Lula belooft 'vrede en liefde' voor verdeeld Brazilië

De Braziliaanse Luis Inacio Lula da Silva staat op het punt een dramatische comeback te maken bij de verkiezingen van zondag. Vier jaar geleden keek de populaire Lula vanuit een gevangeniscel toe hoe zijn partij tijdens de laatste presidentiële campagne werd verslagen. Lula heeft twee termijnen aangezeten als president.

Aanklachten van corruptie weerhielden hem ervan om president te worden in 2018, toen de extreemrechtse president Jair Bolsonaro op een golf van antipathie jegens Lula's Arbeiderspartij het ambt aannam.

Vorig jaar vernietigde het Braziliaanse Hooggerechtshof de veroordelingen tegen Lula. Nu leidt Lula de presidentiële race met een comfortabele marge, volgens de meeste peilingen, en sommigen laten zien dat hij de verkiezingen ronduit zou kunnen winnen, zonder een tweede stemronde op 30 oktober.

Met een schorre stem en grootvaderlijke charme belooft de 76-jarige voormalige vakbondsleider, die in de jaren zeventig stakingen leidde tegen een militaire dictatuur, nu de politieke rust te herstellen in een land dat gepolariseerd is door Bolsonaro's rechtse populisme.

"Kleine Lula, vrede en liefde, is terug", zei Lula in interviews tijdens een verkiezingscampagne die onrustig werd door toenemend politiek geweld en zelfs moorden op zijn aanhangers.

Lula leidde Brazilië van 2003-2010 tijdens een grondstoffenhausse die een robuuste economische groei stimuleerde, wat hem hielp de diepe sociale ongelijkheden van het land te verminderen, miljoenen mensen uit extreme armoede te tillen en de toegang tot onderwijs en gezondheidszorg uit te breiden.

Hij verliet het kantoor met een ongekende 87% goedkeuringsscore. Maar zijn erfenis werd aangetast door een diepe recessie onder toezicht van zijn zorgvuldig uitgekozen opvolger en voormalig stafchef, Dilma Rousseff, die werd afgezet wegens het overtreden van de begrotingsregels.

Bij het grootste corruptieonderzoek ooit in Brazilië zijn ook tientallen zakenlieden en politici betrapt op het afromen van miljarden uit dure contracten met staatsbedrijven. Lula werd berecht voor het ontvangen van onroerend goed en andere geschenken. Hij bracht 580 dagen in de gevangenis door tot zijn vrijlating in november 2019.

De Lula die opnieuw de kop opstak, is een pragmatische politicus die zweert de stijgende honger en werkloosheid te bestrijden, terwijl hij krediet doorsluist naar belangrijke industrieën om banen te creëren en solide groei te herstellen.

Hij heeft een brede centrumlinkse coalitie van 10 partijen gesmeed, terwijl hij de hand reikte naar bedrijfsleiders en voormalige vijanden.

Als running mate koos Lula zijn rivaal bij de verkiezingen van 2006, de voormalige gouverneur van Sao Paulo, Geraldo Alckmin, wiens gematigde standpunten sommige investeerders geruststellen dat Lula extreme staatsinterventie in de economie zal vermijden.

Tijdens een diner in Sao Paulo deze week verzekerde Lula meer dan 100 Braziliaanse zakenlieden - veel Bolsonaro-donateurs - dat hij fiscaal verantwoordelijk zal zijn en hun zorgen zal wegnemen. Hij beloofde buitenlandse investeringen aan te trekken door de internationale geloofwaardigheid van Brazilië als rentmeester van het Amazone-regenwoud te herstellen, waar Bolsonaro de ontbossing tot een recordhoogte in 15 jaar heeft laten stijgen.

Onverminderd zijn jaren uit het politiek spectrum, laat Lula's charisma hem net zo gemakkelijk contact maken met een kamer van de zakenelite van Sao Paulo als hij praat met hongerige pachters in het arme binnenland van Noordoost-Brazilië, waar hij geboren is. Er is geen teken van woede of wraakzucht na zijn opsluiting.

Nadat hij zijn eerste vrouw verloor aan een beroerte terwijl hij in de gevangenis zat, hertrouwde Lula vorig jaar met socioloog Rosangela da Silva, beter bekend als Janja. "Ik heb een vol leven geleefd. Ik heb geen tijd voor haat of wraak. Ik heb alleen tijd om te geloven dat morgen een betere dag zal zijn", zei hij in een campagneadvertentie.