“Heren van de sopi-tafel, het wordt al warm op politiek gebied.”
“Bedoel je met die thuisblijfslapen-vakbondsacties?”
“Ach nee, maandag gaan die slaaplekkerdoor-acties gewoon door; geen kip op straat, geen hond op straat zou een vakbondsleider van vroeger, een echte, gezegd hebben. Nee, ik bedoel de oprichting van een nieuwe vakcentrale, de Gele T-shirt Groep, met een nieuw element in hun naam: Assertieve.”
“Ja, want de oude namen met Progressieve, Nationale, Centrale, Organisatie, Autonome, Samenwerkende en ga zo voort, zijn al danig versleten.”
“What’s in the name, zou Shakespeare zeggen.”
“Maar wat wil de nieuwe vakcentrale met dat ‘assertieve’ uitdrukken?”
“Tja, dat ze in staat zijn voor zichzelf op te komen en zich niet op de kop laten zitten, dat ze dus zelfbewust en weerbaar zijn en dat soort dingen.”
“Ik vind dat heel goed, we hebben vooral nu geen sufferds, geen bobbo’s binnen de vakbeweging nodig.”
“En ze zijn wel opgericht vanuit een paar strategische bonden, maar ze hebben ook oog voor pompbediendes en supermarktpersoneel. Alle werknemers zijn strategisch.”
“En ze willen de grootste vakcentrale worden; dat is een fikse ambitie.”
“Dat wil zeggen dat ze bonden van andere vakcentrales moeten inpikken, dus ze zullen moeten bewijzen dat ze beter zijn.”
“Jeetje, zal dat weer niet een hoop geschuif, opschuif, verschuif, beschuif en ontschuif van bonden worden met een hoop geruzie, beruzie, verruzie? Zal dat de broodnodige eenheid binnen de vakbeweging vergroten of juist niet?”
“Toevallig stuitte ik op een al eerder verschenen artikel van Josta V., getiteld ‘Workers Right’. Zij stelt daarin hele harde en kritische zaken over het reilen en zeilen van de vakbeweging.”
“Waar staat het artikel, waar staat het?”
“In Dagblad van 22 augustus 2022. Maar jullie gaan het toch niet opzoeken en lezen, geen tijd zeker.”
“Klopt, meester. Hossel musu du. Kunt u ons daarom niet wat over dat artikel van Josta V. vertellen? Kennis delen, is kennis vermeerderen.”
“Nou goed dan. Ze geeft eerst een korte schets van de veranderde rol van de vakbeweging in het buitenland. Dan zie je dat vele van de onzen ergens in het verleden zijn blijven steken.”
“Ja, dat zie je toch ook bij politieke partijen en andere sectoren in onze samenleving, zoals het onderwijs en de wetgeving?”
“Klopt, maar dat praat dat blijven steken echt niet goed. Oke, verder stelt Josta een aantal waarheden, zoals hoe meer leden een vakbond heeft, hoe sterker die staat bij onderhandelingen over de verbetering van hun positie…”
“Ja, maar sterke vakbonden worden al gauw loonsverhogingsmachines en dat kan tot inkrimping of zelfs sluiting van bedrijven leiden.”
“Klopt, verder stelt Josta dat staking echt het laatste middel is, dat na vruchteloze onderhandelingen kan worden gebruikt.”
“Bij ons is het vaak het eerste middel: kon go staak, yeahhh.”
“En dat je netjes aan je werkgever mededeelt dat je van plan bent in actie te gaan, en dat niet onaangekondigd pats-boem doet.”
“Ha, hier is het vaak pats-pats-boemberdeboem, lamleggen, platplatplat gooien enzo.”
“Ja, goed, dan stelt ze dat vooral de overheid het vaak toelaat dat overheidsbonden zoiets doen en nog erbij de stakingsdagen uitbetaalt. Dan stimuleer je zo een onbetamelijk gedrag. Hoe dan ook, Lanti is je werkgever, die betaalt met onze belastingcenten jouw salaris en sociale voorzieningen.”
“Je haalt deze grap echt niet uit bij de particuliere sector."
“Maar de minister OW heeft al aangekondigd dat hij ‘no work, no pay’ zal toepassen; hij heeft geen arbeidsgeschil met geen enkele bond binnen zijn ministerie."
“Ik ben het in dezen wel eens met hem; hij heeft een punt. Of hij het gaat en kan uitvoeren, is punt twee. Maar dan stelt Josta een belangrijk punt in haar artikel: ‘Jammer genoeg zullen er altijd mensen zijn die misbruik maken van een goede vakbond. De oorzaak is hiervan is geld en de zucht naar macht. Men is er niet meer voor de leden, maar meer voor het eigen belang.”
“Maar dit zien we toch ook bij politieke partijen?”
“Daarom verwacht je zoiets niet bij vakbonden die zeggen voor de arbeidende klasse op te komen.”
“Maar dat ding van macht, wat ze stelt, is waar. Moment dat mensen meer macht krijgen, wordt hun verstand vertroebeld, worden ze corrupt en gaan ze in de kas van de leden graaien.”
“Net als politici die denken dat de staatskas hun grabbelton is.”
“U hebt makkelijk praten, meester, maar stel dat u voor een uurtje President van Suriname zou zijn, met alle bevoegdheden, welke drie maatregelen zou u dan als eerste nemen en afkondigen, zodat ze meteen wetskracht hebben?”
“Dat zou niet kunnen, ze moeten eerst door DNA goedgekeurd worden en dat kan maanden, zelfs jaren duren.”
“Klopt, daarom doet u het via een presidentieel decreet, met erin staand: ‘Vooruitlopend op de definitieve goedkeuring door DNA...’ Welke drie maatregelen zou u nemen?”
“Wel, tja, kijk… luister… ten eerste: degenen die zich kandidaat willen stellen als president, veepee of minister, mogen de vijf jaren daarvoor geen voorzitter of bestuurslid zijn geweest van een politieke partij.”
“Jeetjesmina, dan valt een hele hap aan presidentskandidaten enzo uit.”
“Is toch goed? Anders blijven ze de politiek verzieken met hun 18e eeuwse opvattingen. En wat zou uw tweede maatregel zijn?”
“De export van rondhout wordt meteen stopgezet.”
“Dan stort de houtsector in elkaar.”
“Dan gebeurt dat dan maar; toch lijken voor het merendeel alleen corruptelingen het grote geld daaruit te verdienen, dankzij onze 19e eeuwse houtkap- en houtbelastingswetten.”
“Wat zal ons bos blij zijn en nu zal meer hout alhier verwerkt worden. En wat is uw derde maatregel?”
“Stichtingen mogen geen onroerend goed meer bezitten, dus ze mogen geen gronden van de overheid toegewezen krijgen of via koop of erfenis van derden verkrijgen.”
“Alle drie maatregelen zullen heel wat speculanten en corruptelingen ernstig benadelen, meester.”
“Maar na ondertekening en afkondiging hiervan moet u meteen in een ondergrondse bunker gaan onderduiken, want ze zullen zeker een moordcommando op u afsturen zoals bij die poti vermoorde president van Haïti. Tot zelfs zijn vrouw lijkt in dat complot betrokken te zijn.”
“Tja, en dat zal niemand willen, dus ik zie geen enkele president of presidente deze maatregelen meteen per decreet afkondigen.”
“Dan gaan we met die corruptie blijven zitten.”
“Hoogstwaarschijnlijk.”
“Laten we een toast uitbrengen dat dit eens toch zal veranderen, te beginnen met die drie maatregelen.”
“Ja, proost daarop.”
Rappa