Kash Patel trekt zijn stropdas recht. (Foto: AP)
De Amerikaanse Senaat heeft gestemd om de benoeming van voormalig federaal aanklager Kash Patel te bevestigen als de volgende directeur van de Federal Bureau of Investigation (FBI). Daarmee wordt de succesvolle reeks van genomineerden voor de regering van president Donald Trump voortgezet.

Maar de bevestiging van donderdag kwam met kleine marges. Slechts 51 senatoren, allemaal Republikeinen, stemden vóór Patel in de senaat met 100 zetels.

Er waren twee opvallende deserteurs van de Republikeinse Partij: Lisa Murkowski uit Alaska en Susan Collins uit Maine. Zij sloten zich aan bij 47 Democraten die zich verzetten tegen wat critici een gevaarlijke nominatie noemden om de FBI te leiden.

"De staat van dienst van meneer Patel toont aan dat hij gevaarlijk, onervaren en oneerlijk is," zei de Democratische senator Dirk Durbin van Illinois. "Hij zou niet en kan niet dienen als een effectieve FBI-directeur."

Patel bedankte Trump in een bericht op sociale media en zei dat hij vereerd was met zijn benoeming.

"De politisering van ons rechtssysteem heeft het publieke vertrouwen ondermijnd — maar dat is vandaag afgelopen," schreef Patel. "Mijn missie als directeur is duidelijk: laat goede agenten agenten zijn — en herstel het vertrouwen in de FBI."

Maar in de aanloop naar de stemming kwam een ​​hele stoet Democratische wetgevers, waaronder Durbin, naar de Senaat om te waarschuwen voor de benoeming van Patel. Volgens hen zou hij de FBI namelijk politiseren.

Ze plaatsten vraagtekens bij zijn vermogen om op een eerlijke manier leiding te geven aan de FBI, gezien eerdere uitspraken waaruit bleek dat hij de middelen van de FBI zou kunnen gebruiken om Trumps politieke rivalen en journalisten aan te pakken.

"Het is schokkend dat mijn Republikeinse collega’s bereid zijn hem te steunen, ondanks de ernstige bedreiging die hij vormt voor onze nationale veiligheid", aldus Durbin.

"Het spijt me te moeten zeggen, maar ik denk dat ze snel spijt zullen krijgen van deze stem. Als ik eraan denk om deze man een termijn van 10 jaar te geven als directeur van het meest vooraanstaande criminele onderzoeksbureau ter wereld, kan ik me geen slechtere keuze voorstellen."

Minieme bevestiging
Die zorgen werden weerspiegeld in de historisch krappe marges waarbinnen Patels bevestiging passeerde. Zijn voorgangers bij de FBI werden goedgekeurd met overweldigende steun van beide partijen.

Voormalig FBI-directeur Christopher Wray won de bevestiging in 2017 met 92 stemmen. Vóór hem, in 2013, behaalde James Comey 93 stemmen ter ondersteuning. En voor Robert Mueller in 2001 was de stemming unaniem, 98 tegen nul.

Toch wordt verwacht dat geen van de genomineerden van president Trump het bij de bevestigingsstemming niet zal halen, aangezien de Republikeinen een solide meerderheid van 53 leden in de Senaat hebben.

Zelfs Mitch McConnell uit Kentucky, die de banden met zijn partijgenoten heeft verbroken vanwege de benoeming van Tulsi Gabbard en Robert F. Kennedy Jr., steunde Patel donderdag.

Collins en Murkowski gaven in afzonderlijke verklaringen aan dat ze niet op Patel konden stemmen, uit angst dat hij de FBI voor politiek gewin zou gebruiken.

"Mijn bedenkingen bij meneer Patel komen voort uit zijn eigen eerdere politieke activiteiten en hoe die zijn leiderschap kunnen beïnvloeden," schreef Murkowski. "De FBI moet vertrouwd worden als het federale agentschap dat misdaad en corruptie uitroeit, en niet gericht is op het vereffenen van politieke rekeningen."

Collins beaamde dat sentiment en zei dat Patels 'agressieve politieke activiteiten' twijfels deden rijzen over zijn vermogen om leiding te geven aan een onpartijdig bureau.

"Het recente politiek profiel van de heer Patel ondermijnt zijn vermogen om de apolitieke rol van directeur van de FBI te vervullen", legde Collins uit in haar verklaring.

Dit is niet de eerste keer dat Patel verdeeldheid zaait onder de Republikeinen onder Trumps leiderschap.

Tijdens Trumps eerste termijn, van 2017 tot 2021, vervulde Patel verschillende functies, waaronder bij de Nationale Veiligheidsraad en het kantoor van de directeur van de nationale inlichtingendienst.

Maar er kwamen nieuwsberichten naar buiten dat Gina Haspel, directeur van de CIA, dreigde af te treden als Trump Patel zou benoemen tot haar plaatsvervanger.

