De Venezolaanse oppositieleider Maria Corina Machado is te zien op een laptopscherm tijdens een virtuele persconferentie in Caracas, Venezuela. (Foto's: Reuters)
De Venezolaanse oppositieleider Edmundo Gonzalez verschijnt op het Puerta del Sol-plein om zijn steun te betuigen aan het protest tegen de verkiezingsuitslag in Venezuela.

De Europese Unie heeft haar hoogste mensenrechtenprijs toegekend aan de Venezolaanse oppositieleiders Maria Corina Machado en Edmundo Gonzalez Urrutia. Het Europees Parlement maakte donderdag de winnaars van de Sacharovprijs voor de vrijheid van denken bekend, waarbij Machado en Gonzalez werden geëerd voor "het vertegenwoordigen van de bevolking van Venezuela die strijdt voor het herstel van vrijheid en democratie".

Machado deed mee als democratische oppositiekandidaat bij de presidentsverkiezingen van 2024 in Venezuela, maar werd door de regering gediskwalificeerd. Gonzalez, die zich nog nooit eerder kandidaat had gesteld, nam haar plaats in.

"Edmundo en Maria zijn blijven vechten voor een vrije, eerlijke en vreedzame machtsoverdracht en hebben onverschrokken de waarden hoog gehouden die miljoenen Venezolanen en dit parlement zo dierbaar achten: rechtvaardigheid, democratie en de rechtsstaat", aldus parlementsvoorzitter Roberta Metsola.

De Nationale Kiesraad zei dat de zittende Nicolas Maduro herkozen werd met 51 procent van de stemmen – zijn derde overwinning sinds hij in 2013 voor het eerst president werd na de dood van zijn mentor, voormalig president Hugo Chavez.

Maar de oppositie zei dat de resultaten gemanipuleerd waren, en beweerde dat Maduro slechts 30 procent van de stemmen had gewonnen en dat Gonzalez de echte winnaar was.

Er braken protesten uit, waarbij de vrijgave van de verkiezingsresultaten door individuele stembureaus werd geëist.

Maduro's regering reageerde met een brute aanpak van oppositiedemonstranten en leiders, waardoor velen hun toevlucht moesten zoeken in buitenlandse ambassades.

Gonzalez zat een maand lang ondergedoken en zocht zijn toevlucht bij de Nederlandse ambassade in de Venezolaanse hoofdstad, gevolgd door de Spaanse ambassade, en vluchtte uiteindelijk in september naar Spanje.

Donderdag prees Gonzalez de "diepe solidariteit" van Europa met zijn land en schreef op X dat de prijs "de diepe solidariteit van de volkeren van Europa met het Venezolaanse volk en hun strijd om de democratie te herstellen belichaamt".

"De strijd is nog niet voorbij. Het regime blijft politieke verandering blokkeren en begaat steeds meer mensenrechtenschendingen en misdaden tegen de menselijkheid", voegde hij toe in zijn verklaring. "Democraten, binnen en buiten Venezuela, moeten samenwerken om het soevereine mandaat van het Venezolaanse volk te laten respecteren."

De EU-prijs, vernoemd naar de Sovjet-dissidente Nobelprijswinnaar voor de Vrede Andrei Sacharov, werd in 1988 in het leven geroepen om personen of groepen te eren die mensenrechten en fundamentele vrijheden verdedigen.

Vorig jaar gaf het parlement de prijs aan de Iraanse Mahsa Amini, die stierf in politiehechtenis na arrestatie wegens het overtreden van de verplichte hijab-regels, en aan de "Woman, Life, Freedom"-beweging in Iran.