'Suriname', democratie, politiek en economie

Men zegt dat de democratie een crisis doormaakt. Naar mijn idee echter beleeft niet zozeer de democratie een crisis, maar wel de politiek. De democratische structuren worden niet gecontesteerd. Wel is er veel terechte kritiek op de manier waarop de democratische structuren door het politiek bedrijf worden ingevuld. Ook de economie zit in een crisis, zowel structureel als niet structureel. En omdat economie en politiek niet los van elkaar staan, deelt de politiek in de klappen. De crisis van de politiek is nochtans ruimer dan enkel de impact van de economische crisis. Ook voordat de economische crisis in alle hevigheid toesloeg, bestond er al onvrede over de slechte werking van de politiek.

Over de toekomst van de democratie ben ik optimistisch gestemd. Er loopt veel verkeerd in de politiek. De publieke opinie wordt om de oren geslagen met een waslijst van politieke problemen: de politisering, de macht van de drukkingsgroepen, de macht van de regering, de onmacht van de regering, de onmacht van het parlement, het absenteïsme, het gesjoemel, de demotivering in het openbaar ambt, de problemen met de rechtelijke macht… Een aantal van die pijnpunten heb ik uitgekozen en onderbracht in categorieën: 

Sommige politici stellen de burgers verantwoordelijk voor de gebrekkige werking van de democratie: de onverantwoordelijke burger bezondigt zich aan cliëntelisme, wil enkel besparingen in andermans portemonnee, heeft geen eerbied voor politici, heeft zelf ook geen belangstelling voor wat ze doen, trekt zich terug in zijn nestje en stemt bovendien voor extremistische partijen. Het moet toch duidelijk zijn dat een democratie begint bij de burger. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij het politieke systeem.

Wat er allemaal mank loopt is bekend. Wij zitten opgescheept met een onaangepast kiesstelsel, een machteloos parlement, een machtige, maar verlamde uitvoerende macht en een vierkant draaiende administratie. Om verbeteringen aan te brengen is er geen gebrek in ons land, maar wel gebrek in de huidige regerende macht. De politieke kaste wordt door het grote publiek geminacht. Het gebrek aan ethisch besef bij de politici ligt beslist mee aan de basis van dat misprijzen. Gebrek aan verantwoordelijkheid, huichelarij, het spoor van corruptie, belangenvermenging, ongehoorde koerswendingen en uitingen van het ontbreken van een moralen code bij de politici. Het is dus hoog tijd dat politici wat meer aandacht besteden aan 'political ethics'.

De spelers op het middenveld zijn de drukkingsgroepen: de vakbonden, de ziekenfondsen, de landbouwers,… Zij staan tussen burgers en politici in en hun activiteiten hebben zowel positieve als negatieve aspecten. De juiste plaats voor de drukkingsgroepen binnen de parlementaire democratie kan de democratie alleen maar ten goede komen. Juist betekent het, dat de groepen hun rol moeten vervullen aan de rand van de politiek (adviesverlening, probleem aanrijking, informatie,…) en niet in het hart ervan.

De economische crisis houdt lelijk huis. Hoe belabberd onze economie er ook aan toe lijkt, toch is een crisis slechts een fase en wordt ze na verloop van tijd wel weer gevolgd door opwaartse fase, aangezien ons land daar potentie voor heeft. Maar integendeel wordt er meer geconcentreerd op de wijze waarop schulden zullen worden afgelost met bestaande inkomstenbronnen in plaats van het creëren van inkomstenbronnen door aandacht te hebben voor investeren in productie exportbedrijven. 

Bovendien moeten wij voor ogen houden dat wij onze welvaart in het verleden niet gecreëerd hebben door onze lage loonkosten en dat wij dat ook in de toekomst niet zullen doen. Het gaat om de visie, die steeds op zoek moeten naar nieuwe producten, productieprocessen en markten om de continuïteit te garanderen. Het gaat om het overheidsbeleid dat een kader schept dat het bedrijfsleven, het onderwijs en het onderzoek in staat stelt hun rol naar behoren te spelen. De overheid moet zaken stellen in haar huishouden en moet het juiste kader scheppen voor de creatie van werkgelegenheid.

De overheid moet zich concentreren op stimuleren en op gang brengen van productiebedrijven om zodoende hun belastinginkomsten te verhogen, in plaats van belastingtarieven aan te passen. 

Tot besluit overloop ik nog een hele problematiek. Met de democratie valt het nogal mee. De fundamenten ervan blijven overeind. De politieke invulling van de democratie is niet schitterend, maar het ziet er wel naar uit dat bepaalde grenzen overschreden zijn. Dat opent nieuwe perspectieven. Ook op economisch vlak zijn wij op een breekpunt aangeland. Het is evenwel nog te vroeg om te kunnen uitmaken of na het breekpunt de evolutie te goede of ten kwade zal keren. In het slechtste geval zou ook de politiek en vandaar de democratie besmet kunnen worden. 

Laat ons hopen op en werken voor een betere economie (een beter Suriname).