Boeren krijgen in het veld training door deskundigen van CELOS. Zij doen kennis op over farm-management en technieken voor bodemonderzoek. (Foto: CELOS)
“Deze trainingen moeten niet stoppen en moeten vaker verzorgd worden, want meten is weten. Als je kijkt naar een land als China begeleiden topdeskundigen de landbouwers op het veld. Nu dat experts van CELOS ons bijstaan, gaan we grote stappen maken om meer en kwalitatief te produceren.” Dat verzekert de enthousiaste Dennis Parmo, landbouwer van Commewijne.

Hij en tientallen andere landbouwers van Commewijne, Saramacca en Nickerie hebben de voorbije dagen in hun desbetreffende districten landbouwtrainingen gevolgd van het Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek in Suriname (CELOS). Het gaat om kennis en vaardigheden over onder andere farm-management en technieken voor bodemonderzoek.

Het trainingsprogramma vindt plaats met ondersteuning van het Suriname Agriculture Market Acces Project (SAMAP), dat equipment heeft overgedragen aan deze boeren. De bedoeling is om de landbouwproductie te verhogen en te verbeteren, waardoor de toegang tot afzetmarkten toeneemt.

Ook Henk Donk, eigenaar van ZuDo Tropical Fruits in Saramacca, die alleen zuurzak teelt, is lovend over de trainingen.  Hij apprecieert vooral de onderzoekskills van CELOS. De instantie heeft samen met hem een schimmelziekte bestreden, die zijn aanplant had aangetast. “CELOS heeft de ziekte geïdentificeerd en ik kon toen het probleem oplossen. Hoe ik dat heb gedaan, wil ik even nog niet verklappen”, zegt hij lachend.

De gedreven Parmo wijst erop dat veel landbouwers geen hoge schoolopleiding hebben genoten of ze hebben geen landbouw gestudeerd. De boeren hebben hun kennis en vaardigheden aangeleerd van onder andere overleveringen. “Ik vind het top dat we worden geüpgraded en dat is echt op zijn plaats”, zegt de boer. Hij weet dat landbouwers snakken naar informatie over landbouw, aangezien deze wetenschap dynamisch is. Innovatieve trainingen zijn een must. “Daarom zijn de buitenlandse boeren mijlen verder ontwikkeld in vergelijking met ons. Dat we nu de basiskennis krijgen om bijvoorbeeld een bodemanalyse te doen, stellen we zeer op prijs”, stelt de landbouwer.

In het verlengde hiervan zegt Parmo dat op basis van het resultaat van het bodemonderzoek er onnodige investeringen voorkomen kunnen worden. Hierdoor kan verlies of geldverspilling vermeden worden. “Want tenslotte moeten we winst maken, want landbouw is business”, argumenteert de landbouwer. Hij doet ook een beroep op de boeren om actief naar informatie te zoeken en deskundigen te raadplegen.

Donk accentueert dat bij landbouw veel meer komt bij kijken dan alleen veldwerk. “Een boer dient al zijn kosten te calculeren zoals zijn eigen arbeid. Sommige mensen zijn niet bewust van een goede financiële administratie.” Daarnaast moet een landbouwer nauwkeurig nagaan of er afzet is voor zijn gewassen. “Je mag niet opgescheept zitten met je groenten”, waarschuwt Donk.

Bij Natachia de Sanders, secretaris van Saramacca Fruit en Groenten Coöperatie, is opgevallen dat de landbouwers heel veel behoefte hebben aan informatie. Zij zal hen attenderen om alle sessies te volgen, waardoor ze professioneler aan de slag kunnen. “Soms laten landbouwers hun groenten verrotten, omdat ze vasthouden aan een bepaalde prijs. Ze vertikken het om de prijs te verlagen terwijl die nog winstgevend is”, zegt De Sanders.  

De coöperatie is ook in aanmerking gekomen voor landbouwmachines zoals een tractor en kettingzagen. Voor De Sanders is het belangrijk dat werktuigen niet worden overbelast vanwege onwetendheid en omarmt de deskundige hulp van het CELOS. Bij de coöperatie dient elke landbouwer een vergoeding te betalen voor het gebruik van de landbouwmachines. Het geld is om de equipment te onderhouden. “We kunnen hiervoor niet wachten op de overheid, om weer een grant te geven. Je hebt al een machine gekregen en je dient die in een goede staat te houden”, stelt De Sanders. 

Directeur Soedeshchand Jairam van het CELOS is ervan overtuigd dat de trainingen een enorme boost is voor de boeren. Het toepassen van nieuwe technologie is noodzakelijk om de productiviteit op te voeren en de landbouw aantrekkelijk te maken. “Landbouwonderzoek en voorlichting gaan samen. Vandaar dat de communicatie met het veld gestructureerd zal worden”, benadrukt Jairam.