Assange van WikiLeaks zal worden vrijgelaten na een pleidooi

WikiLeaks-oprichter Julian Assange zal woensdag schuldig pleiten voor het overtreden van de Amerikaanse spionagewet, in een deal die hem zal vrijlaten na een 14 jaar durende Britse juridische odyssee en zijn terugkeer naar Australië mogelijk zal maken.

De 52-jarige Assange heeft ermee ingestemd schuldig te bekennen aan één enkele aanklacht wegens samenzwering om geheime Amerikaanse nationale defensiedocumenten te verkrijgen en openbaar te maken, zo blijkt uit dossiers bij de Amerikaanse districtsrechtbank voor de Noordelijke Marianen eilanden.

De deal markeert het einde van een juridische saga waarin Assange meer dan vijf jaar in een Britse zwaarbeveiligde gevangenis heeft doorgebracht en zich zeven jaar heeft verschanst in de Ecuadoraanse ambassade in Londen, terwijl hij vocht tegen beschuldigingen van seksuele misdaden in Zweden en vocht tegen uitlevering aan de VS, waar hij werd geconfronteerd met 18 strafrechtelijke aanklachten.

De Amerikaanse regering beschouwde hem als een roekeloze slechterik die de levens van agenten in gevaar had gebracht door de massale vrijgave van geheime Amerikaanse documenten door WikiLeaks – de grootste veiligheidsinbreuken in hun soort in de Amerikaanse militaire geschiedenis.

Maar voor voorstanders van de vrije pers en zijn aanhangers, waaronder wereldleiders, beroemdheden en enkele prominente journalisten, is hij een held voor het aan het licht brengen van wandaden en vermeende oorlogsmisdaden, en werd hij vervolgd omdat hij de Amerikaanse autoriteiten in verlegenheid had gebracht.

Woensdag zal Assange worden veroordeeld tot 62 maanden gevangenisstraf die hij al heeft uitgezeten tijdens een hoorzitting in Saipan op de Noordelijke Marianen.

Het Amerikaanse grondgebied in de Stille Oceaan werd gekozen vanwege Assange’s verzet tegen reizen naar het vasteland van de VS en vanwege de nabijheid van Australië, aldus aanklagers.

De in Australië geboren Assange verliet de maximaal beveiligde gevangenis van Belmarsh maandag in de vroege uren, voordat hij door het Londense Hooggerechtshof op borgtocht werd vrijgelaten en later aan boord van een vlucht ging, zei zijn vrouw Stella Assange. Hij was momenteel op een tussenstop in Bangkok, zei ze.

"Ik voel me opgetogen", vertelde Stella, die zondag met de twee kinderen van het stel vanuit Londen naar Australië vloog, tegen Reuters. "Ik maak me ook zorgen... Totdat het volledig is ondertekend, maak ik me zorgen, maar het lijkt erop dat we er zijn."

In een video die door Wikileaks op X werd geplaatst, was Assange te zien, gekleed in een blauw shirt en een spijkerbroek, die een document ondertekende voordat hij aan boord van een privéjet stapte. Na de hoorzitting in Saipan zal Assange naar Canberra vliegen waar hij woensdag zal aankomen, aldus zijn vrouw.

Hij had onlangs toestemming gekregen om in beroep te gaan tegen de goedkeuring van zijn uitlevering aan de VS en de zaak zou volgende maand worden behandeld bij het Londense Hooggerechtshof, een factor die volgens Stella Assange de gesprekken over een deal heeft gestimuleerd.

'Te lang'
De Australische regering, onder leiding van premier Anthony Albanese, heeft druk uitgeoefend op de Amerikaanse president Joe Biden voor de vrijlating van Assange, maar weigerde commentaar te geven op de juridische procedures die nog gaande waren.

"Er valt niets te winnen bij zijn voortdurende opsluiting en we willen dat hij naar huis wordt gebracht in Australië", zei Albanese in het parlement van het land.
WikiLeaks kreeg in 2010 bekendheid nadat het honderdduizenden geheime Amerikaanse militaire documenten over de oorlogen van Washington in Afghanistan en Irak had vrijgegeven, samen met hele stukken diplomatieke telegrammen.

De schat aan meer dan 700.000 documenten omvatte verslagen op het slagveld, zoals een video uit 2007 van een Amerikaanse Apache-helikopter die op vermoedelijke opstandelingen in Irak schoot, waarbij een tiental mensen omkwam, waaronder twee persmedewerkers van Reuters. Die video werd uitgebracht in 2010.

"Julian Assange bracht de levens van onze troepen in gevaar in een tijd van oorlog en had in de ruimste zin van de wet vervolgd moeten worden", zei Mike Pence, die onder Donald Trump de Amerikaanse vicepresident was toen de aanklacht tegen Assange werd ingediend.

"De pleidooiovereenkomst van de regering-Biden met Assange is een gerechtelijke dwaling en onteert de dienstbaarheid en opoffering van de mannen en vrouwen van onze strijdkrachten en hun families", zei hij op X.

De aanklachten tegen Assange leidden tot verontwaardiging onder zijn vele mondiale aanhangers, die al lang beweren dat hij als uitgever van Wikileaks niet geconfronteerd mag worden met aanklachten die doorgaans worden gebruikt tegen medewerkers van de federale overheid die informatie stelen of lekken.

Veel voorstanders van de persvrijheid hebben betoogd dat het strafrechtelijk aanklagen van Assange een bedreiging vormt voor de persvrijheid vrijheid van meningsuiting en journalistiek.

Alan Rusbridger, een voormalig redacteur van de Britse krant The Guardian, een van de mondiale grootheden die met WikiLeaks samenwerkte om een ​​deel van het gelekte materiaal te publiceren, zei dat het "behoorlijk verontrustend" was dat spionagewetten werden gebruikt om degenen aan te vallen die ongemakkelijke informatie openbaarden voor staten.

Stella Assange zei dat de Amerikaanse regering de zaak tegen haar man helemaal had moeten laten vallen. "We zullen uiteraard om gratie vragen, maar het feit dat er op grond van de Spionagewet sprake is van een schuldbekentenis met betrekking tot het verkrijgen en openbaar maken van nationale defensie-informatie is uiteraard een zeer ernstige zorg voor journalisten", zei ze.

Zweedse aanklachten
Assange werd in 2010 voor het eerst gearresteerd in Groot-Brittannië op basis van een Europees arrestatiebevel, nadat de Zweedse autoriteiten hadden gezegd dat ze hem wilden ondervragen over beschuldigingen van seksuele misdrijven, die later werden ingetrokken. Hij vluchtte naar de ambassade van Ecuador, waar hij zeven jaar bleef, om uitlevering aan Zweden te voorkomen.

Hij en Stella, een advocaat die aan zijn zaak werkte, kregen tijdens zijn verblijf daar twee kinderen. Hij werd in 2019 uit de ambassade gesleept nadat Ecuador zijn asielstatus had ingetrokken.

Hij werd gevangengezet wegens het niet betalen van de borgtocht en zit sindsdien in Belmarsh, waar hij onlangs vocht tegen uitlevering aan de Verenigde Staten.
"Miljoenen mensen die voor Julian hebben gepleit, het is bijna tijd voor hen om iets te gaan drinken en te vieren", zei zijn broer Gabriel Shipton vanuit Frankrijk tegen Reuters.