toespraak aangekondigd dat de buitengrenzen van het Schengengebied vanaf dinsdag 12.00 uur zullen sluiten.
Met het
officiële dodental in Italië nu boven de 1.800 en het aantal gevallen dat snel
rond het continent groeit, heeft de crisis de verdeeldheid in de 27 leden
tellende Europese Unie (EU) aan het licht gebracht. Sommige landen hebben
grenscontroles ingevoerd in wat normaal gesproken de Schengenzone van Europa
met open grenzen is, terwijl andere hebben geweigerd om medische gegevens of
apparatuur te delen.
De oproepen
tot eenheid vanuit Brussel lijken tot nu toe aan dovemansoren gericht. Beelden
bij kruisingen in Europa tonen voertuigen in lange rijen die wachten om de
onzichtbare grenzen over te steken. "Hoe minder reizen, hoe meer we het virus kunnen bevatten. Daarom ...
stel ik aan de staatshoofden en regeringsleiders voor om tijdelijke beperkingen
in te voeren op niet-essentiële reizen naar de EU '', zei Ursula von der Leyen,
de voorzitter van de Europese Commissie. "Deze reisbeperkingen moeten
gedurende een eerste periode van 30 dagen gelden, maar kunnen indien nodig
worden verlengd."
Leiders van
EU-lidstaten zullen de voorstellen vandaag bespreken tijdens een
videoconferentie. Diplomatieke bronnen zeiden dat ze werden gesteund door Macron, die heeft aangedrongen op gecoördineerde
Europese actie.
"Etalage aankleding"
Het plan zou
betrekking hebben op 30 landen: alle EU-lidstaten met uitzondering van Ierland,
evenals IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Lichtenstein, die deel uitmaken van
de Schengenzone, hoewel ze geen deel uitmaken van de Europese Unie.
Groot-Brittannië,
dat de EU in januari verliet, en Ierland zouden onafhankelijk moeten beslissen
of het in de pas zou gaan door hun grenzen af te sluiten. Maar hun onderdanen
zouden het recht behouden om intussen naar Europa te reizen, aldus EU-ambtenaren.
Van
Portugal in het westen tot Hongarije in het oosten, Europese landen hebben de
grenscontroles eenzijdig aangescherpt, waardoor eerder op maandag vanuit
Brussel een waarschuwing werd geactiveerd dat chaotische maatregelen de
voedsel- en medicijnvoorraden zouden kunnen schaden en de crisis zouden
verergeren.
De
voorstellen over het sluiten van de buitengrenzen van Europa voor
buitenlanders, waaronder een hele reeks vrijstellingen, werden door sommigen
gezien als een poging van Brussel om de controle te krijgen. “We weten wel dat de dreiging al binnen zit,
de dreiging komt niet meer van buitenaf. Het gaat dus meer om politieke
boodschappen '', zei een EU-functionaris die persbureau Reuters verzocht om
anonimiteit.
Charles
Grant, directeur van de denktank van het Centre
for European Reform, was het daarmee eens. Hij beschreef de voorstellen
als "het aankleden van een etalage ... om de schaamte van lidstaten die hun
grenzen voor elkaar sluiten, te verdoezelen." Hij zei: "Ik zie de
mogelijke voordelen niet."
Elders in Europa
Spanje is om middernacht
begonnen met controles aan de landgrenzen. Alleen Spaanse staatsburgers,
inwoners en speciale gevallen zijn in het land toegestaan. De Spaanse
regering heeft haar 47 miljoen inwoners zaterdag gedeeltelijk opgesloten als
onderdeel van een noodtoestand van 15 dagen. Mensen mogen het huis niet uit,
behalve om essentiële benodigdheden en medicijnen te kopen of om te werken.
Italië, het zwaarst getroffen
land buiten China, waar het virus is ontstaan, heeft meer dan 20.000 gevallen
en heeft meer dan 1.800 sterfgevallen genoteerd. Premier Guiseppe Conte
vertelde de krant Corriere della Sera
dat de schade door het virus "ernstig en wijdverbreid" zou zijn. Hij
voegde eraan toe: "Na het coronavirus zal niets meer zijn zoals voorheen,
we zullen moeten gaan zitten en de handelsregels en de vrije markt
herschrijven".
"De
realiteit is dat een groot deel van de Nederlandse bevolking ziek wordt, dat is wat experts
ons vertellen", zei de Nederlandse premier Mark Rutte. Het wordt een
moeilijke tijd, maar samen komen we er wel doorheen." Het aantal
bevestigde coronavirusinfecties in Nederland is maandag gestegen met 278 tot
1.413 en het dodental staat al op 24.
Nederland
heeft zondag een breed scala aan beperkende maatregelen opgelegd om
verspreiding van Covid-19 te voorkomen, waaronder sluiting van winkels,
scholen, sportfaciliteiten en restaurants tot 6 april. "In al deze
onzekerheid is één ding volkomen duidelijk: de taak waar we voor staan is
immens, en we moeten dit doen met 17 miljoen mensen", zei Rutte.
"Probeer voor elkaar te zorgen."
In Frankrijk
zijn de komende twee weken enkel strikt noodzakelijke verplaatsingen
toegelaten. Macron lijkt daarmee de maatregelen
die sinds vorige week in buurland Italië gelden, over te nemen. Het is toegestaan om boodschappen te doen
"met discipline en door een meter afstand in acht te nemen," zei
Macron in een televisietoespraak. Frankrijk
had maandag 21 nieuwe sterfgevallen door het coronavirus, wat het totaal op 148
brengt. Het aantal besmettingen in het land is gestegen tot 6.633.
Griekenland sluit alle
winkels, bars, apotheken en benzinestations en zet alle aankomsten uit het
buitenland 14 dagen in quarantaine.
De Tsjechische autoriteiten
hebben een gebied in het oosten van het land afgesloten - Unicov, Cervenka en
Litovel.
Polen heeft alle binnenlandse
vluchten opgeschort na soortgelijke maatregelen op het gebied van
internationaal lucht- en treinverkeer.
Georgië verbood alle
buitenlanders het land binnen te komen.
Servië heeft de noodtoestand
uitgeroepen. Het heeft door het coronavirus de parlements-, gemeenteraad- en provinciale
verkiezingen, die gepland waren voor 26 april geschrapt. Ze worden verplaatst naar een
nog te bepalen datum.
De hoofdstad
van Oekraïne, Kiev,
sluit vanaf vandaag restaurants, cafés en bars en beperkt verkeer naar andere
steden.
Denemarken heeft de grenzen
al gesloten.