President steekt een fakkel aan te Waka Pasi. Hiermee is officieel gestart met de activiteiten over 160 jaar afschaffing van de slavernij. (Foto: René Gompers)
Met het aansteken van een fakkel te Waka Pasi door president Chan Santokhi, is officieel gestart met de activiteiten om 160 jaar afschaffing van de slavernij te gedenken en te vieren. "Een tijd om te danken en te denken, een tijd voor bezinning, voor rouw, bespiegelend terugkijken maar ook een tijd om de vrijheid te vieren," merkt Jack Uden op, voorzitter van de Nationale Commissie Jubileumjaren. Hij en president Santokhi benadrukken dat de slavernij zich nooit meer mag herhalen. Maar de strijd gaat door omdat mensenhandel, mensensmokkel, onderdrukking van arbeiders nog steeds een realiteit zijn, moderne slavernij.
De herdenkingsweek is zondag ingeluid met verschillende vormen van traditioneel muziek die tijdens de slavernij zijn ontstaan. Muziek en zang was voor de slaafgemaakten niet alleen voor vermaak of inspiratie, maar was ook "een vehicle voor geheime boodschappen over kritiek en strijd", deelt Johan Roozer van de organisatie mee. Veel instrumenten zijn op de plantages ontstaan, alles kon een muziekinstrument worden. Een stuk hout een fluit, of een bank een drum.
"Slavenhandelaren hebben bijkans 3 eeuwen lang misdaden tegen de menselijkheid begaan, in casu jegens onze voorouders," haalt Uden aan. "Ze zijn los gescheurd van hun familie in Afrika, beroofd van hun waardigheid, als handelswaar veroverd over de oceaan, verscheept naar Suriname en andere landen in het Caribisch gebied. Op plantages gedwongen tot afmattende slavernij en slavenarbeid, tot hun dood."
" Ja…wat voor de een een gouden eeuw was met alle toeters en belletjes was voor de andere bittere uitzichtloze en erbarmelijke tijden," vervolgt Uden. "Ik realiseer mij dat vele schepselen van God ter wereld zijn gekomen, als slaaf ontvangen, als slaaf opgegroeid, als slaaf gearbeid, als slaaf gestorven, als slaaf begraven. Dus van wieg tot graf nooit de kans hebben gehad een menswaardig aardse leven te leiden. Moeilijk te vatten… maar we mogen niet voorbijgaan aan deze realiteit."
De schuldigen leven niet meer maar die donkere tijd moet zich nooit meer herhalen, roept Uden op: "Niet om 160 jaar later te gaan haten, te verachten, te vernietigen tot as allen die hieraan schuldig zijn. Een soort oog om oog, tand om tand situatie. Absoluut niet. Ook al omdat niemand die nu leeft, persoonlijk schuldig is aan die slavernij. We moeten wel trachten om uit de lessen van het verleden te leren. En hopen en bidden dat deze tijd nooit meer terugkeert over ons land en volk."
"We moeten met alle betrokkenen partijen nadenken hoe wij een fundament kunnen vinden om dit verleden op te plaatsen," stelt Uden voor. "Niet rusten maar plaatsen om van daaruit gezamenlijk te zoeken naar aanvaardbare perspectieven en oplossingen."
President Santokhi deelt mee dat met alle belanghebbenden in Suriname en Nederland wordt gewerkt om het proces van excuses in goede banen te leiden. Hij benadrukt dat de slavernij zich niet mag herhalen. De moderne slavernij moet echter ook serieus bestreden worden. Santokhi zegt dat de regering eraan werkt om de grondenrechten van Inheemsen en Marrons in orde te krijgen.