Deryck Ferrier: Suriname kan groots verdienen

Deryck Ferrier, die een eredoctoraat kreeg toegekend, vindt dat Suriname groots kan verdienen aan de internationale scheepvaart, de zonne-energie industrie en de productie van carbon fiber. Alle ‘ingrediënten’ zijn aanwezig maar zijn tot nog toe niet ingezet. Een gedegen businessplan en het ombuigen van de politieke mentaliteit zijn nodig om uit de huidige situatie te komen: Suriname is sterk afhankelijk van buitenlands geld maar produceert te weinig om aan dat geld te komen. 

De Anton de Kom Universiteit van Suriname heeft  woensdag aan de 'zeer gepassioneerde onderzoeker' zoals menigeen Ferrier omschrijft, de eredoctoraat in de Geesteswetenschappen toegekend. Ferrier is van huis uit landbouwtechnoloog en socioloog. De titel van zijn rede is geweest 'Moderne uitdagingen voor de evolutie van welvaart en welzijn in de vrije Surinaamse samenleving'.

Ferrier heeft uitgelegd hoe het komt dat de samenleving in elkaar zit zoals dat nu het geval is op het gebied van het onderwijs, de arbeidersmarkt, het overheidsapparaat, het geheel aan normen, waarden en religieuze stromingen, de schijnwelvaart, de politiek en de economie. Hij heeft ook aangegeven hoe bepaalde facetten naar een hoger niveau getild kunnen worden en aansluiten op de veranderende wereld met zijn nieuwe uitdagingen. Na zijn rede en bij het verkrijgen van de eretitel heeft de geleerde eerst een minutenlange applaus en dan een staande ovatie geoogst.
Er zijn momenteel een aantal sectoren zoals de mijnbouw, visserij en bacoven dat valuta binnenbrengt. Maar voor een groot deel zijn deze sectoren afhankelijk van grondstoffen en ander materiaal uit het buitenland voor hun productie, vooral van valuta. Ook heeft Suriname te kampen met een ongunstige concurrentiepositie bij bepaalde producten. Andere landen kunnen meer, sneller, kwalitatief beter en goedkoop leveren. “We hadden triplex van topkwaliteit waarmee het land een unieke positie had ingenomen maar dat bedrijf is gesloten geworden,” merkt Ferrier op. Daarnaast staat het land voor uitdagingen als de klimaatverandering dat met zich meebrengt de eis om minder fossiele brandstof te gebruiken.

Er zijn genoeg manieren om de uitdagingen het hoofd te bieden en munt uit te slaan, geeft de onderzoeker aan. Ferrier noemt er drie. Hij stelt dat Suriname in staat is zonne-energiefabrieken op te zetten, in plaats van alleen maar de eindproducten te importeren.  Benodigdheden als zonlicht, water en zand zijn in overvloed aanwezig. Een specialisatie kan zijn het vervaardigen van de Solar Power Towers, de meest efficiënte manier van zonne-energie opwekken en distribueren. Goedkope energie die overigens ook gebruikt kan worden voor andere industrieën, zoals een spoorbanen netwerk. De fabrieken brengen bepaalde infrastructuur met zich mee die weer ingezet kunnen worden voor andere doeleinden.

Met de modernisering van het Panamakanaal, die de Grote- en de Atlantische Oceaan via Panama verbindt, is de scheepvaart enorm toegenomen. Het verkeer van de grote handelsschepen beweegt zich ook voorlangs de noordoostelijke kust van Zuid-Amerika, langs Suriname. Ook hier ziet Ferrier kansen voor het land. De Surinamerivier is de enige rivier die in staat is de mammoetschepen te accommoderen. Daarvoor is er wel een gedegen baggerprogramma nodig dat meer inhoudt dan alleen het opschonen en uitdiepen van de vaargeul van de Surinamerivier, deelt Ferrier mee.

Hij heeft uiteengezet hoe het internationaal aan toegaat. Het komt erop neer dat het land niet hoeft te betalen voor het baggeren. Er zijn speciale overeenkomsten die win-win-situaties opleveren voor de baggeraar en het land. De levering van goedkope energie en top of the line havenfaciliteiten zijn enkele van de vereisten die komen bij kijken. Via de Surinamerivier kunnen de transportschepen hun lading kwijt aan de rest van het continent. Het komt ook goedkoper uit. Daarnaast ontstaan er nieuwe sectoren die nog meer werkgelegenheid en geld opleveren. Maar het land heeft vanwege de politiek verschillende kansen laten liggen om de rivier toegankelijk te maken voor de enorme vaartuigen om zodoende de voorgestelde industrie te beginnen. Het kan er bij Ferrier niet in dat in de gesprekken met Alcoa het baggeren helemaal niet is aangehaald. Het is immers de bauxietindustrie die met de bulkschepen de vaargeul optimaal heeft gehouden. Met hun vertrek is de vaargeul snel aan het dichtslibben.

De plannen zijn niet nieuw, benadrukt Ferrier, al in 2009 zijn ze aan de overheid voorgesteld. Enkele zijn kant en klaar maar het “structureel onvermogen van de overheid” belemmert tot nu toe de grote ontwikkelingen. De politiek maakt dat personen op plekken worden benoemd die de kennis niet hebben om bepaalde zaken uit te voeren. Het 'regelen' is structureel bij alle politieke partijen en drukt het vermogen van de overheid om te presteren, concludeert Ferrier.  Dit gedrag tegengaan, “het patronagesysteem waar alle politieke partijen die ooit aan de macht hebben gezeten bij betrokken zijn”, is voor Ferrier de grootste uitdaging waar “politici, politieke partijen, instituten, wetenschappers, moralisten, journalisten en andere publicisten zich geplaatst voelen.” De samenleving moet ook meedoen en bereid zijn om mee te werken aan een werkelijke welvaart en welzijn van het land, voegt de eredoctor eraan toe.

René Gompers