Column: Moengo

Moengo, een stad in wording, heeft grote geesten voortgebracht. Internationaal bekende zangers als Max Nijman en Oscar Harris, schrijver-dichter Gerrit Barron, componist en radiopersoonlijkheid Harold Gessel zagen daar het levenslicht. Dat geldt trouwens ook voor de huidige voorzitter van De Nationale Assemblee, Marinus Bee.

En toen was er plotseling sprake van burgerlijke ongehoorzaamheid in Moengo. De Oost-Westverbinding werd tijdelijk afgesloten. Er werd geprotesteerd tegen de uitgifte van gronden bij het stafdorp aan buitenstaanders in plaats van deze te gebruiken voor collectieve activiteiten ten behoeve van Moengonezen. 

Moengo ooit de parel van het oosten was na het vertrek van de Suralco en de Binnenlandse Oorlog in menig opzicht een schim van wat het ooit was geweest. Terwijl velen Moengo verlieten zag Marcel Pinas, geboren in Pelgrimkondre - op een steenworp afstand van Moengo - juist daar een uitdaging liggen. Na succesvolle studiejaren in Kingston, Jamaica, en in Amsterdam keerde hij in 2008 terug naar Suriname. In 2009 kreeg hij in Moengo van de Suralco toestemming te mogen werken in de linkervleugel van het oude ziekenhuis. Hij begon via zijn stichting Kibi uiteenlopende kunst en cultuurprojecten voor en met de bevolking uit te voeren.  

Velen in Moengo waren slachtoffer van de Binnenslandse Oorlog, andere waren erg getraumatiseerd. Allen waren door opeenvolgende regeringen aan hun lot overgelaten. Met zijn werk nam Pinas de overheid werk uit handen. Marcel Pinas, die ver buiten de Surinaamse grenzen het ene na het andere succes heeft geboekt, wilde ook in Moengo zijn licht laten schijnen. Aan het leven van velen weer of meer zin geven. Onvermoeibaar ging hij aan de slag met medewerkers uit Moengo, Paramaribo en het buitenland. Het noeste werk wierp zijn vruchten af. Naast veel nieuwe kunst- en cultuuruitingen probeert de Stichting met de slogan 'Kibri a kulturu', de Aukaanse kunst te behouden. 

In 2019 – dus na 10 jaar arbeid - waren de resultaten duidelijk zichtbaar: Een Tembe Art Studio, een Contemporary Art Museum Moengo en een Expositieruimte met kunst op internationaal niveau. Maar het culminatiepunt – de kers op de taart - was voor velen het Moengo Festival of Visual Arts. Dit festival genoot niet alleen internationale bekendheid, maar was economisch en sociaal van onschatbare waarde voor de bewoners van Moengo. De ruim 3.500 personen uit binnen- en buitenland die jaarlijks dit Festival bezoeken moeten toch ergens verblijven, zich voeden, souvenirs kopen en ga zo maar door. Maar belangrijker is toch wat zo’n internationaal festijn doet met het zelfbewustzijn van de bewoners; met name de jonge Moengonees.

Wie dacht dat de toenmalige regering blij zou zijn met dit succes heeft het mis. De herdenking van het tweede lustrum werd een rampjaar voor Kibi. In september werden door het ministerie van Sport en Jeugdzaken vakantiejobbers gemobiliseerd – lees misbruikt - om te protesteren tegen de stichting. Het valse argument dat werd gebruikt was dat in de locatie waar Kibi bezig is een middelbare school moest komen. 

Onder hetzelfde mom dat er een middelbare school moet worden gevestigd in die locatie heeft de toenmalige dc zich als cultuurbarbaar ontpopt. Met een breekijzer werden – notabene tijdens het bezoek van 2 ministers aan Moengo - deuren opengebroken om zich toegang tot de locatie te verschaffen. Naderhand zagen medewerkers van Kibi kostbare schilderijen liggen nabij de expositieruimte. 

Werd ook niet deze dc ooit burger ‘moeder’ genoemd? Dwazer kan het niet. Wat een affront aan echte moeders. Het is te hopen dat deze zogenaamde burger ‘moeder’ - indien ze dat nog niet gedaan heeft - ooit haar verontschuldigingen aan stichting Kibi en de totale Moegonese bevolking zal aanbieden. Want door haar barbaars optreden kon na zes opeenvolgende succesvolle jaren in 2019 het Moengo Festival geen voortgang vinden. Foetsie alle inkomsten voor de Moegonese bevolking.

Het is tegen deze achtergrond dat ik de woede van de Moengonezen kan begrijpen, die overgingen tot het afsluiten van de Oost-Westverbinding. De woede wordt alleen maar begrijpelijker als we moeten constateren dat ruim een jaar na het bruut asociaal en cultuurbarbaars optreden van de dc er geen middelbare school in Moengo is gekomen. Tot overmaat van ramp werden door die cultuurarme regering ondanks toezeggingen aan de Moengonezen gronden bij het stafdorp aan vrienden toegewezen. 

De huidige regering heeft toegezegd deze uitgiften te zullen terugdraaien. Het is te hopen dat dat spoedig gebeurt. Voorts hopen wij dat dit ongeciviliseerd handelen naar cultuurwerkers toe nooit meer zal plaatsvinden. Maar bovenal dat bij uitgifte van grond allereerst en bovenal gedacht wordt aan het verbeteren en veraangenamen van het leven van mensen die ter plekke wonen en niet van personen waarvan het hebben en hebben en hebben het doel van hun leven is.

Hans Breeveld