Imran Khan en zijn vrouw Bushra Bibi ondertekenen de documenten na het betalen van hun borgtocht in juli 2023. (Getty Images)
Imran Khan en zijn vrouw Bushra Bibi zijn tot veertien jaar gevangenisstraf veroordeeld, de tweede straf in twee dagen tijd tegen de voormalige premier van Pakistan. Het echtpaar werd veroordeeld wegens het illegaal profiteren van staatsgiften – slechts een week voor de algemene verkiezingen waarin hij niet meer actief mocht zijn.

Khan, die in 2022 door zijn tegenstanders als premier werd afgezet, zit al een gevangenisstraf van drie jaar uit wegens corruptie.

Hij heeft gezegd dat de talrijke zaken tegen hem politiek gemotiveerd zijn.

De rechtszaak van woensdag draaide om beschuldigingen over staatsgeschenken die hij en zijn vrouw ontvingen tijdens hun ambtsperiode, terwijl de zaak van dinsdag – waarvoor hij tot tien jaar werd veroordeeld – wegens het lekken van geheime staatsdocumenten was. Er wordt gedacht dat de twee straffen gelijktijdig zullen lopen, hoewel dat niet is bevestigd.

De rechtbank heeft het echtpaar ook veroordeeld tot het betalen van een boete van ongeveer 1,5 miljard roepies (US$ 5,3 miljoen).

Khan's Pakistaanse Tehreek-e-Insaf (PTI)-partij zei ook dat de veroordeling hun leider verder verbiedt van toekomstig politiek werk: hij zal voor tien jaar worden gediskwalificeerd voor het bekleden van een openbaar ambt.

De advocaten van Khan zeiden dat ze in beide zaken beroep zouden aantekenen bij het Pakistaanse Hooggerechtshof.

De voormalige premier en internationale cricketster zit sinds augustus vorig jaar vast, toen hij werd gearresteerd . Hij zat voornamelijk in de Adiala-gevangenis in Rawalpindi.

Zijn vrouw Bushra Bibi, die in voorarrest had gezeten, heeft zich woensdag in de gevangenis aangegeven. Ze heeft zich tijdens hun ambtsperiode doorgaans onopvallend gehouden. De twee trouwden in 2018, maanden voordat Khan tot premier werd gekozen.

In de zogenaamde Toshakhana-zaak (de staatskas) hadden beiden krachtig de beschuldigingen ontkend die de Pakistaanse anti-corruptiewaakhond tegen hen had geuit, namelijk dat zij voor persoonlijk gewin ontvangen staatsgeschenken hadden verkocht of bewaard. Dergelijke geschenken omvatten een sieradenset van de kroonprins van Saudi-Arabië.

De PTI heeft de zaken tegen Khan als nep bestempeld, met het argument dat de processen onder dwang plaatsvonden in "kangoeroe-rechtbanken", waar de procedures overhaast werden uitgevoerd. Zijn advocaten hebben gezegd dat hij geen kans heeft gekregen om zichzelf te verdedigen, terwijl verslaggevers bij de rechtbank zeiden dat noch Khan noch Bibi – noch hun juridische team – in de kamer waren toen de straffen werden uitgesproken.

Het zei dat de zaak van woensdag "weer een trieste dag in de geschiedenis van ons rechtssysteem" inluidde, waarbij werd beweerd dat de rechterlijke macht "ontmanteld" werd en dat de beslissing verwant was aan "een vooraf bepaald proces". De Pakistaanse rechterlijke macht handhaaft zijn onafhankelijkheid.

Volgens dr. Farzana Shaikh, associate fellow bij het Azië-Pacific-programma van Chatham House, kan de timing van de straffen worden gelezen als een garantie van het establishment dat "Imran Khan absoluut op geen enkele manier op tijd kan zijn voor de verkiezingen".

"Hij heeft in de gevangenis gezeten, maar herinner je dat de eerste van deze straffen hem werd opgelegd wegens corruptie en dat een hogere rechtbank de straf feitelijk heeft opgeschort omdat dat deze vol gaten zat", vertelde ze aan de BBC.

Maar het zou ook een poging kunnen zijn om zijn aanhangers te demoraliseren. "Dat is natuurlijk een grote gok," voegde Shaikh eraan toe. "Het zou zijn basis kunnen versterken en zijn aanhangers met kracht naar voren kunnen brengen."

Khan zelf zei dinsdag tegen zijn volgers dat ze "wraak moesten nemen voor elk onrecht met hun stem op 8 februari en tegelijkertijd vreedzaam moesten blijven" in een verklaring op zijn X-account (voorheen Twitter).

Zelfs voordat de laatste vonnissen werden uitgesproken, twijfelden velen al aan de geloofwaardigheid van de verkiezingen van aanstaande donderdag, gezien de mate waarin Khan en zijn partij buitenspel zijn gezet.

De autoriteiten ontkennen dat ze hardhandig optreden tegen PTI, maar veel van haar leiders zitten nu achter de tralies of zijn overgelopen. De kandidaten staan als onafhankelijken en velen zijn op de vlucht.

Duizenden aanhangers van de partij werden opgepakt na protesten – soms gewelddadig – toen Khan afgelopen mei in hechtenis werd genomen. De partij is ook ontdaan van haar cricketbat-symbool, essentieel in een land met lage alfabetiseringspercentages, zodat kiezers kunnen kiezen waar ze hun stem uitbrengen.

De man die wordt getipt om te winnen is drievoudig voormalig premier Nawaz Sharif, die in de herfst terugkeerde uit een zelfopgelegde ballingschap. Hij was een groot deel van zijn lange carrière een doorn in het oog van het machtige leger en werd gevangen gezet wegens corruptie in de aanloop naar de verkiezingen van 2018 die Imran Khan won.

Nu geloven velen dat hij momenteel de voorkeur geniet van het Pakistaanse militaire establishment, terwijl Khan – die vroeger werd gezien als nauw verwant aan het leger – uit de gratie is geraakt.