honderden miljoenen USD en 78% hoger dan het gecumuleerde saldo van de Lopende Rekening over de periode 2011-2019.

Deze verschijnselen zijn een directe oorzaak van de acute valuta schaarste en de diepe maatschappelijke crisis die tot op heden voortduurt. Immers onze economie steunt in hoge mate op importen en heeft daarom een continue instroom van buitenlandse valuta nodig.

De ervaring leert dat de samenloop van niet of niet direct verklaarbare gebeurtenissen en ernstige manco’s in relevante data, in veel gevallen niet toevallig is. Manco’s in data kunnen, door kwade trouw, tezamen met gerelateerde opzettelijke gebeurtenissen, zeer giftige cocktails opleveren die lastig te identificeren en te ontwaren zijn. Een Oudhollands spreekwoord zegt, "In troebel water is het goed vissen".

Dit artikel is een vervolg op de bovengenoemde twee artikelen en het bespreekt een betalingsbalans-rekening die vragen oproept vanwege de grote onevenwichtigheid in debet- en creditboekingen.  Volgens het "Balance of Payments Manual" van het IMF mocht een redelijk verschil c.q. positieve marge verwacht worden. Het betreft rekening 9.1 "Merchanting and Other Trade Related Services" onderdeel van 9 "Other Services" van de Lopende Rekening van de betalingsbalans.
 
Op deze rekening wordt de marge geboekt van transacties door Surinaamse ingezetenen die vanuit Suriname in het buitenland actief zijn, daar inkopen, verkopen en leveren. Bij één enkele transactie kunnen meerdere landen betrokken zijn. De transacties voltrekken zich geheel in het buitenland en de goederen mogen Suriname niet binnenkomen anders is er sprake van reguliere import of doorvoerhandel.

Deze rekening verdient extra aandacht omdat er in de periode 2006 -2012 geen boekingen op voor komen. Maar vanaf 2013 is er een forse valuta-uitstroom zonder de corresponderende valuta-instroom. In de periode 2013 -2019 hebben Surinaamse handelaren blijkbaar verliezen geleden van US$ 850 miljoen. Deze enorme netto uitstroom van valuta zou bij de CBvS toch alarmbellen hebben doen rinkelen en aanleiding zijn voor onderzoek? Zeker toen deze nieuwe activiteit in 2013 voor het eerst geregistreerd werd en een jaar later qua bedrag groter was dan het saldo van de goederenrekening van de betalingsbalans.

De CBvS is de Surinaamse gemeenschap duidelijkheid verschuldigd. Hopelijk komen vanuit de CBvS berichten die geruststellen als na degelijk onderzoek gebleken is dat de boekingen afdoende verklaard kunnen worden en er geen onregelmatigheden geconstateerd zijn.

Voor meer informatie zie de uitgebreide versie van dit artikel.

T.R.Adney
adney_tr@yahoo.com

Samenloop_van_Merkwaardige_Discontinuïteiten_“Errors_and_Omissions”_en_een_Mogelijk_Gevolg_S.pdf