Het is geenszins toepasselijk wanneer iemand een titel wegens verdiensten verkrijgt (eretitels) deze gebruikt als een academische graad. Omdat ook ons onderwijssysteem volgens het concordantiebeginsel is overgenomen van Nederland gebruiken wij nog steeds titels zoals deze verworven worden op onder andere Nederlandse hogescholen en universiteiten. 

De inhoud en structuur van de programma’s op de instellingen in de genoemde landen zijn vaak niet dezelfde. Zo is bijvoorbeeld de hoofdakte behaald na 1983 in Suriname niet geldig in Nederland. Op de site van de rijksoverheid van Nederland kunt u een gedetailleerd overzicht verkrijgen van het BaMa-stelsel dat in 2002 in Nederland is ingevoerd. Het is bijvoorbeeld mogelijk zowel op een hogeschool als universiteit een bachelor- en masteropleiding af te ronden. Om de masteropleiding op een universiteit te vervolgen, moet een hbo-bachelor vaak eerst een schakelprogramma volgen. 

Het onrechtmatig voeren van een titel in Nederland is strafbaar! Aan de gevoerde titel kan men onmiddellijk zien of het om een hbo of universitair verkregen titel gaat. Als er een verdenking bestaat dat iemand onrechtmatig een beschermde titel voert, kan aangifte worden gedaan bij de politie. De titels professor en eredoctoraat zijn geen academische graden. Professor is een aanspreektitel voor iemand die als hoogleraar verbonden is aan een universiteit. Overigens zijn er verschillende soorten hoogleraren. Hier ga ik in dit kader niet verder op in. Door te googelen kunt u nader geïnformeerd worden hieromtrent. 

Wanneer iemand een eredoctoraat verkrijgt voor bijzondere prestaties buiten het academische veld, bijvoorbeeld in de politiek dient de vermelding h.c. (‘honoris causa’) vermeld te worden bijvoorbeeld mr. h.c. Jagernath Lachmon en of dr. h.c. ir. Ashwin Adhin. Omdat men nogal 'titelgek' is in Suriname worden titels, titulatuur alsmede onderscheidingen willekeurig benut wellicht eveneens om ons te imponeren. Maar eigenlijk is er soms idem dito sprake van fraude! Voorts schijnt er een soort 'wildgroei' te zijn ontstaan in Suriname. Zo zien wij dat mensen die nooit een academische opleiding hebben afgerond allerlei hoge academische graden voeren. 

In Nederland bestaan er diverse wetten die het voeren van titels, titulatuur alsmede onderscheidingen sanctioneren. Hier horen tevens bepaalde geregistreerde beroepen bij zoals Accountant-Administratieconsulent (AA) en Registeraccountant (RA). De NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie) toetst de titel (volgens de wet) aan de referentielijst internationale herkenbaarheid. De titels dr., bc., ing., drs., mr., en ir., worden voor de naam geplaatst alle andere achter de naam. Overigens valt op dat de sterk verouderde aanschrijfvormen eveneens willekeurig worden gebruikt in ons land. 

Er bestaat een onderscheid in rang, functie of ambt tevens in de adressering alsmede titulatuur in de aanhef boven een brief. Bij een minister is de titulatuur in de adressering Zijne/Hare Excellentie en de aanhef boven een brief Hooggeachte heer/mevrouw. Deze vorm geldt evenzo voor de president van Suriname. Bij Taaladvies kunt u de titulatuur zoals deze gebezigd wordt in Nederland raadplegen. Het is overigens in Nederland de laatste decennia steeds minder gebruikelijk om titels in de dagelijkse praktijk te gebruiken! Wellicht kan bij adressering en de aanhef nog rekening mee worden gehouden.

Het Nederlandse decoratiestelsel telt tal van onderscheidingen die navenant door Suriname zijn overgenomen. De meest bekende onderscheidingen zijn de Militaire Willems-Orde, de Orde van de Nederlandse Leeuw en de Orde van Oranje-Nassau. Het verkrijgen van een Koninklijke onderscheiding is aan hele strenge voorwaarden verbonden. Een van de voorwaarden is of betrokkene van onbesproken gedrag is. Een voorstel voor een onderscheiding wordt gedaan bij de burgemeester in de woonplaats van de persoon die dit na een uitgebreid onderzoek doorstuurt naar de commissaris van de koning daarna gaat het naar het Kapittel voor de Civiele Orden vervolgens naar de minister die het aangaat. Bij een positieve beslissing wordt een voordracht tot verlening van een koninklijke onderscheiding gedaan aan Zijne Majesteit de koning.

In Suriname dient nog een onafhankelijke overheidsorganisatie opgezet te worden die als screeningsautoriteit de betrouwbaarheid van personen alsmede organisaties beoordeelt. Daarbij wordt gekeken naar zowel het justitieel verleden als de integriteit. Voor een veilige samenleving is een dergelijke organisatie wellicht onder supervisie van de procureur-generaal onontbeerlijk. Uiteraard dienen vóór de inauguratie de president alsmede vicepresident aan een strenge screening  - aangevuld met bijvoorbeeld een milieu- en integriteitsonderzoek - onderworpen te worden. 

Overigens hoeven mensen niet hun leven lang achtervolgd te worden met begane strafbare feiten. In een wet kan hieromtrent het één en ander nader geregeld worden zoals zulks in Nederland al het geval is. Uiteraard dienen voor het verkrijgen van een onderscheiding eveneens adequate regels afgesproken te worden. Nu kan iemand met een strafblad die een aantal keren bloed heeft gedoneerd al een Surinaamse onderscheiding wegens deze verdiensten in ontvangst nemen. Het is raadzaam hier aanvullende strengere (internationale) voorwaarden aan te verbinden.

Robby Roeplall