Haïti: Inwoners zien geen einde aan crisis door bendeoorlogen

"Port-au-Prince verkeert in paniek", sms'te iemand in de Haïtiaanse hoofdstad. Inwoners van Petionville, een welvarender deel van de stad, zijn geschokt na hun meest gewelddadige dag tot nu toe in de spiraalvormige veiligheidscrisis van het land. Meer dan een dozijn door kogels geteisterde lichamen lagen op straat - de slachtoffers van de laatste benderamp.

Naast de moordpartij in de vroege ochtend werd ook het huis van een rechter aangevallen - een duidelijke boodschap aan de elites van het land die strijden om de macht.

Dit alles in wat zogenaamd het veilige deel van de stad is.

De uitvoerend directeur van Unicef, Catherine Russell, heeft de situatie in Haïti "gruwelijk" genoemd en de wetteloosheid vergeleken met de post-apocalyptische film Mad Max.

Zeker, het jongste geweld in Port-au-Prince herinnert ons eraan, als dat al nodig mocht zijn, dat Haïti dichter bij de anarchie dan bij de stabiliteit blijft.

Door de malaise liepen volgens de VN vanwege de sluiting van zoveel ziekenhuizen in de hoofdstad ook zo'n 3.000 zwangere vrouwen het risico zonder kraamzorg te moeten bevallen.

Bij een bezoek aan de kraamafdeling van het openbare ziekenhuis van Cap Haitien, waren de eerste kreten van Baby Woodley - nog maar een dag oud - dezelfde als die van kinderen die waar dan ook geboren werden: om voedsel en om troost.

Maar zoals de meeste kinderen die daar geboren worden, zal ze opgroeien om tot de ontdekking te komen dat dergelijke essentiële zaken in Haïti verre van gegarandeerd zijn.

Markinson Joseph lag in een aangrenzend bed en was herstellende van de bevalling twee dagen geleden van een jongetje. Via een tolk vertelde ze dat ze haar baby het land uit zou brengen als ze de kans kreeg. "Maar ik en mijn man hebben geen geld om te vluchten", zei ze.

Dr. Mardoche Clervil, de verloskundige van het ziekenhuis, leidde een mediateam rond in donkere en lege afdelingen en zei dat de controle van de bendes over de wegen in en uit Port-au-Prince het moeilijk maakte om genoeg brandstof te vinden om de lichten aan te houden, of de plafondventilatoren te draaien.

Wat nog belangrijker is, het heeft ook de inspanningen belemmerd om de medicijnen en apparatuur die ze nodig hebben binnen te halen.

Hij zei dat zwangere vrouwen vanuit Port-au-Prince waren gereisd om in de relatieve veiligheid van Cap-Haïtien te bevallen.

"Zoals je kunt zien, hebben we genoeg bedden en personeel," zei hij, terwijl hij gebaarde naar het team verpleegsters en stagiaires achter hem. "Maar heel vaak kunnen de patiënten ons gewoon niet bereiken, vanwege hun sociaal-economische problemen of vanwege het geweld."

Voor sommigen heeft het vreselijke gevolgen gehad.

Louisemanie was achteneenhalve maand zwanger toen ze in het ziekenhuis kwam. Tegen die tijd had ze een gevaarlijk hoge bloeddruk en verloor ze de baby.

Pre-eclampsie is behandelbaar als ze goed wordt gecontroleerd of als de baby vroeg wordt geboren. Louisemanie was zich er maar al te goed van bewust dat haar verlies vermijdbaar was.

"Ze hebben me sinds begin januari aan de medicijnen gehad, maar ik ben overgeplaatst naar drie verschillende ziekenhuizen", zei ze, wat betekende dat haar gecompliceerde zwangerschap uiteindelijk aan het toeval werd overgelaten.

In het hele land is de humanitaire nood nu van cruciaal belang en is de hulpreactie tot nu toe pijnlijk traag verlopen. De essentiële dingen van het leven – voedsel, water en veilig onderdak – zijn voor miljoenen mensen steeds moeilijker te vinden.

In Port-au-Prince werden Farah Oxima en haar negen kinderen gedwongen hun huis in een gewelddadige, door bendes gecontroleerde wijk te verlaten naar een ander deel van de stad. Zij zijn slechts enkele van de ruim 360.000 binnenlands ontheemden die betrokken zijn bij het conflict.

Terwijl ze plastic jerrycans vulde met water uit een standpijp op straat, gaf de 39-jarige toe dat ze moeite had om haar jonge kinderen van het voedsel en water te voorzien dat ze nodig hadden. "Ik weet niet wat ik moet doen, ik zie het land instorten", zei ze.

Het idee dat een overgangsraad op korte termijn enige vorm van orde of veiligheid kan opleggen lijkt haar totaal onmogelijk.

"Alleen God kan deze plek veranderen, want vanaf waar ik zit, kan ik niet zien waar enige andere verandering vandaan komt."