Een man zwaait met een Libanese vlag terwijl hij te midden van het puin van een gebouw staat dat is verwoest door Israëlische aanvallen, nadat een staakt-het-vuren tussen Israël en de door Iran gesteunde groep Hezbollah woensdagochtend van kracht werd. (Foto: Reuters)
Een staakt-het-vuren tussen Israël en de Libanese gewapende groep Hezbollah hield woensdag stand nadat beide partijen een overeenkomst hadden geaccepteerd die was bemiddeld door de VS en Frankrijk, een zeldzame overwinning voor de diplomatie in het Midden-Oosten dat al meer dan een jaar wordt geteisterd door twee oorlogen.

Het Libanese leger, belast met het waarborgen van het staakt-het-vuren, zei dat het zich voorbereidde om zich te verspreiden naar het zuiden van het land, een regio die Israël zwaar bombardeerde in zijn strijd tegen de door Iran gesteunde militante groep, samen met oostelijke steden en dorpen en Hezbollah-bolwerken in de zuidelijke buitenwijken van Beiroet.

Het leger heeft inwoners van grensdorpen gevraagd om pas terug te keren als het Israëlische leger, dat al meerdere keren oorlog heeft gevoerd tegen Hezbollah en zo'n 6 km Libanon is binnengetrokken, zich terugtrekt.

Israël zei dat het Hezbollah-agenten had geïdentificeerd die terugkeerden naar gebieden in de buurt van de grens en het vuur had geopend om te voorkomen dat ze dichterbij zouden komen. Er waren geen tekenen dat het incident het staakt-het-vuren zou ondermijnen.

De overeenkomst, die belooft een einde te maken aan een conflict aan de Israëlisch-Libanese grens dat duizenden mensenlevens heeft geëist sinds het vorig jaar werd aangewakkerd door de oorlog in Gaza, is een belangrijke prestatie voor de VS in de laatste dagen van de regering van president Joe Biden.

De overeenkomst zal Israël waarschijnlijk in staat stellen om zich meer te richten op het conflict in het verwoeste Gaza, waar het heeft gezworen zijn oude vijand, de Palestijnse islamistische groep Hamas, te vernietigen, die de aanvallen op Israëlische gemeenschappen op 7 oktober 2023 leidde.

"Geweld moet plaatsmaken voor dialoog en onderhandeling. Dat is nu bereikt in Libanon, en het moet zo snel mogelijk gebeuren in de Gazastrook," vertelde de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Noel Barrot aan France Info radio.

Hamas-functionaris Sami Abu Zuhri vertelde Reuters dat de groep "waardeert" dat Libanon recht heeft om een ​​overeenkomst te bereiken die zijn bevolking beschermt, en hoopt op een deal om de oorlog in Gaza te beëindigen.

De interim-premier van Libanon, Najib Mikati, deed een beroep op Israël om zich volledig in te zetten en "zich terug te trekken uit alle regio's en posities die het innam", uren nadat de wapenstilstand tussen Israël en Hezbollah was geactiveerd.

Auto's en busjes vol met matrassen, koffers en zelfs meubels stroomden door de zuidelijke havenstad Tyrus, die in de laatste dagen voor het staakt-het-vuren zwaar werd gebombardeerd, richting het zuiden. De gevechten waren de afgelopen twee maanden geëscaleerd, waardoor honderdduizenden Libanezen hun huizen moesten verlaten.

Israël heeft gezegd dat het militaire doel was om de veilige terugkeer te verzekeren van ongeveer 60.000 Israëliërs die waren gevlucht uit hun gemeenschappen langs de noordelijke grens toen Hezbollah raketten op hen begon af te vuren ter ondersteuning van Hamas in Gaza.

In Libanon lieten sommige auto's nationale vlaggen wapperen, anderen toeterden en een vrouw was te zien terwijl ze het overwinningsbord met haar vingers liet zien toen mensen terugkeerden naar hun huizen die ze waren ontvlucht.

Veel van de dorpen waar de mensen waarschijnlijk naar terugkeerden, waren verwoest.

Hussam Arrout, een vader van vier die zei dat hij ontheemd was geraakt uit de zuidelijke buitenwijken van Beiroet, maar oorspronkelijk uit het zuidelijke grensdorp Mays al-Jabal kwam, zei dat hij ernaar verlangde om terug te keren naar zijn voorouderlijk huis.

"De Israëli's hebben zich nog niet volledig teruggetrokken, ze staan ​​nog steeds op het randje. Dus besloten we te wachten tot het leger aankondigt dat we mogen binnengaan. Dan starten we meteen de auto's en rijden we naar het dorp," zei hij.

'Permanente stopzetting'
Biden kondigde het staakt-het-vuren aan en sprak dinsdag in het Witte Huis, kort nadat het Israëlische veiligheidskabinet de overeenkomst met 10-1 had goedgekeurd.

"Dit is bedoeld als een permanente stopzetting van de vijandelijkheden," zei Biden. "Wat er nog over is van Hezbollah en andere terroristische organisaties, mag de veiligheid van Israël niet meer bedreigen."

Israël zal zijn troepen geleidelijk terugtrekken gedurende 60 dagen, terwijl het Libanese leger de controle overneemt over het gebied nabij de grens met Israël om ervoor te zorgen dat Hezbollah zijn infrastructuur daar niet herbouwt na een kostbare oorlog, zei Biden.

Hij zei dat zijn regering ook aandrong op een ongrijpbare wapenstilstand in Gaza en dat het mogelijk was dat Saudi-Arabië en Israël de betrekkingen konden normaliseren.

Egypte en Qatar, die samen met de Verenigde Staten tevergeefs hebben geprobeerd te bemiddelen in een wapenstilstand in Gaza, verwelkomden de wapenstilstand in Libanon. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Qatar zei woensdag dat het hoopte dat het zou leiden tot een soortgelijke overeenkomst om de oorlog in Gaza te beëindigen.

Iran, dat Hezbollah en Hamas steunt, evenals de Houthi-rebellen die Israël vanuit Jemen hebben aangevallen, zei dat het de wapenstilstand verwelkomde.

Hezbollah heeft nog geen formeel commentaar gegeven op de wapenstilstand, maar hoge functionaris Hassan Fadlallah vertelde de Libanese tv Al Jadeed dat hoewel het de uitbreiding van de autoriteit van de Libanese staat steunde, de groep sterker uit de oorlog zou komen.

Israël heeft Hezbollah een reeks klappen toegebracht, met name de moord op zijn ervaren leider Hassan Nasrallah.

Het Israëlische leger zei woensdag dat Israëlische troepen op verschillende voertuigen met verdachten hadden geschoten om te voorkomen dat ze een no-go zone op Libanees grondgebied bereikten en dat de verdachten waren vertrokken.

Defensieminister Israel Katz zei dat hij het leger had opgedragen om "vastberaden en zonder compromissen te handelen" als het opnieuw zou gebeuren.

Netanyahu zei dat het staakt-het-vuren Israël in staat zou stellen zich te concentreren op de dreiging van Iran, het leger de kans zou geven om te rusten en voorraden aan te vullen en Hamas te isoleren.

Hezbollah was aanzienlijk zwakker dan het was geweest aan het begin van het conflict, voegde hij toe. "We hebben ze tientallen jaren teruggedreven. We hebben Nasrallah, de as van de as, geëlimineerd. We hebben de top van de organisatie uitgeschakeld, we hebben de meeste van hun raketten vernietigd," zei Netanyahu.