NRA, Mutual Evaluation (ME), blacklisting, zijn termen die de afgelopen maanden vaker gebruikt zijn, maar velen beseffen nog niet of onvoldoende wat ze inhouden en wat dit voor de individuele burger betekent. Ook worden begrippen soms verwarrend uitgelegd. Het is inderdaad taaie -saaie- stof voor een leek en toch zal eenieder een fundamenteel begrip moeten hebben hiervan, simpelweg omdat het ons allen treft.

In ieder geval zal bij een mogelijke ‘blacklisting’ van Suriname helaas zelfs ‘de man van de straat’ ervaren dat dit geen goede zaak is, maar het is goed om te weten dat dit in feite niet zo ver hoeft te komen als de juiste stappen op tijd ondernomen worden, in het belang van eenieder. In een onlangs verschenen artikel heb ik gelezen dat de voorzitter van NAMLAC heeft aangegeven dat de steering council overweegt welke documenten bij de ME over te leggen.

Daardoor is bij mij de indruk gewekt dat onterecht de opvatting bestaat dat een land dat een ME ondergaat door FATF of CFATF geheel vrij is in het aandragen van informatie en hoe deze aangedragen wordt bij een ME. Theoretisch is een land vrij aangezien FATF of de CFATF geen handhavingsinstituten zijn, maar als een gunstig resultaat beoogd wordt of de negatieve gevolgen van een mogelijke blacklisting afgeketst moeten worden, dan zullen toch wel binnen de kaders van de richtlijnen van de FATF de nodige documenten en informatie overlegd moeten worden.

Wat van een land wordt verwacht, verschilt, afhankelijk van de ML, TF, proliferatie en corruptie risico’s waar het land aan wordt blootgesteld. Hierdoor is imperatief vereist dat er een NRA moet zijn gedaan op basis waarvan de risico’s voor ML, TF, Proliferatie en Corruptie zijn vastgesteld conform de voorschriften van FATF. Mutual Evaluations van de FATF/CFATF zijn diepgaande landenrapporten, waarin de uitvoering en doeltreffendheid van maatregelen ter bestrijding van ML en TF worden geanalyseerd. ME zijn peer reviews, waarbij vertegenwoordigers uit lidlanden een ander land beoordelen.

Blacklisting
Wanneer na een Mutual Evaluation landen als niet coöperatief worden aangemerkt dan kan FATF/CFATF het volgende doen:
1. FATF/CFATF publiceert jaarlijks in de openbare verklaring van de door FATF/CFATF geïdentificeerde
• landen met strategische tekortkomingen die zo ernstig zijn dat de FATF/CFATF een beroep doet haar leden en niet-leden om tegenmaatregelen toe te passen; en
• landen waarvoor de FATF haar leden oproept om verscherpte zorgvuldigheidsmaatregelen toe te passen die in verhouding staan tot de risico's die voortvloeien uit de tekortkomingen waarmee het land is verbonden.

2. In het kader van verbetering van de wereldwijde AML/CFT-compliance: bij de ongoing proces identificeert FATF/CFATF, landen met strategische zwakheden in AML/CFT-maatregelen, maar die zich op hoog niveau hebben gecommitteerd aan een actieplan dat is ontwikkeld met de FATF.
• De FATF/CFATF moedigt dan zijn leden aan om de strategische tekortkomingen die binnen deze rechtsgebieden worden vastgesteld, in overweging te nemen.
• Als een land niet voldoende of niet tijdig vooruitgang boekt, kan de FATF/CFATF de druk op het land om zinvolle vooruitgang te boeken verhogen door het over te brengen naar de openbare verklaring.
• Het document bevat ook informatie over rechtsgebieden die niet langer onderworpen zijn aan het doorlopende wereldwijde AML/CFT-complianceproces van de FATF/CFATF.

Conform de richtlijnen die FATF heeft uitgegeven met betrekking tot de ME is het van eminent belang dat het land dat meedoet aan de ME ruim 6 maanden voordat de ‘on-site visit’ plaatsvindt de minimaal volgende informatie en documenten beschikbaar heeft:
1.    De Technical-Compliance Analyse en rating per FATF – aanbeveling voor het land. Ook afschriften van geldende AML/CFT-wetgeving en eventuele reeds ingediende amendementen zullen beschikbaar moeten zijn;
2.    De questionnaire ten aanzien van de technical-compliance zoals in annex 1 van de FATF Guide voor ME;
3.    De Effectiveness-analyse en de rating van het land;
4.    De risicoanalyse van het land;
5.    Het strategisch plan met een tijdlijn ter bestrijding c.q. voorkoming van de nationale risico’s.

Nu er reeds een NRA is gedaan en de aanbevelingen reeds bekend zijn, is het nu aan de regering om hierop in te spelen en wel op zodanige wijze dat Suriname alle andere noodzakelijke documenten en informatie beschikbaar heeft vooruitlopend op de ME in maart 2022.

Langs deze weg doe ik thans een dringend beroep op de regering om niet lichtvaardig of talmend hiermee om te gaan en tijdig en resoluut ernaartoe te werken dat spoedig vooruitgang geboekt wordt in het mitigeren van de risico’s op het gebied van ML, TF, Proliferatie en Corruptie voor Suriname.

Mr. Nailah U. van Dijk CAMS, AMLCA
AML/CFT Compliance Specialist

(bronvermelding in uitgebreid document)


Documenten: