Rob Jetten, partijleider D66: Nederlanders hebben bladzijde omgeslagen.
De partij Democraten 66 (D66) is volgens de eerste officiële exitpolls de grootste partij van Nederland geworden bij de Tweede Kamerverkiezingen van woensdag. De 38-jarige Rob Jetten leidde zijn partij naar een historische overwinning met naar schatting 27 zetels, ruim boven de Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders (25 zetels) en de VVD (23 zetels).

Met dit resultaat lijkt Nederland te kiezen voor meer samenwerking en bestuurlijke rust, na een periode van politieke versnippering en populistische druk. Jetten, die de jongste premier in de Nederlandse geschiedenis zou kunnen worden én de eerste openlijk homoseksuele regeringsleider, sprak zijn aanhangers in Den Haag toe met de woorden: “Miljoenen Nederlanders hebben vandaag een bladzijde omgeslagen. We zeggen vaarwel tegen de politiek van negativiteit en haat. We kiezen voor hoop, redelijkheid en respect.”

Verschuiving naar het politieke midden
De uitslag toont een duidelijke verschuiving van radicaal-rechts naar het centrum en progressieve midden. De PVV verliest terrein, terwijl de liberalen van de VVD en de sociaal-christelijke NSC rond de middenposities schommelen. De GroenLinks-PvdA-alliantie blijft steken op ongeveer 20 zetels, minder dan verwacht. 

Kort na de bekendmaking van de exitpolls kondigde Frans Timmermans aan dat hij aftreedt als partijleider van GroenLinks-PvdA. In een korte verklaring zei hij: “Het Nederlandse volk heeft gesproken. Deze uitslag vraagt om nieuwe energie en nieuw leiderschap. Ik draag mijn verantwoordelijkheid.” Zijn vertrek markeert een belangrijk moment binnen de centrum-linkse beweging, die de afgelopen jaren onder zijn leiding probeerde progressieve krachten te bundelen.

Coalitie blijft puzzel
Geen enkele partij komt in de buurt van een meerderheid van 76 zetels, waardoor de formatie opnieuw lang en complex zal zijn. Analisten verwachten dat Jetten zal proberen een brede midden-coalitie te vormen, mogelijk met VVD, NSC en één of twee kleinere partijen. Een samenwerking met de PVV is door meerdere fracties uitgesloten.

De belangrijkste thema’s tijdens de campagne waren koopkracht, migratie, woningbouw, klimaat en vertrouwen in de overheid. De winst van D66 wordt door commentatoren gezien als een signaal dat kiezers kiezen voor stabiliteit, professionaliteit en samenwerking.

Later vandaag worden de bijgestelde exitpolls en eerste resultaten van de tellingen verwacht.