Bill Barr, die tijdens Trumps eerste termijn als procureur-generaal diende, schreef in zijn memoires ook dat hij een voorstel om Patel plaatsvervangend directeur van de FBI te maken, had afgewezen. Hij zei dat dit 'over mijn lijk' zou gaan.

Kritiek van de Senaat
Tijdens zijn bevestigingshoorzittingen in januari verdedigde Patel zichzelf tegen beschuldigingen dat hij de FBI zou gebruiken om Trumps bevelen uit te voeren. Hij ontkende ook dat hij iets onwettigs zou doen als hij werd bevestigd als FBI-directeur.

"Ik heb geen interesse, geen verlangen en zal, als ik word bevestigd, niet teruggaan. Er zal geen politisering van de FBI zijn," vertelde Patel aan Democratische senatoren toen hij werd geconfronteerd met verhitte ondervragingen.

Patel schetste ook zijn plannen om de wetshandhavingscapaciteiten van de FBI te vergroten, onder andere door meer middelen te verdelen over de 50 deelstaten.

"Een derde van de FBI-werknemers werkt in Washington, DC," antwoordde Patel. "Ik ben er volledig op gebrand dat die werkkrachten naar het binnenland gaan waar ik woon, ten westen van de Mississippi, en samenwerken met sheriff-afdelingen en lokale agenten."

Patel, de zoon van Indiase immigranten die vanuit Oeganda naar Canada en later naar de VS verhuisden, veroordeelde de aanvallen op zijn personage als "valse beschuldigingen en groteske misinterpretaties".

Maar hij is herhaaldelijk met zijn eigen woorden geconfronteerd, onder meer via zijn optredens in podcasts en in de boeken die hij heeft geschreven.

Patel heeft bijvoorbeeld de samenzweringstheorie verspreid dat de FBI de aanval op het Amerikaanse Capitool op 6 januari 2021 plande als een 'false flag'-operatie om Trump-aanhangers in het nauw te drijven.

In een interview in september in The Shawn Ryan Show dreigde Patel ook het FBI-hoofdkwartier in Washington, DC, te "sluiten" en het om te vormen tot een "museum voor de diepe staat".

En in een gesprek met Trumps bondgenoot Steve Bannon in 2023 beloofde Patel de politieke rivalen van de president aan te pakken, die hij omschreef als "criminelen" en "samenzweerders". Hij herhaalde ook valse beweringen dat Trumps verkiezingsnederlaag in 2020 tegen Joe Biden frauduleus was.

"We gaan op pad om de samenzweerders te vinden, niet alleen in de regering maar ook in de media," zei Patel. "We gaan achter de mensen in de media aan die logen over Amerikaanse burgers die Joe Biden hielpen presidentsverkiezingen te manipuleren."

Patel heeft zelfs een kinderboek geschreven, The Plot Against the King, waarin Trump wordt afgeschilderd als een vorst die wordt belegerd door tegenstanders die lijken op Hillary Clinton en Kamala Harris, zijn Democratische rivalen in de presidentsverkiezingen van respectievelijk 2016 en 2024.

En Democraten hebben hem bekritiseerd vanwege zijn banden met het "J6-koor", bestaande uit verdachten die werden gearresteerd na de aanval op het Capitool in 2021.

Democraten dringen aan op een 'nee'-stem
In de minuten voordat de Senaat stemde om Patel te bevestigen, karakteriseerde de Democratische senator Alex Padilla uit Californië Patel als iemand die Trump gebruikt als zijn 'melkkoe' – een instrument om mediaoptredens en publicatiedeals te boeken.

Padilla betwijfelde ook of Patel voldoende ervaring had met wetshandhaving of inlichtingendiensten om in aanmerking te komen voor de functie van FBI-directeur.

"Kash Patel heeft een gevaarlijk gebrek aan oordeelsvermogen, gebrek aan voorbereiding en gebrek aan onafhankelijkheid getoond," zei Padilla. "Hij heeft laten zien dat hij niet bereid of niet in staat is om de politiek opzij te zetten om het Amerikaanse volk te beschermen en de grondwet te handhaven, mocht hij worden bevestigd om de FBI te leiden."

Senator Adam Schiff, een andere democraat uit Californië, deed hetzelfde als zijn collega. Hij uitte zijn bezorgdheid dat de FBI onder Patels leiderschap zou worden uitgekleed, als onderdeel van Trumps bezuinigingen op het federale personeelsbestand.

"In een democratie dient de rechtshandhaving niet de president, laat staan ​​iemand die zichzelf als een koning profileert. De rechtshandhaving dient het volk," zei Schiff.

"Ik ben van mening dat de mensen waar de FBI op klopjacht zou moeten gaan, echte criminelen zijn, niet de vijanden van de president van destijds. De FBI zou niet als Donald Trumps leger moeten dienen."