Column: Politiek en humor in 3D

Humor is altijd een manier geweest om gebeurtenissen in het leven te verwerken. De dramatische politieke gebeurtenissen in Suriname schreeuwen om humor.

Ik ben een beetje gedoken in het verschijnsel politiek en humor. In alle moppen die ik tot nu toe vond, zijn de politici de pineut.
Een van de eerste politieke moppen die ik tegenkwam, gaat als volgt.

“Een kleine jongen gaat naar zijn vader en vraagt: ‘Pa, wat is politiek?’
Papa zegt: ‘Nou zoon, laat me zo uitleggen: Ik ben de kostwinner van het gezin, dus noem mij de KAPITALIST. Je moeder beheert het geld. Haar noem ik de REGERING. Wij zijn er om voor onze kinderen te zorgen, dus noem ik jullie het VOLK. Onze dienstmeid noem ik de WERKENDE KLASSE. Je baby-broertje noem ik de TOEKOMST.’
De jongen ging naar bed met heel wat om over na te denken.
Later in de nacht hoort hij zijn broertje huilen. Hij staat op en gaat naar de babykamer. De baby heeft in zijn luier gepoept, maar niemand kijkt naar hem om. De jongen loopt naar de kamer van zijn ouders en ziet dat zijn moeder slaapt. Hij wil haar niet wakker maken en gaat naar de kamer van de dienstmeid. Die kamer is op slot. Hij gluurt in het sleutelgat en ziet zijn vader bezig met de dienstmeid. Hij gaat verontwaardigd terug naar zijn kamer.
De volgende dag zegt hij tegen zijn vader: “Pa, ik begrijp nu hoe politiek werkt. De KAPITALIST naait de WERKENDE KLASSE terwijl de REGERING slaapt. Het VOLK wordt volledig genegeerd en de TOEKOMST zit in diepe shit!”

Deze mop geeft het gevoel weer van “politiek deugt niet”. Politici zijn mensen voor wie je je moet schamen. Ze geven alleen om zichzelf en niet om het volk.

Dit zijn algemene moppen die slaan op situaties in alle landen. Je kunt ook een mop uit het buitenland nemen en die ‘Surinaams’ maken, zoals deze die oorspronkelijk gaat over een wethouder en een pastoor in Nederland. De Surinamisering gaat als volgt.

“Een katholieke minister in de Surinaamse regering gaat op de receptie ter gelegenheid van het afscheid van de bisschop van Paramaribo. Hij komt, zoals we gewend zijn, erg laat aan. De bisshop was begonnen met zijn speech. ‘Ik weet nog goed,’ aldus de bisschop, ‘dat ik hier in deze kerk begon en mijn eerste biecht moest afnemen. Ik kan natuurlijk niet vertellen wie het was, maar deze persoon was naar de hoeren geweest, maar had zijn vrouw verteld dat hij was gaan vissen.’ De bisschop vertelt nog meer anekdotes en bij de afronding komt de minister binnen. Hij gaat direct naar het spreekgestoelte en neemt het woord: ‘Ik ken de bisschop als geen ander. Toen hij hier kwam werken, was ik de eerste persoon van wie hij de biecht afnam.’”

Er zijn moppen die alleen in Suriname gemaakt kunnen zijn. Deze mop circuleerde tijdens de militaire periode.

“De nieuwe revolutionaire regering van Suriname had zich tot doel gesteld om het volk op te voeden. Politiek zou niet meer op basis van etniciteit, maar op basis van deskundigheid worden gevoerd. Die boodschap werd op allerlei bijeenkomsten uitgelegd: ‘Ons volk zal geleid worden door AKADEMICI, deskundigen die hun kennis en kunde inzetten voor het volk.’
Op een van de vele bijeenkomsten ter mobilisatie van het volk wilde de bevelhebber het effect van de communicatiecampagne toetsen en vroeg aan de menigte: ‘Brada nanga sisa, taigi mi: wie leidt het volk van Suriname?’
De zaal antwoordde massaal: ‘A KA, DI ME SI!’

Deze mop is niet te vertalen in een andere taal. Het geeft wel het gevoel weer tijdens de malaise na de decembermoorden.

Sommige Surinaamse moppen hebben een variant waarbij er een twist zit omdat een woord in het Nederlands iets anders betekent dan in het Sranan Tongo.
Neem deze mop.

“De nieuwe regering met Bouterse als president en Brunswijk als vicepresident besluit om zich tijdens het weekend terug te trekken in het binnenland en na te denken over de toekomst van het land. Op de persconferentie na het weekend stelt een journalist de volgende vraag: ‘Welke visie heeft u meegenomen uit het binnenland?’ Brunswijk haast zich om het woord te nemen en zegt ijverig: ‘Pataka, walapa en kwie-kwie.’”

Een andere typisch Surinaamse mop slaat op de huidige politieke situatie in Suriname en geeft iets weer van het geklungel in de politiek.

“De nieuwe bioscoop in Suriname bij de Hermitage mall heeft nu een 3-D theater, waarin films driedimensionaal getoond kunnen worden.
Brunswijk, Somohardjo en Sardjoe besluiten om hun samenwerking in het Nieuw Front te vieren en gaan gezamenlijk naar de nieuwe bioscoop. Ze nemen twee enorme koelboxen en een grote tas mee.
De bewaker bij het theater kijkt het drietal vreemd aan en vraagt: ‘Heren, wat heeft u allemaal meegenomen. Mag ik de inhoud zien?’
Brunswijk had een grote koelbox met drank voor een paar dagen. Somohardjo had een andere koelbox met heel wat broodjes en lekkernijen. Sardjoe had een grote tas met kleren en tandpasta.
‘Mang, san na bedoeling fu a san disi, dan?’ vraagt de bewaker. ‘Waarom neemt u dit alles mee?’
Waarop het drietal verontwaardigd reageert. ‘Meneer, sang je aksi so wan don sani. W’e go luku wan film ini drie dé!’

Deze mop combineert de huidige politieke situatie met een vernieuwing in het Surinaamse bioscoopwezen.

Politiek tumult schreeuwt om humor. Ik ben benieuwd welke moppen in de komende tijd geboren zullen worden naarmate de politieke situatie in Suriname zich verder ontwikkelt.

Sandew Hira
Reacties naar: sandewhira@amcon.nl