Het Kwakoe monument als symbool voor de verbroken ketenen. (Foto: René Gompers)
Vandaag staat Suriname stil bij Keti Koti – de herdenking van de afschaffing van de slavernij in 1863, en de viering van vrijheid die pas in 1873 werkelijk gestalte kreeg. De dag symboliseert niet alleen het verbreken van fysieke ketenen, maar roept ook op tot bewustwording over de sociale, economische en culturele sporen die het slavernijverleden heeft nagelaten. Verschillende politieke en maatschappelijke organisaties grijpen deze gedenkwaardige dag aan om te reflecteren op de betekenis van vrijheid in het heden, en om op te roepen tot rechtvaardigheid, inclusie en verbondenheid. In hun boodschappen benadrukken zij dat Keti Koti niet alleen een moment van herdenking is, maar ook een opdracht aan ons allen: om de verworven vrijheid zinvol te benutten en door te geven aan volgende generaties.

A20, DOE en PRO
Op 1 juli herdenken en vieren we in Suriname Keti Koti, de afschaffing van de slavernij. Hoewel dit formeel in 1863 gebeurde, werd echte vrijheid pas in 1873 bereikt. Politieke partijen A20, DOE en PRO benadrukken dat Keti Koti niet alleen een feestdag is, maar ook een moment van bezinning. Het gaat om de vraag hoe we de door onze voorouders bevochten vrijheid vandaag vormgeven en inzetten voor meer gelijkwaardigheid, rechtvaardigheid en inclusie in onze samenleving. De viering roept op tot gezamenlijke reflectie en verantwoordelijkheid voor een toekomst waarin niemand opnieuw wordt buitengesloten of geketend.

BEP
De BEP benadrukt dat Keti Koti niet alleen over het verleden gaat, maar ook over bewustwording, culturele trots en de noodzaak van echte emancipatie. Slavernij was een misdaad tegen de menselijkheid, en het is belangrijk dat alle Surinamers zich bewust worden van deze geschiedenis. De partij pleit voor eerlijk bestuur, sociale cohesie en een rechtvaardige verdeling van toekomstige olie- en gasinkomsten, zodat natuurlijke rijkdom niet leidt tot nieuwe vormen van onvrijheid. Keti Koti moet volgens de BEP een moment van bezinning en nationale eenheid zijn.

SPA
Voor de Surinaamse Partij van de Arbeid (SPA) is de afschaffing van de slavernij een moment van herdenking, viering én verantwoordelijkheid. De partij benadrukt dat vrijheid meer betekent dan het ontbreken van ketenen: het houdt ook in dat iedereen recht heeft op waardig werk, eerlijke lonen en sociale bescherming. SPA waarschuwt voor moderne vormen van uitbuiting, zoals kinderarbeid en structureel lage lonen, en roept op tot politieke moed om deze misstanden aan te pakken. In lijn met haar oprichtingswaarden blijft de partij zich inzetten voor sociale rechtvaardigheid en de bescherming van arbeidsrechten, juist op deze symbolische jaardag.

CUS
Vandaag op 1 juli 2025 roept de Culturele Unie Suriname tijdens de 162e herdenking van Keti Koti op tot nationale eenheid, saamhorigheid en wederzijds respect in een multiculturele samenleving. De slavernijgeschiedenis heeft diepe sporen nagelaten, maar ook bijgedragen aan de veerkracht en diversiteit van het Surinaamse volk. Keti Koti moet volgens de Unie niet alleen worden gezien als een Afro-Surinaamse herdenking, maar als een moment van gezamenlijke reflectie en verbondenheid voor alle bevolkingsgroepen. Alleen door elkaars verhalen te erkennen en bruggen te bouwen tussen gemeenschappen, kunnen we samen werken aan een rechtvaardige en vreedzame toekomst.

SHI
De Stichting Hindostaanse Immigratie benadrukt op deze 162e herdenking van de afschaffing van de slavernij dat de strijd tegen onrecht na 1863 doorging, onder meer door de komst van contractarbeiders uit China, India en Java die eveneens onder uitbuitende omstandigheden werkten. Hoewel de fysieke ketenen zijn verdwenen, bestaan er nog steeds sociale en maatschappelijke vormen van onvrijheid. De herdenking van Keti Koti is daarom niet alleen een moment van reflectie, maar ook van verzet, ontmoeting en verbondenheid. Door samen te herdenken, te delen en te vieren, roept de stichting op tot een gezamenlijke inzet voor een rechtvaardige en inclusieve toekomst, vrij van racisme en uitbuiting.

ABOP
De ABOP eert de voorouders die ondanks generaties van onderdrukking hun kracht en waardigheid behielden. De partij benadrukt dat deze dag niet alleen in het teken staat van herdenking, maar ook van bewustwording en oproept tot voortdurende inzet voor een samenleving gebaseerd op vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid. In solidariteit roept de ABOP op tot eenheid, reflectie en hoopvolle vooruitgang voor huidige en toekomstige generaties.

Documenten: