Het Hof van Justitie maakt zijn borst al nat voor meer corruptiezaken. Het hof is wachtende op de regering om de zes nieuwe rechters te beëdigen. Twee van hen zullen worden ingezet in de strafsector. (Foto: Ranu Abhelakh)
Het Hof van Justitie heeft kennisgenomen van de instelling van de nieuwe anticorruptie-unit binnen het Openbaar Ministerie (OM). Het aantal corruptieschandalen wordt groot ingeschat door de regering. De onderzoeken kunnen leiden tot toename van vorderingen voor een gerechtelijk vooronderzoek (gvo) door de rechter-commissaris (rc). Bij het hof maakt men de borst al nat. “Er is al een extra druk op de rc met alle extra strafzaken”, zegt waarnemend hofpresident Iwan Rasoelbaks aan Starnieuws.

“Als we de komende twee tot drie jaren niet meer rechters erbij krijgen, zal het gevolg hiervan zijn dat de capaciteit aan rechters op een andere manier ingezet zal moeten worden om de druk op de rc’s en de strafrechters wat te verlichten”, legt Rasoelbaks uit. Hij hoopt daarom ook dat de ‘Rechter in Opleiding’ – Rio-opleiding straf- en de opleiding tot schrijfjurist straf, snel van start kunnen gaan nadat de EU-middelen zijn goedgekeurd. De extra druk op de rechters die fungeren als rc is vooral in complexe gvo-zaken te merken. “Die cases kunnen veel lees- en onderzoekwerk voor de rc omvatten.” 

Binnenkort wordt het hof met zes nieuwe rechters versterkt. Twee van hen zullen worden ingezet in de strafsector, waarvan één rechter bij de unit rc. “Twee rc’s, misschien zelfs drie zullen zich toeleggen op de extra werkzaamheden met betrekking tot wat de vervolging van de rc vraagt.” Er wordt constant gepuzzeld met de werkverdeling van rechters in de verschillende units. “Nu doen we er alles aan om tenminste één extra rc te hebben, zodat die het gros van de reguliere zaken als bewaringen en toetsingen zou kunnen afwikkelen”, zegt de hofpresident.

Geen extra financiële druk
De toename van de (ingewikkelde) corruptieonderzoeken zal geen extra druk leggen op de financiële situatie van het hof. Rasoelbaks is daar vrij nuchter over: de rc werkt op vordering van het OM. Aangezien het OM vordert is het alleszins gerechtvaardigd dat het met alle ‘equipement’ en deskundigen komt. Het OM c.q. het Ministerie van Justitie en Politie staan in voor de betaling van die deskundige, die de rc, de strafrechter of het hof verkiest om van advies te dienen. Advocaten van verdachten komen vaak ook met eigen deskundigen.

Om het hoofd te bieden aan alle complexe zaken, is het hof constant bezig met interne scholing. De daartoe geïdentificeerde onderwerpen in de strafsector worden aangegrepen om de kennis van de rechters op peil te houden door middel van trainingen en cursussen. “Het heeft niets te maken met een specifieke case, maar met het juridisch denkkader, om de rechters aan te scherpen.” Daarnaast wordt er ook gekeken of er al rechtspraak is over dat specifieke onderwerp binnen de rechtsfamilie. Deze trainingen en cursussen drukken wel op het budget van het hof en worden jaarlijks begroot, licht Rasoelbaks toe.

Persrechters
De hofpresident is zich ervan bewust dat de samenleving vooral de grote corruptieschandalen met belangstelling volgt. Zodra de zes nieuwe krachten binnen zijn, zal het hof weer kijken naar het instituut van persrechter. De twee rechters die geïdentificeerd zijn als persrechter, zitten in de unit handel en unit kortgeding en zijn op dit moment druk bezet. “We zullen nagaan hoeveel tijd ze kunnen inruimen om hun persrechterschap uit te oefenen. Het is een kwestie van plannen en reschedulen.”

Intern wordt ook nagegaan of de bijzondere rechtscolleges, zoals de Krijgsraad en de tuchtcolleges ook gebruik willen maken van de persrechters en de persunit van het hof. Die colleges organiseren hun zaken zelfstandig en geven naar eigen inzicht informatie of niet. Het hof kan hen geen verplichting daarover opleggen, benadrukt de hofpresident. “Het moment dat zij ons voorstel adopteren en afhankelijk van de noodzaak en behoefte aan informatie binnen de samenleving, zullen wij dit deel ook uitzetten.”