Nieuwe ontwikkelingskansen voor Matawai

De Matawai kunnen in ruil voor het beschermen van de natuur in hun leefgebied, inkomsten verkrijgen. Hierdoor hoeven zij niet aangewezen te zijn op grootschalige houtkap of goudwinning. Vertegenwoordigers van deze gemeenschap praten sinds deze week met natuur- beschermingsorganisatie Conservation International Suriname (CIS) over de mogelijkheid om het Matawai gemeenschapsbos in Boven-Saramacca te transformeren naar een zogenaamd community conservation area.

CIS heeft Richard Rice ingeschakeld, een internationale expert op het gebied van natuurbehoud. Rice onderzoekt momenteel wat voor de Matawai de mogelijke inkomsten kunnen zijn voor het intact houden van hun bos, versus de vergoeding voor het grootschalig laten kappen van bomen. De komende tijd zullen de Matawai gemeenschap onder leiding van granman Valentijn en CIS een serie krutu’s organiseren, om de ontwikkelrichtingen voor het gemeenschapsbos verder te bespreken en onderzoeken.

Ontwikkelingskansen
Aanleiding tot dit overleg een weg die momenteel wordt aangelegd naar het Matawaigebied. De weg, die over enkele weken af moet zijn, zal ervoor zorgen dat Pusugrunu en de omringende dorpen voor het eerst per auto bereikbaar zullen zijn. Granman Leslie Valentijn van de Matawai gelooft dat de weg zijn gemeenschap structurele kansen biedt op betere scholing en de ontwikkeling van toerisme. Tegelijkertijd vergemakkelijkt de weg de komst van goudzoekers, jagers en houtkapbedrijven. Dit biedt de Matawai kans op inkomsten, maar het vormt ook een risico op aantasting van de natuur in het gebied, zegt de voorlichting van CIS.

Het ministerie van Regionale Ontwikkeling (RO) heeft onlangs ontwikkelingsrechten verleend aan de Matawai voor het gebied rond het bovenste gedeelte van de Saramaccarivier. In dat gemeenschapsbos kunnen de Matawai nu rechtmatig houtkapconcessies verkopen aan houtkapbedrijven. Zonder een weg om het hout af te voeren, zou grootschalige houtkap niet rendabel zijn, maar nu behoort dat wel tot de mogelijkheden.

Op langere termijn kan het intact houden van hun gemeenschapsbos, voor de Matawai inkomsten opleveren vanuit internationale financieringsstelsels die klimaatverandering moeten tegengaan. Omdat het nog enkele jaren kan duren voor dergelijke inkomsten beschikbaar komen, wil CIS alvast op zoek gaan naar andere inkomstenmogelijkheden voor de Matawai.

Het Matawaigebied grenst aan het Centraal Suriname Natuur Reservaat (CSNR). CSNR is het grootste wettelijk beschermde reservaat van Suriname en het is bijna zeker dat grootschalige houtkap in het naburige Matawai gemeenschapsgebied ook de integriteit van het CSNR in gevaar brengt. In dit natuurreservaat komen dierenpopulaties voor, die wereldwijd bedreigd zijn, zoals de jaguar, het reuzengordeldier, de reuzenotter, de tapir, de luiaard, alle acht apensoorten van Suriname, de harpijarend en de kleurrijke oranje rotshaan. CSNR is sinds 1998 een beschermd gebied en het werd in 2000 door UNESCO uitgeroepen tot Werelderfgoed, meldt CIS.