De eenzijdigheid van de Surinaamse economie is goed te zien als we de gegevens omtrent de handelsbalans van 2014 en 2022 beschouwen. In 2014 waren er slechts twee sectoren met een positieve handelsbalans, namelijk goud en hout. In 2022 hebben mineralen (lees olie) zich daaraan toegevoegd. Maar zowel in 2014 als 2022 draait het met name om goud.

Al de andere sectoren hadden dus in 2014 en 2022 een negatieve handelsbalans, ook de agrarische sector en de sector van voedselproductie. Om dus toerisme en de agrarische sector/productie de rol van de eindige pijlers van de economie over te nemen, is er werk aan de winkel.

De mogelijke rol van de agrarische sector/productie?
Toerisme in Suriname betreft met name ecotoerisme en zal daarmee nooit het niveau kunnen bereiken zoals bijvoorbeeld het toerisme op Curaçao en Aruba met hun helderblauwe stranden. Het zal dus van de agrarische sector/de productie moeten komen.

Wat betekent deze constatering? Wat moet er gebeuren in de agrarische sector en welke plannen moeten daarvoor gemaakt worden. De huidige ondernemingen in de agrarische sector, de productie betreffen met name bedrijven in het midden- en kleinbedrijf. Via subsidieregelingen als SAMAP en SURGE krijgen dit soort bedrijven hulp en kan daarmee een boost gegeven worden aan hun bijdrage aan de economie. In veel economieën is het midden- en kleinbedrijf de motor van de economie en dit soort initiatieven moeten dus zeker gecontinueerd en gestimuleerd worden. Surinaamse bedrijven in de agrarische sector/de productie hebben die hulp nodig om een stap naar export te kunnen maken. En zelfs als er maar 5 van die bedrijven daar de komende 5 jaar in slagen, dan nog is dat het dubbel-en-dwars waard. Er zijn dan 5 extra bedrijven die als voorbeeld kunnen dienen voor anderen.

Vraag is echter of dit een rol kan spelen bij een belangrijke kerndoelstelling van Surinaamse regeringen: vervang economische pijler “goud en olie” op termijn door “toerisme” en “agrarische sector/productie”. Om dat te bereiken zal de omvang van de agrarische sector moeten groeien van zo’n 45 miljoen per jaar in 2022 naar minimaal US$ 4 miljard in 2040. De stelling van Terra Invest Suriname & Guyana NV is dat dit alleen is te bereiken door een concreet plan te maken voor grootschalige landbouw in Suriname.

Ontwikkelingsplan
In mijn bijdrage in De West van 12 april 2024 onder de titel Zijn Suriname en Guyana verantwoordelijk voor het wereldprobleem climate change? maak ik duidelijk dat met grootschalige landbouw een bijdrage aan de jaarlijkse economie van US$ 4 miljard of meer mogelijk is, maar dat daarvoor gestart moet worden met een goed landinrichtingsplan door het ministerie van Ruimtelijke Ordening & Milieu (in het artikel is reeds een voorzet gedaan). Dat landinrichtingsplan is nodig om ongebreidelde groei van grootschalige landbouw te voorkomen en een harmonieuze groei met behoud van bos en de carbon creditstatus van Suriname te kunnen realiseren. 

Vervolgens zal de regering samen met particulier initiatief concrete plannen moeten maken. Terra Invest heeft dit soort plannen reeds en wil graag bijdragen aan de ontwikkeling van Suriname en roept derden op om te kiezen voor groei in harmonie. Zonder harmonie is groei niet mogelijk en zal Suriname blijven stilstaan en we zullen dan in 2040 of 2050 merken dat er geen goud- en olie-inkomsten meer zijn en dat de samenleving verarmd.

Ruud Souverein, Terra Invest Suriname & Guyana NV